Των Αναστασίας Τσιβγούλη και Νικολέττας Μουτούση
Το πένθος αλλά και η εγκατάλειψη βαραίνουν το Μάτι, έναν χρόνο μετά την πυρκαγιά που σκόρπισε τον θάνατο και την καταστροφή. Τα λόγια δύσκολα μπορούν να περιγράψουν τα συναισθήματα συγγενών, φίλων, κατοίκων της περιοχής που βρέθηκαν στο μνημόσυνο που έγινε προχθές στον ιερό ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου για τους ανθρώπους τους που χάθηκαν μέσα στις φλόγες. Τα λόγια όμως από τους ίδιους τους ανθρώπους που κατάφεραν να βγουν ζωντανοί από τον εφιάλτη έχουν περιγράψει με ακρίβεια όσα συνέβησαν εκείνη τη μαύρη μέρα της 23ης Ιουλίου του 2018. Λάθη και ολιγωρίες του κρατικού μηχανισμού που είχαν αποκαλυφθεί σε επιτόπια έρευνα του «Φιλελεύθερου» στην περιοχή λίγες μέρες μετά την τραγωδία, ενώ ακόμη και σήμερα βγαίνουν στο φως συγκλονιστικές μαρτυρίες για το τι οδήγησε στην κόλαση της φωτιάς κατοίκους, παραθεριστές, διερχόμενους από την περιοχή που βρίσκονταν λίγα μόλις μέτρα από τη θάλασσα. Ανθρώπους που δεν είχαν ειδοποιηθεί από κανέναν για τη φωτιά που έφθανε στις αυλές τους, ανθρώπους που βρέθηκαν εγκλωβισμένοι σε λάθος σημεία με παρέμβαση των Αρχών.
Ενδεικτικά είναι όσα αναφέρει επιστολή της Συντονιστικής Επιτροπής Κατοίκων στο Μάτι Αττικής προς τον νέο πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην οποία απευθύνουν έκκληση να μη χαθεί άλλος πολύτιμος χρόνος για την αποκατάσταση των προβλημάτων που ακόμη στερούν το «οξυγόνο» από την τραυματισμένη περιοχή.
«Η πληγείσα από την καταστροφική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2018 περιοχή της Ανατολικής Αττικής, έναν χρόνο μετά, αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα, τα οποία δεν είναι η στιγμή να απαριθμήσουμε. Θα επιθυμούσαμε όμως να σας γνωστοποιήσουμε το συντομότερο δυνατόν, καθώς θα χρειαστούμε τη συμπαράστασή σας την προσωπική, αλλά και του συνόλου της κυβέρνησης, για την υπέρβαση των εμποδίων και την ταχεία επαναφορά της ζωής σε μια κανονικότητα και να μη χαθεί άλλος πολύτιμος χρόνος», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκκληση των κατοίκων προς τον πρωθυπουργό.
Παρόντες και απόντες...
Στη μνημόσυνο παρέστησαν ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο νέος περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Πατούλης, οι δήμαρχοι Ραφήνας και Μαραθώνα και ο βουλευτής Ανατολικής Αττικής της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Βλάχος, ενώ αίσθηση προκάλεσε η απουσία των στελεχών της προηγούμενης κυβέρνησης. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, μετέφερε με δηλώσεις του τη συμμετοχή του πρωθυπουργού στο πένθος των συγγενών και φίλων των θυμάτων, αλλά και τη βούληση της κυβέρνησης να συμπαρασταθεί έμπρακτα στους εγκαυματίες και τους πληγέντες. «Ημέρα μνήμης σήμερα για ένα δράμα του οποίου οι πληγές είναι ανοιχτές. Εκ μέρους του πρωθυπουργού μεταφέρω τη συμμετοχή του στο πένθος για τους ανθρώπους που χάθηκαν άδικα, στο πένθος των ανθρώπων οι οποίοι έχασαν τους δικούς τους. Είμαστε κοντά στους εγκαυματίες που αναζητούν περίθαλψη, υπάρχουν μια σειρά από ζητήματα που είναι ανοιχτά, από πολεοδομικά μέχρι θέματα υγείας. Για ένα πράγμα θέλω να σας διαβεβαιώσω, ότι μια τέτοια τραγωδία ανείπωτη δεν πρέπει και δεν νοείται να ξαναγίνει, ποτέ και πουθενά. Θα εργαστούμε για να το επιτύχουμε αυτό», σημείωσε ο κ. Χρυσοχοΐδης.
«Δεσμευόμαστε ότι σε συνεργασία με την κυβέρνηση, θα μεριμνήσουμε προκειμένου να αποκατασταθούν πλήρως οι περιοχές που επλήγησαν και να επανέλθει η κανονικότητα στην καθημερινότητα των πολιτών. Παράλληλα, όμως, βασική μας προτεραιότητα είναι η καλύτερη θωράκιση της Αττικής μας από φυσικές καταστροφές» δήλωσε μεταξύ άλλων ο κ. Πατούλης.
Συγκλονιστική ήταν η στιγμή που ο ιερέας διάβασε τα ονόματα των 102 θυμάτων της πυρκαγιάς στη δέηση που έγινε μετά το μνημόσυνο στην Αργυρά Ακτή. Διάχυτα ήταν τα συναισθήματα πόνου, θλίψης, αλλά και οργής από τους ανθρώπους που αγωνίζονται μέχρι σήμερα να αντιμετωπίσουν τις τραγικές απώλειες αγαπημένων τους.
Εκδηλώσεις μνήμης
Αγώνας δρόμου, τιμής και μνήμης έγινε την Κυριακή με αφετηρία και τερματισμό στο λιμανάκι στο Μάτι.
Προχθές το βράδυ με ένα αφιέρωμα στη Χρύσα Σπηλιώτη στο ανοικτό θεατράκι της ΑπόΔΡΑΣΗΣ, στη Νέα Μάκρη, τιμήθηκε η μνήμη της ηθοποιού και συγγραφέως που βρήκε τραγικό θάνατο στην πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου.
Χθες διοργανώθηκε μια βραδιά μνήμης αφιερωμένη στα θύματα της φονικής πυρκαγιάς της 23ης του περσινού Ιουλίου στο Μάτι, στον Νέο Βουτζά και στη Ραφήνα, με τίτλο «Ένα Χρόνο μετά». Την εκδήλωση προλόγισαν η Λήδα Πρωτοψάλτη, και η Χρυσούλα Διαβάτη, ο κριτικός θεάτρου, φιλόλογος και μεταφραστής, Κώστας Γεωργουσόπουλος και ο τραγουδοποιός και κάτοικος της περιοχής, Βαγγέλης Γερμανός. Ακολούθησε η παράσταση του θεατρικού έργου «Ένα χρόνο μετά...» των Κωνσταντίνου Ρόδη και Βούλας Σταμπέλου, ένα έργο - ντοκουμέντο βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα και σε σκηνοθεσία Νανάς Νικολάου.
Σήμερα, ανήμερα της φονικής πυρκαγιάς, σε κάθε πληγείσα περιοχή θα συγκεντρωθούν όσοι το επιθυμούν και περπατώντας τους δρόμους της φωτιάς θα καταλήξουν σιωπηλά στο λιμανάκι του Ματιού, στις 8 μ.μ., όπου θα τελεστεί επιμνημόσυνη δέηση και εκφώνηση των ονομάτων των νεκρών.
Καμιά προετοιμασία παρά την τραγωδία...
Χαμένα ευρωπαϊκά κονδύλια, που θα συνέβαλαν στην αναβάθμιση του στόλου πυρόσβεσης μέσω του προγράμματος rescEU, καθυστέρηση στην ενοικίαση των απαιτούμενων εναέριων μέσων, ολιγωρία ακόμη και στη λειτουργία του ευρωπαϊκού αριθμού έκτακτης ανάγκης «112» για την προειδοποίηση των πολιτών. Πρόκειται για μέρος της εικόνας που αφήνει πίσω της η προηγούμενη κυβέρνηση στον τομέα της αντιπυρικής προστασίας. Έχοντας στην πλάτη της τους 102 νεκρούς από την τραγωδία στο Μάτι, δεν έδειξε την ελάχιστη ευαισθησία να προχωρήσει στη λήψη έστω και των ελάχιστων μέτρων για να μην επαναληφθούν αντίστοιχα φαινόμενα.
Λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου τον περασμένο Μάιο και πολλούς μήνες μετά το Μάτι, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε να θέσει σε διαβούλευση το νομοσχέδιο για τον νέο σχεδιασμό Πολιτικής Προστασίας. Όπως, όμως, όλοι οι εμπλεκόμενοι κατήγγειλαν, δεν υπήρχε περίπτωση να εφαρμοστεί κατά την τρέχουσα περίοδο, εκτός του ότι οι διατάξεις του δεν επέφεραν ουσιαστική αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των μονάδων. Κατά τα λοιπά, όπως και ο τότε γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Ταφύλλης, αναγνώριζε ότι η διαθεσιμότητα μέσων παρουσίαζε ίδια εικόνα με την περσινή.
Μόνον 4 με 5 Καναντέρ κρίνονται λειτουργικά, ενώ περίπου το 50% των οχημάτων του πυροσβεστικού στόλου θεωρούνται διαθέσιμα, με τα υπόλοιπα να παρουσιάζουν βλάβες ή να τελούν σε πλήρη αχρηστία. Όσο για τις ελλείψεις σε προσωπικό, αυτές είναι τεράστιες.
Το «112»
Εντυπωσιακότερο όλων είναι, πάντως, πως η προηγούμενη κυβέρνηση δεν κατάφερε να θέσει σε πλήρη λειτουργία τον έκτακτο αριθμό «112», κάτι που έβαλε ως πρώτο στόχο η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ήδη, το υπουργείο Ψηφιακής Ανασυγκρότησης είχε επαφές με τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας και θα ακολουθήσουν και άλλες. Το στοίχημα είναι να λειτουργήσει ο αριθμός πλήρως μέχρι το τέλος του 2019, ωστόσο άμεσα τίθεται σε εφαρμογή μία ενδιάμεση λύση. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται να ενεργοποιηθεί υπηρεσία αποστολής συμβατικών SMS σε όσα κινητά τηλέφωνα βρίσκονται σε περιοχές ενδιαφέροντος, ενώ εξετάζεται και η αυτόματη αναμετάδοση των μηνυμάτων από τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς.
* Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» στις 22.7.2019.