Του Σάκη Μουμτζή
Όταν ξεκίνησα να γράφω αυτό το άρθρο δεν ήξερα πού να βάλω τα εισαγωγικά. Στην λέξη «σαχλαμάρας» ή στην λέξη «πρωθυπουργός». Επέλεξα την πρώτη λύση για λόγους αστικής ευγένειας.
Είναι κανόνας στις διεθνείς σχέσεις πως όταν ένα ταξίδι πρωθυπουργού σε ηγέτιδα χώρα δεν πρόκειται να αποδώσει, να μην πραγματοποιείται. Παραδείγματα και προς την μια και προς την άλλη κατεύθυνση πολλά. Δηλαδή επισκέψεις που δεν έπρεπε να γίνουν και έγιναν, με αρνητικά αποτελέσματα, και επισκέψεις που δεν έπρεπε να γίνουν και τελικά, πολύ σοφά, δεν έγιναν.
Το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Μόσχα, αναμφίβολα, ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Μετά την συμφωνία των Πρεσπών και την απέλαση των δύο Ρώσων διπλωματών, το κλίμα ήταν βαρύ στις Ελληνορωσικές σχέσεις. Και δικαιολογημένα, και από τις δύο πλευρές. Οι απελάσεις για κατασκοπεία πάντα επιβαρύνουν τις σχέσεις των εμπλεκομένων κρατών για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Μα ο πρωθυπουργός δεν είχε συμβούλους να συμβουλέψουν; Δεν είχε διπλωμάτες να του υπενθυμίσουν την ένταση που υπάρχει μεταξύ της Ελλάδος και της Ρωσίας; Ο Αλ.Τσίπρας πληρώνει τον τρόπο λειτουργίας του Υπουργείου Εξωτερικών που επέβαλε ο τέως υπουργός Ν.Κοτζιάς. Παρέκαμψε τους διπλωμάτες και άσκησε την εξωτερική πολιτική με μια κλειστή ομάδα συνεργατών του. Τα αποτελέσματα γνωστά.
Έτσι ο Αλ. Τσίπρας μετέβη στην Μόσχα κάτω από τις χειρότερες δυνατές συνθήκες. Άραγε τι επεδίωκε; Να αναθερμάνει τις σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών; Προσφέροντας τι; Ήθελε να πείσει τον Βλ. Πούτιν πως η συμφωνία των Πρεσπών συμβάλλει στην σταθερότητα της περιοχής; Αφελής είναι; Ή νομίζει πως είναι πολύ πονηρός; Στην εξωτερική πολιτική ισχύει το quid pro quo. Δίνω κάτι για να δώσεις κι εσύ κάτι.
Το αποτέλεσμα αυτής της επίσκεψης είναι τραγικό. Ποτέ ένας αρχηγός κράτους δεν αποκάλεσε την πολιτική του επισκέπτη του «σαχλαμάρες», κατάμουτρα. Ο Πούτιν έδειξε την αντίθεση του στην συμφωνία των Πρεσπών με τον δικό του τρόπο. Είναι γεγονός πως δεν θεωρεί σοβαρό πολιτικό τον Αλ. Τσίπρα. Ας θυμηθούμε τι είπε στον Ολάντ, πριν από δύο περίπου χρόνια, για τον πρωθυπουργό μας. Τότε που του ζήτησε να τυπώσει δραχμές.
Η απώλεια της FYROM είναι σημαντική για την εξωτερική πολιτική της Ρωσίας. Ο μόνος σύμμαχός της στην περιοχή απομένει πλέον η Σερβία, και αυτή για πόσο ακόμα; Συνεπώς, θεώρησε και θεωρεί επιθετική την συμπεριφορά της Ελληνικής κυβέρνησης και το έδειξε.
Το πρόβλημα βέβαια δεν βρίσκεται στον Βλ. Πούτιν, αλλά στον Αλ. Τσίπρα, καθώς στο πρόσωπο του μειώθηκε όλη η χώρα, λόγω της λανθασμένης επιλογής του να επισκεφτεί την Ρωσία. Σε όλες τις πολιτισμένες χώρες υπάρχουν οι διπλωματικές υπηρεσίες, που παρ΄όλες τις δυσλειτουργίες, αποτελούν τους απαραίτητους συμβούλους των εκάστοτε υπουργών των Εξωτερικών. Στην Ελλάδα, υπάρχει μια δυσανεξία προς την συγκεκριμένη υπηρεσία, σχεδόν απ΄όλους τους υπουργούς Εξωτερικών. Με τον Ν. Κοτζιά όμως η κατάσταση ξέφυγε εντελώς.
Όμως, ποτέ μέχρι σήμερα, κανένας αρχηγός κράτους δεν αποκάλεσε τον προσκεκλημένο του «σαχλαμάρα». Ο Τσίπρας θα πρέπει να αναρωτηθεί το γιατί.
Εμείς ξέρουμε.
