Τα fake news υπήρχαν και υπάρχουν, ειδικά στην πολιτική σκηνή, δηλώνει στο liberal.gr ο διευθυντής του γραφείου Τύπου της Ν.Δ., Νίκος Ρωμανός προσθέτοντας ότι τα τελευταία χρόνια λόγω και των social media παίρνουν γρήγορα και εύκολα διαστάσεις. Με την πανδημία φάνηκε, όπως τονίζει, το μέγεθος του προβλήματος αν και στην πολιτική σκηνή ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δώσει διαστάσεις στο φαινόμενο μετατρέποντας το σε εργαλείο αντιπολίτευσης.
Σύμφωνα με τον κ. Ρωμανό τα fake news είναι εύκολο να διαχυθούν, αφού με μια μικρή ολιγόλογη αναφορά μεταδίδεται ένα ψέμα που όσο πιο μεγάλο είναι τόσο πιο εύκολα τραβά την προσοχή. Η δε αντιμετώπισή του είναι δύσκολη αφού για μια σοβαρή αντιπαράθεση πρέπει να δοθούν στοιχεία και σοβαρά επιχειρήματα.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στην πολιτική σκηνή η αξιωματική αντιπολίτευση επενδύει στα fake new για τη δημιουργία συνθηκών που θα προκαλέσουν αγανάκτηση στους πολίτες. Το έπραξε την περίοδο των πρώτων μνημονίων, το συνέχισε, όπως σημειώνει, την περίοδο πριν το δημοψήφισμα αλλά και ως κυβέρνηση.
Όμως πλέον το έχει αναγάγει σε όπλο πρώτης γραμμής, καθημερινός και με κάθε μέσο που διαθέτει. Είτε από ανώνυμες φωνές του διαδικτύου είτε από επώνυμες, βουλευτών και στελεχών, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον Π. Πολάκη αλλά και άλλους όπως ο Κ. Μπάρκας.
Σύμφωνα με τον κ. Ρωμανό η Ν.Δ. επέλεξε, ως αντιπολίτευση να αντιπαρατεθεί μέσω ενός συγκεκριμένου προγράμματος και στοιχείων Αυτό πράττει και τώρα ως κυβέρνηση.
Συνέντευξη στον Τάσο Ευαγγελίου
- Διάγουμε τη «χρυσή εποχή» των fake news; Πως βλέπετε αυτό το φαινόμενο που λαμβάνει διαστάσεις;
Τα fake news υπήρχαν και υπάρχουν. Όμως τον τελευταίο 1,5 χρόνο και πολύ περισσότερο τους τελευταίους μήνες, μέσα στις πρωτόγνωρε συνθήκες που αντιμετωπίζουμε με την πανδημία έχουν πάρει διαστάσεις. Θέλω να επισημάνω ότι ένα μεγάλο μέρος των δυσκολιών που υπήρξαν και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο, ως προς την αντιμετώπιση και την εφαρμογή των μέτρων προστασίας, οφείλεται ακριβώς στα fake news. Από τους αποκαλούμενους «ψεκασμένους», που ο καθένας γράφει και αναπαράγει ότι θέλει μέχρι και την πιο οργανωμένη μορφή μέσα από συστήματα εξωθεσμικών παραγόντων ή ομάδων, που όμως διαπιστώνουμε ότι γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από συστήματα πολιτικών κομμάτων. Ίσως κάποιοι πιστεύουν ότι η αξιοποίηση των fake news θα επιφέρουν κάποιο δημοσκοπικό, έστω, όφελος. Μέσα στο αδιέξοδό τους, στριμωγμένοι, το βλέπου ως ένα είδος διαφυγής.
- Όμως το φαινόμενο των fake news δεν είναι σημερινό. Ειδικά στην πολιτική σκηνή είναι χρόνιο απλά στο παρελθόν δεν υπήρχαν τα social media…
Όντως το φαινόμενο των fake news στην πολιτική υπήρχε θα έλεγε κανείς από πολύ παλιά. Απλά τώρα με τα social media και την ανωνυμία που υπάρχει οι διαστάσεις που λαμβάνουν είναι πολύ μεγάλες. Και γίνονται ακόμη μεγαλύτερες όσο πιο στριμωγμένο είναι πολιτικά ένα κομματικό σύστημα. Για παράδειγμα σήμερα στη χώρα μας διαπιστώνουμε ότι τα δημοσκοπικά ευρήματα είναι πρωτόγνωρα. Εδώ και 1,5 χρόνο περίπου η κυβέρνηση που αναδείχθηκε τον Ιούλιο του 2019 διατηρεί ισχυρό προβάδισμα. Μάλιστα αυτό συμβαίνει εν μέσω κρίσεων όπως η πανδημία αλλά και η τουρκική προκλητικότητα. Η αξιωματική αντιπολίτευση δεν εισπράττει από την φθορά που θα έπρεπε να έχει το κυβερνών κόμμα. Αντιθέτως. Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με την απουσία προτάσεων και προγράμματος οδηγεί την αξιωματική αντιπολίτευση στην υιοθέτηση άλλων μεθόδων.
Μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν την περίοδο των πρώτων μνημονίων και απέδωσαν οδηγώντας τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Μόνο που τότε υπήρχε ένα κύμα οργής πάνω στο οποίο πατούσε. Τώρα προσπαθεί να δημιουργήσει κύμα αγανάκτησης, να δημιουργήσει συνθήκες που θα επιτρέψουν να εξαπατήσει τους πολίτες και να επιστρέψει στην εξουσία.
- Πώς κρίνετε το γεγονός ότι fake news, εξόφθαλμα σε ορισμένες περιπτώσεις, τυγχάνουν αναδημοσιεύσεων από βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ;
Για να είμαστε ειλικρινείς πολλά από αυτά βγαίνουν από τα υπόγεια της Κουμουνδούρου. Δίνονται ως γραμμή αρχικά σε κάποια sites και μετά στα στελέχη. Και ανάποδα μερικές φορές. Δεν είναι άλλωστε λίγες οι περιπτώσεις που μεγαλύτερη δημοσιότητα έχει δοθεί σε fake news από τα ίδια τα στελέχη παρά από τα site που τα δημοσιεύουν. Από τον κ. Πολάκη, που είναι πρωταγωνιστής σε αυτή την προσπάθεια μέχρι και άλλα στελέχη όπως ο κ. Μπάρκας που πολλές φορές καταφεύγει σε αντίστοιχες πρακτικές. Και κεντρικά όμως, μέ ανακοινώσεις του κόμματος αλλά και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο. Τα φαινόμενα είναι καθημερινά.
Να αναφερθώ στο πιο γνωστό την προηγούμενη εβδομάδα με την αντισυγκεντρωση στο Γαλάτσι που διαλύθηκε από την Ελληνική Αστυνομία. Σε αυτή την περίπτωση αναπαράχθηκε ότι χτυπήθηκε ένα παιδί 5 ετών. Αυτό αναρτήθηκε και από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που ζήτησαν και την παραίτηση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη. Εμείς στη Ν.Δ., με το παρατηρητήριο των fake news, βγάλαμε την απάντηση όπως κάνουμε και στα περισσότερα από αυτά.
Ανάλογο περιστατικό, πάλι την εβδομάδα που πέρασε το αποκαλούμενο «τσιμέντωμα » της Ακρόπολης όπου απλά επισκευάζονται υπάρχουσες διαδρομές με στόχο την εξυπηρέτηση των τουριστών και κυρίως των ΑμΕΑ. Μάλιστα οι επισκευές γίνονται με πιο φιλικές στο περιβάλλον.
Και πέραν των fake news, η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ φάνηκε και απο το γεγονός ότι την ώρα της ανακοίνωση του lockdown και των μέτρων στήριξης της οικονομίας, των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων, το σύστημα της Κουμουνδούρου έθεσε ως κεντρική γραμμή ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε στον Σωτήρη Τσίοδρα στον ενικό αποκαλώντας τον με το μικρό του όνομα. Όλο το σύστημα επιχείρησε να στήσει ένα αφήγημα πάνω σε αυτό. Ότι δήθεν τον υποτιμά ή ότι φαίνεται η σχέση εξάρτησής απο΄την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό. Εν ολίγοις ότι άγεται και φέρεται και δεν εκφράζει έτσι την επιστημονική του θέση. Αυτά δηλαδή που είχε πεί νωρίτερα ο κ. Πολάκης χαρακτηρίζοντας τσαρλατάνους τους επιστήμονες.
Η έλλειψη πολιτικών επιχειρημάτων προτάσεων και λύσεων οδηγεί στο στήσιμο αφηγημάτων και στην μετατροπή των fake news σε αντιπολιτευτικό εργαλείο
- Η Ν.Δ ως αντιπολίτευση δεν χρησιμοποίησε μηχανισμό παραγωγής fake news;
Εμείς τόσο ως αντιπολίτευση αλλά και ως κυβερνών κόμμα βρισκόμαστε σταθερά απέναντι σε αυτή τη λογική. Τόσο των fake news όσο και των οργανωμένων και πληρωμένων συστημάτων στα social media. Ως αντιπολίτευση καταρτίσαμε συγκεκριμένο πρόγραμμα με το οποιο απευθυνθήκαμε στον Ελληνικό λαό. Με αυτό ζητήσαμε την ψήφο του ενώ με συγκεκριμένες θέσεις απαντήσαμε στην πολιτική που εφήρμοσε ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση.
Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι, αποκαλύψεις για αμοιβές της τάξης των 60 λεπτών ανά ανάρτηση έχουν γίνει επωνύμως και αφορούν τον ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχουν συγκεκριμένες καταγγελίες ανθρώπων στα social media ότι αμοίβονταν και μέσα από αυτές φαίνεται ότι η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση, όπως και άλλα κόμματα όχι μόνο στην Ελλάδα, λειτουργούσαν με μια λογική δολοφονίας χαρακτήρων, διασποράς fake news και οργανωμένης κεντρικής επίθεσης σε πρόσωπα και καταστάσεις.
Αυτή η τακτική είχε επιτυχία, σε μεγάλο βαθμό, την περίοδο του μνημονίου αντιμνημονίου. Είχε επιτυχία και την περίοδο μέχρι το δημοψήφισμα. Σε ένα σημείο είχε και κατά τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσω «μύθων» που πλάστηκαν. Και οι απαντήσεις δεν ήταν συνολικά αυτές που έπρεπε.
Γι αυτό άλλωστε αποφασίσαμε από την πρώτη στιγμή να είμαστε έτοιμοι για την επανάληψη του φαινομένου που πλέον, λόγω της απουσίας αντιπολιτευτικού λόγου, χρησιμοποιείται και μάλιστα πιο έντονα.
Εκτιμώ ότι, τηρουμένων των αναλογιών, χρησιμοποιούνται, τα fake news και οι διαστρεβλώσεις, πολύ περισσότερο απο την περίοδο του μνημονίου, υπό την έννοια, ξαναλέω, ότι στο παρελθόν υπήρχε και η δεδηλωμένη δυσφορία και αγανάκτηση των πολιτών. Σήμερα επιχειρείται να διαμορφωθεί αυτή η δυσφορία και τα fake news βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του πυρός.
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως βασικά αντιπολιτευτικά επιχειρήματα και γραμμές στηρίζονται μόνο σε αυτά.
- Πόσο εύκολο είναι να καταγραφούν, να αντιμετωπισθούν και να απαντηθούν τα fake news; Λένε ότι όσο πιο μεγάλο είναι ένα ψέμα τόσο πιο εύκολα υιοθετείται και μεταφέρεται.
Το πετυχημένο fake news είναι αυτό που μπορεί να μεταφερθεί με μια πολύ απλοϊκή πρόταση. Η απάντηση, η διάψευση, είναι δύσκολο να μεταφερθεί με τον ίδιο εύκολο τρόπο. Υπό αυτή την έννοια η μάχη είναι άνιση. Από τη μία πρέπει να υπάρχουν επιχειρήματα και στοιχεία. Από την άλλη πρέπει η όποια απάντηση να μπορεί να μεταφέρεται με τον ίδιο εύκολο και απλοϊκό τρόπο. Πρόκειται για μια δύσκολη εξίσωση, που όμως κάνει και ενδιαφέρουσα την προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη.
