Ένα από τα ενδιαφέροντα φαινόμενα της πανδημίας, το οποίο σε όσους από μας δεν βγάζουμε φλύκταινες με τον καπιταλισμό μας κάνει να χαμογελάμε με αισιοδοξία, είναι οι πολλές προσφορές μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων να σταματήσουν να κάνουν αυτό που συνήθως κάνουν για να στρέψουν τις δυνάμεις τους ώστε να συμβάλλουν στον κοινό αγώνα.
Για παράδειγμα, μεγάλοι οίκοι μόδας έχουν στραφεί στην παραγωγή μασκών και αναλώσιμων «στολών» προστασίας για τους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό των νοσοκομείων με προσβεβλημένους συνανθρώπους μας από τον κορονοϊό.
Πρόκειται - για όσους από μας δεν βγάζουμε φλύκταινες με τον καπιταλισμό - για μια ισχυρή απόδειξη του πόσο προσαρμοστικό και αποτελεσματικό είναι το σύστημα της ελεύθερης αγοράς. Το βιομηχανικό κεφάλαιο - τα εργοστάσια, τα μηχανήματα, οι εργαζόμενοι, οι εφοδιαστικές αλυσίδες - που μέχρι πρότινος παρήγαν προϊόντα πολυτελείας, σήμερα με πολύ λίγες προσαρμογές και σχεδόν άμεσα παράγουν είδη πρώτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Υπό συνθήκες κρίσης, συνήθως ένα μέρος του κεφαλαίου χάνεται. Όμως ένα πολύ σημαντικό μέρος παραμένει και είτε συνεχίζει να καλύπτει τις ανάγκες και τις επιθυμίες των ανθρώπων όπως και πριν, είτε προσαρμόζεται εκεί όπου η ανάγκη είναι μεγαλύτερη.
Όσο μάλιστα πιο αποκεντρωμένη είναι η διαδικασία παραγωγής, τόσο καλύτερα, καθώς τόσο περισσότερες και μεγαλύτερες είναι οι δυνατότητες αυτής της αναγκαίας προσαρμογής, αλλά και τόσο πολυτιμότερη είναι η ειδική γνώση των ανθρώπων που υπό κανονικές συνθήκες διοικούσαν τις επιχειρήσεις και τα εργοστάσια και εργάζονταν σ’ αυτά.
Κάποιοι βεβαίως θα ήθελαν να μην υπάρχουν ούτε σε κανονικές συνθήκες οίκοι υψηλής μόδας, εταιρίες και εργοστάσια που παράγουν είδη πολυτελείας. Θα τους ακούσετε να αντιπροτείνουν, αντί να χρειάζονται τέτοιες προσαρμογές, να έχουμε στη θέση τους εξαρχής μέσω κάποιου κεντρικού σχεδιασμού τα εργοστάσια που χρειάζονται για να καλύπτουν τις ανάγκες τέτοιων κρίσεων.
Όμως ποιος κεντρικός σχεδιαστής προέβλεψε την εκδήλωση, την εξέλιξη, την έκταση και την ένταση αυτής της πανδημίας; Και πόσα εργοστάσια θα έπρεπε να παραμένουν υπό κανονικές συνθήκες ανενεργά ώστε να τα έχουμε αμέσως διαθέσιμα προκειμένου να παράγουμε - αν ποτέ χρειαστεί - τα δισεκατομμύρια των μασκών που χρειάζονται σήμερα;
Ας μην είμαστε λοιπόν μικρόψυχοι με τους οίκους υψηλής μόδας που σήμερα παράγουν μάσκες. Υπό κανονικές συνθήκες, δίνουν δουλειά σε εκατομμύρια ανθρώπους παράγοντας προϊόντα που δίνουν χαρά σε εκατομμύρια άλλους συνανθρώπους μας. Και υπό συνθήκες κρίσης, καλύπτουν μια υπαρκτή και πιεστική ανάγκη, σχεδόν αμέσως και απόλυτα αποτελεσματικά. Κι αυτό, το χρωστάμε στην ελεύθερη αγορά.
