Του Γιάννη Παντελάκη
Το Νοέμβριο του 2015, ο Antonio Costa, ηγέτης των σοσιαλιστών στην Πορτογαλία, απέρριψε το ενδεχόμενο συνεργασίας με την κεντροδεξιά, συμφώνησε σ' ένα κυβερνητικό πρόγραμμα περιορισμού της λιτότητας που θα στηρίζουν το Μπλόκ της Αριστεράς, το Κομμουνιστικό κόμμα και οι Πράσινοι και σχημάτισε κυβέρνηση μειοψηφίας. «Πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις αλλά άλλου είδους», είπε.
Τον Ιανουάριο της ίδιας χρονιάς, ο Αλέξης Τσίπρας, που αυτοπροσδιορίζεται αριστερός, επέλεξε χωρίς δεύτερη σκέψη το ακροδεξιό κόμμα των ΑΝΕΛ για να συγκυβερνήσει και επιχειρούσε να πετύχει το αδύνατο. Να διατηρηθεί με κάθε τρόπο στην εξουσία ισορροπώντας ανάμεσα στις πιέσεις των δανειστών και στις αμοραλιστικές υποσχέσεις που είχε δώσει αφειδώς στους ψηφοφόρους. Θα έσκιζε τα μνημόνια, θα καταργούσε τους φόρους, θα έφερνε τον παράδεισο.
Ο Costa, είχε πει από την πρώτη στιγμή, ότι απαιτείται επιμονή και συνέχεια στις επενδύσεις, στην καινοτομία και τη γνώση, στον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων και της δημόσιας διοίκησης, στην προαγωγή της υγείας, την ενίσχυση της συνοχής. Όταν τα έλεγε, δεν είχε ένα φιλικό περιβάλλον. Οι Βρυξέλλες ήταν επιφυλακτικές, τα spreads ανέβαιναν, οι διεθνείς επενδυτές αντιδρούσαν, ο Schaeuble προειδοποιούσε για την τήρηση των συμφωνηθέντων παρ'' ότι ο Costa έλεγε πως θα τηρήσει στο ακέραιο τις μεταμνημονιακές υποσχέσεις της χώρας.
Το Σεπτέμβριο της ίδιας πάντα χρονιάς, ο Τσίπρας και αφού έχει δώσει σαφή δείγματα μιας εθνικολαϊκιστικής έκφρασης στην άσκηση της εξουσίας, έχει ήδη υπογράψει το δικό του μνημόνιο με σκληρή λιτότητα και τις μεγαλύτερες ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν ποτέ σε ευρωπαϊκή χώρα. Και πάλι, αντί να μιλήσει με αλήθειες, προτίμησε να μιλήσει για παράλληλα προγράμματα και ισοδύναμα μέτρα που ωστόσο ποτέ δεν εφαρμόστηκαν, ούτε στο ελάχιστο. Ξανακέρδισε τις εκλογές και το ίδιο βράδυ αγκαλιάστηκε πάλι με τον Καμμένο.
Το Δεκέμβριο του 2017, η Πορτογαλία έχει ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 2,5% (2% το 2016), έλλειμμα προϋπολογισμού χαμηλό (2,1%) κάτω από τα ευρωπαϊκά όρια, η ανεργία έχει μειωθεί στο 9,4% και οι νέοι που επίσης είχαν μεταναστεύσει μαζικά, άρχισαν να επιστρέφουν στη χώρα τους. Την ίδια εποχή, η δική μας χώρα σέρνεται να συμφωνήσει σε αξιολογήσεις που φέρνουν νέα μέτρα, η μείωση της ανεργίας είναι εικονική – με ελαστικές μορφές απασχόλησης – τα ποσοστά φτωχοποίησης του πληθυσμού μεγεθύνονται και η λήξη του μνημονίου τυπικά θα έρθει τον επόμενο Αύγουστο, ουσιαστικά γύρω στο 2025 αφού ως τότε υπέγραψε ο Τσίπρας υψηλά πλεονάσματα.
Οι συγκρίσεις έχουν ένα μειονέκτημα, ο Costa ανέβηκε στην εξουσία μετά την τυπική λήξη των μνημονίων στη χώρα του, ο Τσίπρας ανέβηκε με τα μνημόνια να υπάρχουν και τον ίδιο να υπογράφει ένα ακόμα. Ωστόσο, η σύγκριση που έχει πολλές ακόμα αδυναμίες αφού αφορά σε όχι απόλυτα όμοιες καταστάσεις, δείχνει τον τρόπο που πολιτεύτηκε ο ένας πρωθυπουργός και ο άλλος. Πριν δυο ημέρες, ο Τσίπρας που αυτοχαρακτηρίζεται αριστερός αλλά συνεργάζεται με τους ακροδεξιούς και πολιτικά προσπαθεί να ερωτοτροπήσει με τους ευρωπαίους σοσιαλιστές, βρέθηκε στη σύνοδο των τελευταίων στη Λισαβώνα. Και εκεί, είπε ένα ακόμα αμίμητο. Ότι η Πορτογαλία και η Ελλάδα, αποτελούν αριστερόστροφα επιτυχημένα παραδείγματα! Ο άνθρωπος που θαύμασε τη Merkel, αποθέωσε τον Trump, μεγέθυνε την κρίση, θεωρεί πως η περίπτωσή του αποτελεί αριστερόστροφο επιτυχημένο παράδειγμα...
