Σταδιακή πτώση και των θανάτων -εκτός από τα ημερήσια κρούσματα της πανδημίας- προβλέπεται ως τα Χριστούγεννα, σύμφωνα με το μοντέλο του αναπληρωτή καθηγητή Πνευμονολογίας της Ιατρικής Κρήτης και αντιπροέδρου της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας Νίκου Τζανάκη.
Το άνοιγμα όμως στα κομμωτήρια, οι πιθανές ουρές του "click away", αλλά και οι μετακινήσεις σε ΜΜΜ χωρίς απολύμανση, είναι παράμετροι που μπορούν να τινάξουν την όλη προσπάθεια στον αέρα και να επιστρέψουμε σε αυστηρότερα μέτρα, αν από μόνοι μας δεν τηρήσουμε τα μέτρα ατομικής προστασίας.
Ο καθηγητής μιλά στο liberal.gr και τονίζει πως ο ιός μεταδίδεται κυρίως από τη μύτη, οπότε μάσκες που δεν καλύπτουν τη μύτη, μας αφήνουν εντελώς απροστάτευτους. Οι μάσκες, οι αποστάσεις και η υγιεινή είναι οι μόνοι τρόποι προστασίας μας μέχρι να έρθει το εμβόλιο, που θα κάνει πρώτος - πρώτος, μαζί με το Δ.Σ. της Πνευμονολογικής εταιρείας, σε δημόσια θέα για να δώσουν το καλό παράδειγμα.
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
- Τι προβλέπει το μοντέλο σας για την πορεία της πανδημίας στη χώρα;
Λαμβάνοντας υπόψιν τον αριθμό κρουσμάτων των τελευταίων ημερών, επιβεβαιώνεται η πρόβλεψη της μείωσης των κρουσμάτων σε λίγα πάνω από τα 1000 ημερησίως κατά μέσο όρο. Τόσο το μοντέλο, όσο και η πραγματικότητα έδειξαν πτωτική τάση των κρουσμάτων μετά τις 20 Νοεμβρίου και σήμερα μπορούμε να μιλάμε για επιβεβαίωση της κάμψης του νέου κύματος που αντιμετωπίζουμε.
Με την τήρηση των μέτρων όπως προβλέπεται θα φτάσουμε στα Χριστούγεννα ή την Πρωτοχρονιά με περίπου 500 κρούσματα την ημέρα αν δεν υπάρξουν ανατροπές.
Το δυσάρεστο - όπως ανακοίνωσα και στο webinar της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας - είναι η καθυστέρηση της κάμψης του αριθμού των νεκρών, η οποία χρειάστηκε ένα μήνα επιπλέον, μετά την έναρξη της μείωσης των κρουσμάτων.
Σύμφωνα με το μοντέλο μας, η καμπύλη των θανάτων σταθεροποιείται τώρα, όμως ο αριθμός τους παραμένει ψηλά. Τις επόμενες ημέρες οι θάνατοι θα κυμαίνονται με πτωτικές τάσεις μεταξύ 60-100 ημερησίως. Θα χρειαστεί να περιμένουμε μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου για να δούμε το μέσο όρο των ημερήσιων θανάτων να κυμαίνεται μεταξύ 30-50 ατόμων και δεν ξέρω αν θα μπορέσουμε να μιλάμε μετά από αυτό για περαιτέρω μείωση σε κάτω από 20 ημερησίως, γιατί μετά τις 7 Ιανουαρίου προβλέπεται άρση των μέτρων, άρα η επιδημία θα ξαναπάρει ανοδικές τάσεις.
- Όπως διαπιστώνουμε η επιδημία εξαπλώνεται πολύ γρήγορα και η κάμψη της απαιτεί πολλαπλάσιο χρόνο. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Γιατί ο ιός είναι πολύ μεταδοτικός. Είναι πολύ εύκολο λοιπόν όταν κάποιος κολλήσει να μεταφέρει τη λοίμωξη στο σπίτι του, στο περιβάλλον του και από κει να αρχίσουν τα κρούσματα να πολλαπλασιάζονται επειδή ο ιός έχει πολύ μεγάλη μεταδοτικότητα. Όταν ο ιός φτάνει στην κοινωνία, στο σπίτι μας, είναι πολύ δύσκολο να σπάσει η αλυσίδα της μετάδοσης. Και για αυτό εξάλλου χρειάζεται και η επιβολή lockdown, προκειμένου να σταματήσει ακριβώς αυτό.
- Οι γιορτές όμως, μας φέρνουν πιο κοντά σε συγγενείς και φίλους...
Για αυτό στις γιορτές, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα:
1. Όποιος έχει και το παραμικρό σύμπτωμα, έστω και με λίγο συνάχι και πονόλαιμο, ή μια απλή κόπωση και λίγο πονοκέφαλο, ειδικά αν συνοδεύονται με ανοσμία και αγευσία, θα πρέπει να απομονωθεί και να προσέξει, να κρατήσει τις αποστάσεις μέσα στο σπίτι στο σπίτι, να μη συγχρωτίζεται με κανέναν άλλο και να μην πάει σε καμία οικογενειακή γιορτή.
2. Όχι τραπέζια με πάνω από 6-7 άτομα της στενής οικογένειας και πάντα με την προϋπόθεση ότι δεν είμαστε άρρωστοι.
3. Φυσικά μάσκα παντού.
4. Κοινωνική απόσταση, δεν νοείται μόνο η τήρηση των δύο μέτρων. Αποφεύγουμε και τον συγχρωτισμό. Κοινωνική απόσταση σημαίνει ότι τηρούμε την απόσταση των 2 μέτρων όταν βρισκόμαστε σε κόσμο. Επιπλέον όμως, αποφεύγουμε τις συναθροίσεις σε εκκλησίες, σε εμπορικά κέντρα, στο σούπερ-μάρκετ τις ώρες αιχμής κλπ. Ειδικά για τις εκκλησίες, αποφεύγουμε και την θεία κοινωνία. Μπορούν οι λειτουργίες να μεταδίδονται διαδικτυακά. Δεν χρειάζεται μέσα στην πανδημία η παρουσία μας στην εκκλησία. Είναι πνευματικό το ζήτημα. Αρκεί μια εικόνα στο σπίτι. Εξάλλου, η θνησιμότητα στους ιερωμένους, είναι πολύ πιο αυξημένη συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό.
- Στο μεσοδιάστημα μέχρι τις γιορτές, τις σας ανησυχεί περισσότερο;
Το άνοιγμα όπως επιχειρείται δεν θα έχουμε μεγάλες επιπτώσεις. Το μόνο που με φοβίζει είναι τα κομμωτήρια, όπου δεν είναι πάντα δυνατή η χρήση μάσκας, την ώρα του λουσίματος, του χτενίσματος... Οι συνθήκες που δημιουργούνται στα κομμωτήρια ευνοούν τη μετάδοση.
Γι΄ αυτό πρέπει να τηρούνται τα ραντεβού, ένας - ένας οι πελάτες στα κομμωτήρια, με καλό αερισμό, με μάσκες από τους κομμωτές και τους πελάτες και μόνο για πολύ μικρά διαστήματα η αφαίρεση της μάσκας όπου δεν μπορεί να γίνει αλλιώς.
Επίσης, στα εμπορικά καταστήματα θα πρέπει να μη γίνει αφορμή για συνωστισμό και τα ραντεβού θα πρέπει να είναι καλά οργανωμένα για να μην δημιουργούνται ουρές από μεγάλο αριθμό πελατών. Όσο για τα σούπερ μάρκετ σε ώρα αιχμής, αυτή τη στιγμή ήδη υπάρχει μεγάλος συνωστισμός. Θα πρέπει να επανέλθει το μέτρο του αριθμού των πελατών ανά τετραγωνικό και οι υπόλοιποι να περιμένουν έξω.
Αντίστοιχα θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τα ΜΜΜ. Απορώ, αφού έχουμε lockdown, γιατί χρειάζονται τόσες πολλές μετακινήσεις. Δεν εφαρμόζονται τα μέτρα, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σε κάθε περίπτωση όμως, πρέπει να υπάρχει έλεγχος. Να μην είναι πάνω από 10-15 άτομα σε κάθε λεωφορείο με μάσκες. Τα παράθυρα θα πρέπει όλα να είναι ανοικτά. Και επιπλέον, στο τέλος κάθε διαδρομής να γίνεται απολύμανση του λεωφορείου στις χειρολαβές, στις επιφάνειες που αγγίζουν οι μετακινούμενοι, στα καθίσματα, με ειδικά αντισηπτικά. Το ίδιο και στο μετρό. Υπάρχουν διαδικασίες, οι οποίες δεν εφαρμόζονται όμως. Για αυτό κάθε φορά πάμε σε lockdown.
Τέλος, θα πρέπει να φροντίσουμε να αυξηθεί η τηλε-εργασία που τώρα δεν ξεπερνά συνολικά το 10% (σε κάποιους οργανισμούς ή εταιρίες μπορεί να είναι 50-60%, όμως συνολικά δεν προβλέπεται η δυνατότητα τηλεεργασίας), όταν στη Δανία και Ολλανδία η τηλε-εργασία γίνεται σε ποσοστό 60-70%.
Με φοβίζουν τα ανοίγματα συνολικά γιατί οι Έλληνες εύκολα ξεχνάμε τα προβλήματα και είμαστε και απείθαρχοι και στην προκειμένη περίπτωση ο ιός είναι εδώ και δεν έχουμε και πολλούς τρόπους να τον αντιμετωπίσουμε ακόμη.
- Τι μας μένει λοιπόν;
Πρέπει να ξέρει ο κόσμος ότι η νόσος μεταδίδεται κυρίως από τους βλενογόνους της μύτης. Για αυτό, πρέπει να φορούν τη μάσκα τους σωστά. Πρέπει να υπάρχει κάλυψη της μύτης για να προστατευθούμε από τον ιό. Και βέβαια η καθαριότητα των χεριών.
Μέχρι να έρθει το εμβόλιο και ο κόσμος να πεισθεί να εμβολιαστεί.
- Εσείς θα κάνετε το εμβόλιο;
Πρώτος - πρώτος. Όλο το διοικητικό συμβούλιο της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας θα εμβολιαστούμε δημοσίως και για παραδειγματισμό, και όχι μόνο επειδή το πιστεύει.
* Ο Νίκος Τζανάκης είναι αναπληρωτής καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Κρήτης και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας