Της Σοφίας Βούλτεψη*
Σε σκωτσέζικο ντους με ονοματεπώνυμο (Συμφωνία Πρεσπών) έχουν εξελιχθεί οι Εκθέσεις των δανειστών τα τελευταία δύο χρόνια. Οι διαφορές σε περιεχόμενο και ύφος οδηγούν σε συγκρίσεις του τύπου… μέρας και νύχτας, καθώς η χρονολογική σειρά εκθέσεων συμμόρφωσης σε σχέση με την εξέλιξη του Σκοπιανού οδηγεί στην επιβεβαίωση των πιέσεων και της συναλλαγής.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, το 2018 πήγαιναν όλα καλά. Και για όλα τα προβλήματα υπήρχαν ευνοϊκές προϋποθέσεις επίλυσης. Από τον Φεβρουάριο του 2019, μετά την ψήφιση της συμφωνίας, τα πράγματα άρχισαν να αγριεύουν. Με αποκορύφωμα την τελευταία έκθεση, που μοιάζει να έρχεται από το πιο σκοτεινό μνημονιακό παρελθόν – πολύ πριν από το 2014.
Αρμαγεδδών πιέσεων τον Ιανουάριο 2018
Στις 23 Ιανουαρίου 2018 – όταν η συζήτηση για «διευθέτηση» του Σκοπιανού βρισκόταν στο ξεκίνημα – έκαναν την εμφάνισή τους (σύμφωνα με την Έκθεση Συμμόρφωσης (Compliance report), το επικαιροποιημένο κείμενο του μνημονίου και το τεχνικό κείμενο της συμφωνίας τα οποία έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή) 88 νέα προαπαιτούμενα, προκειμένου να ολοκληρωθεί η δ' αξιολόγηση για την εκταμίευση της τελευταίας δόσης του 3ου μνημονίου, ύψους 11,7 δις ευρώ.
Τα νέα αυτά 88 προαπαιτούμενα έπρεπε να ολοκληρωθούν έως και τον Ιούνιο. Ανάμεσά τους, η δέσμευση για πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ, η μείωση του αφορολόγητου από το 2019 αντί το 2020, οι «προσαρμογές στον ΕΝΦΙΑ αν χρειαστεί», η κατάργηση της έκπτωσης του ΦΠΑ στα υπόλοιπα πέντε νησιά του Αιγαίου, η αναθεώρηση του ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος στη Ναυτιλία, 130.000 πλειστηριασμοί μέχρι 2021, οι ιδιωτικοποιήσεις για ΔΕΠΑ, ΕΛΠΕ, ΔΑΑ, ΟΤΕ, ο επανυπολογισμός των συντάξεων για να γίνουν οι μειώσεις το 2019 και η νέα τιμολόγηση των φαρμάκων.
Δηλαδή, τον Ιανουάριο του 2018 είχαμε Αρμαγεδώνα πιέσεων!
Καθώς τα πράγματα προχωρούσαν στο Σκοπιανό, το κλίμα άλλαζε.
Τον Μάιο 2018 βρεθήκαμε ξαφνικά στον σωστό δρόμο!
Έτσι, στις 3 Μαΐου 2018, η Κομισιόν τις εαρινές προβλέψεις της αναθεώρησε μεν επί τα χείρω τις εκτιμήσεις της για την αύξηση του ΑΕΠ (κάτι που μόλις επιβεβαιώθηκε), αλλά τα καλά λόγια περίσσευαν.
Μας έλεγαν τότε πως ήταν η πρώτη φορά από το 2007 που η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε σε ετήσια βάση με ρυθμό πάνω από 1%του ΑΕΠ και συγκεκριμένα με 1,4% του ΑΕΠ το 2017 και ότι η Ελλάδα είναι στον σωστό δρόμο να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και το 2019, έχοντας ήδη επιτύχει για δεύτερη συνεχή χρονιά, το 2017, δημοσιονομικό πλεόνασμα. Μας έλεγαν και για αύξηση επενδύσεων 9,6% (μετά μίλησαν για… μείωση 12%) που θα… συνεχίζονταν δυναμικά, για βελτίωση του οικονομικού κλίματος (που επιδεινώθηκε), για… πρόσθετη ρευστότητα στην οικονομία, για μείωση της ανεργίας, για ξένες άμεσες επενδύσεις, για στήριξη διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών, για εξαγωγές που θα έφθαναν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα – σημειώνοντας ωστόσο πως η αύξηση των εισαγωγών δεν θα επέτρεπε στις εξαγωγές να συμβάλουν αρκετά στη συνολική ανάπτυξη.
Και γενικά, η κυβέρνηση κατά την Κομισιόν βρισκόταν στον σωστό δρόμο για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος.
Τέλος πάντων, πήραν έδωσαν, τα είπαν και έτσι και αλλιώς, δεν χτύπησαν ούτε καμπάνα, ούτε καμπανάκι.
Μετά τις Πρέσπες έγινε το… θαύμα!
Στις 20 Ιουνίου 2018, τρεις μέρες μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, έγινε το θαύμα!
Δεν είχε, βέβαια, ολοκληρωθεί κανένα από τα προαπαιτούμενα του Ιανουαρίου, αλλά η έκθεση συμμόρφωσης της τρόικας, επιβεβαίωνε την… πλήρη ολοκλήρωση όλων των προαπαιτούμενων της τέταρτης αξιολόγησης.
Τους ήταν αρκετό ότι «οι ελληνικές αρχές έλαβαν μια σειρά μέτρων για την ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του συμπληρωματικού μνημονίου που απαιτείται για την εκταμίευση της τέταρτης δόσης του προγράμματος» και «με βάση αυτήν την ανάλυση της συμμόρφωσης, όλες οι προηγούμενες ενέργειες που απαιτούνται για τη σύναψη της σύμβασης τέταρτη αξιολόγηση έχουν ολοκληρωθεί». Οπότε, «αυτό ανοίγει το δρόμο για την τελική εκταμίευση στην Ελλάδα ποσού απαραίτητου για την κάλυψη των αναγκών εξυπηρέτησης του χρέους, συν ένα ποσό που θα συμβάλει στην οικοδόμηση ενός ταμειακού αποθέματος».
Και υπογραμμιζόταν ότι η Ελλάδα είναι σε καλό δρόμο να εκπληρώσει τους δημοσιονομικούς στόχους της τα επόμενα έτη, ενώ γινόταν αναφορά και στην εφαρμογή των μέτρων για το 2019 και το 2020 σε… συνδυασμό με τα αντίστοιχα αντίμετρα.
Κατά τα λοιπά, απλά συνιστούσαν «σύνεση στην ανάληψη δεσμεύσεων για τον δημοσιονομικό χώρο που προβλέπεται να προκύψει τα επόμενα χρόνια» και γινόταν η γνωστή αναφορά στις αβεβαιότητες που υπάρχουν εξαιτίας και των αναμενόμενων αποφάσεων του Συμβουλίου Επικρατείας για τα μισθολογικά και συνταξιοδοτικά θέματα, που υπολογίζονταν σε 710 εκ (0.4% του ΑΕΠ).
Μάλιστα αποδέχονταν ότι η ΑΑΔΕ θα έδινε έμφαση σε 1.271 υποθέσεις μεγάλου ενδιαφέροντος (που τώρα λένε ότι δεν έγινε τίποτε), ότι η κυβέρνηση θα εφάρμοζε τον Ιούλιο σχέδιο δράσης για έγκαιρη εξόφληση οφειλών Δημοσίου και επιστροφές φόρων (που σήμερα δεν βρίσκουν ικανοποιητική), ότι υπήρξε σημαντική αύξηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών στο διάστημα Απριλίου- Ιουνίου (που σήμερα λένε ότι με τα κόκκινα δάνεια δεν πάμε καλά), ότι όλα πήγαιναν καλά με το Κτηματολόγιο.
Μάλιστα, απλά… κατέγραφαν την πρόθεση της κυβέρνησης για πρόσθετες παροχές (για τις οποίες σήμερα ασκούν σκληρή κριτική)
Αυτά, τον Ιούνιο του 2018.
Τον Ιούλιο 2018 έγιναν όλα ρόδινα!
Στις 12 Ιουλίου 2018, δόθηκε στη δημοσιότητα η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τις ενδιάμεσες οικονομικές προβλέψεις της περιόδου 2018-2019. Και, ω του θαύματος, μας ενημέρωσαν ότι η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να ανακάμπτει και τα επόμενα χρόνια, «εφόσον τηρούνται οι δεσμεύσεις για τις μεταρρυθμίσεις» (έτσι… απαλά). Μας ενημέρωσαν επίσης ότι… η ελληνική οικονομία έκανε μια δυνατή εκκίνηση (μέσω… Πρεσπών) το πρώτο τρίμηνο του 2018 και πως… «μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM, η οικονομική ανάκαμψη αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια»! Και πως «η επιβράδυνση της ανάπτυξης σε 0,2% το τέταρτο τρίμηνο του 2017, ήταν προσωρινή και η Ελλάδα πράγματι, ανακάμπτει»!
Κάπου ανάμεσα ψέλλιζαν ότι υπήρξε μεγάλη πτώση των επενδύσεων. Αλλά την ίδια στιγμή, έλεγαν πως… «βασικός μοχλός της ανάπτυξης αναμένεται να είναι οι επενδύσεις, χάρη στη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και της αύξησης των εξωτερικών άμεσων επενδύσεων», αλλά «η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να παραμείνει υποτονική»!
Ήξεις αφήξεις ούκ εν τω πολέμω θνήξεις!
Όλα τέλεια και τον Αύγουστο 2018
Στις 20 Αυγούστου 2018, με την δήθεν έξοδο από τα μνημόνια, οι δανειστές πανηγύριζαν μαζί με τον Τσίπρα (που είχε κάθε λόγο να πάει βόλτα με το κότερο Παναγοπούλου, μετά την καταστροφή στο Μάτι και λίγο πριν από την μετάβασή του στο θέατρο της Ιθάκης).
Στην ανακοίνωσή της για την «έξοδο» η Κομισιόν ανέφερε ότι ο ελληνικός χρηματοπιστωτικός τομέας βρίσκεται πλέον σε… πολύ ισχυρότερη θέση (σημειωτέον ότι μόνο το 2018 οι τράπεζες έχασαν το 50% της χρηματιστηριακής τους αξίας και συνολικά στο τέλος του έτους είχαν χάσει σχεδόν το 100%), η αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης βελτιώθηκε, υπάρχουν απτά οφέλη από την αποκατάσταση της τάξης στα δημόσια οικονομικά (που τώρα βλέπουν τρύπα 1% του ΑΕΠ) και έβλεπαν μείωση της ανεργίας και… επιστροφή στην ανάπτυξη (που τώρα την βλέπουν αναιμική).
Και ο Μοσκοβισί (που τώρα τα μασάει) έλεγε ότι οι δεσμεύσεις πρέπει να τηρούνται, αλλά δεν είναι… άκαμπτες, ότι η Ελλάδα παρουσιάζει ανάπτυξη, ότι η… τρόικα δεν θα ξαναέλθει (!), ότι οι μεταρρυθμίσεις έχουν γίνει (που τώρα λένε πως δεν έχουν ολοκληρωθεί), ότι οι οικονομικοί δείκτες είναι στη σωστή κατεύθυνση (που τώρα μιλάνε για υπονόμευσή τους) και ότι… αντάλλασσε κάθε βδομάδα μηνύματα με τον Τσίπρα!
Ο δε Σεντένο έλεγε ότι… η οικονομία έχει μεταρρυθμιστεί και εκσυγχρονιστεί (ενώ τώρα αφιερώνουν σελίδες επί του αντιθέτου και ο Ντομπρόβσκις λέει ότι τους τελευταίους μήνες, υπάρχουν καθυστερήσεις στις μεταρρυθμίσεις και ότι το τελευταίο πακέτο μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση είναι «δαπανηρό» και δεν ακολουθεί «τη σωστή δημοσιονομική κατεύθυνση»)
Ναι σε όλα και τον Οκτώβριο 2018!
Και φθάνουμε έτσι στις 20 Οκτωβρίου 2018. Εκείνη ακριβώς την ημέρα, το σκοπιανό κοινοβούλιο ενέκρινε τη Συμφωνία των Πρεσπών και η Κομισιόν ενέκρινε τον ελληνικό προϋπολογισμό χωρίς περικοπές στις συντάξεις!
Ο κ. Τσίπρας, κατά την παραλαβή – παράδοση του υπουργείου των Εξωτερικών, μιλάει για «μέρα χαράς για την εξωτερική πολιτική της χώρας αλλά και μέρα χαράς και αισιοδοξίας για τη χώρα».
Και προσθέτει:
«Ανοίγει ο δρόμος για την υλοποίηση μιας ιστορικής συμφωνίας με τους γείτονες μας που ανοίγει μια προοπτική ευημερίας και ειρήνης στην περιοχή, αλλά και γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τον προϋπολογισμό χωρίς περικοπές στις συντάξεις, μετά από 8 χρόνια λιτότητας, πράγμα που ανοίγει τον δρόμο για πιο αισιόδοξες μέρες για τον ελληνικό λαό».
«Πράγματι η σημερινή μέρα είναι μέρα συμβολική και ιστορική για την εξωτερική πολιτική μας μετά τη χθεσινή απόφαση στο γειτονικό κοινοβούλιο που ανοίγει το δρόμο για να υλοποιηθεί μια ιστορική συμφωνία».
Και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ έλεγε ότι… «η Ελλάδα είναι στο σωστό δρόμο»!
Και η γερμανική εφημερίδα «Νeues Deutschland», έγραφε: «Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι η ΕΕ δίνει το πράσινο φως και ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν έχει παράπονο»!
Έλα μου ντε!
Τον Νοέμβριο 2018 μας… λυπήθηκαν!
Φθάσαμε έτσι στον Νοέμβριο του 2018 και στην πρώτη έκθεση της Επιτροπής στο πλαίσιο της «ενισχυμένης εποπτείας» - η Συμφωνία των Πρεσπών έχει υπογραφεί, αλλά δεν έχει ψηφιστεί.
Εκεί, στις 21 Νοεμβρίου, μας λένε ότι η Επιτροπή χαρακτηρίζει μεν «μέτρια» την πρόοδο όσον αφορά στις μεταρρυθμίσεις (θυμίζω ότι τον Ιούνιο μας έλεγαν ότι είχαν γίνει όλα), αλλά και ότι το προσχέδιο του ελληνικού προϋπολογισμού για το 2019 -χωρίς την περικοπή των συντάξεων- εξασφάλιζε τον στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% του ΑΕΠ.
Στο μεταξύ, μας θύμιζαν πως στο Eurogroup του Ιουνίου 2018 η κυβέρνηση είχε αναλάβει να φέρει εις πέρας 16 δεσμεύσεις, ως το τέλος του 2018, βάσει της συμφωνίας του Eurogroup του Ιουνίου 2018. Και ότι είχε μεν σημειωθεί πρόοδος, αλλά καμία από αυτές τις δεσμεύσεις δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Ανέφεραν επίσης ότι σε κάποιες περιπτώσεις ο ρυθμός υλοποίησης είναι στη σωστή τροχιά και σε κάποιες άλλες, υπάρχουν μικρές καθυστερήσεις όπως π.χ. στη μεταρρύθμιση της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, και σε… κάποιες ιδιωτικοποιήσεις (σήμερα δεν μιλούν πια για «μικρές καθυστερήσεις» αλλά για πρόβλημα σοβαρό)
Και τότε, αναφέρονταν στις δεσμεύσεις για τη στελέχωση της Ανεξάρτητης Αρχής Εσόδων, την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών, την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (συμπεριλαμβανομένης της τροποποίησης του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας), την ενεργοποίηση της νομοθεσίας για τις διαδικασίες αδειοδότησης στον τομέα των περιβαλλοντικών υποδομών, το διορισμό των υψηλόβαθμων στελεχών στη Δημόσια Διοίκηση, τη μεταφορά του Ολυμπιακού Κέντρου στο υπερταμείο κλπ.
Έλεγαν, όμως, ότι σε γενικές γραμμές… έχει σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος για τα έργα που είναι προγραμματισμένα για το 2018 (π.χ. ΔΕΣΦΑ, Ελληνικό). Αντίθετα, υπογράμμιζαν ότι υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις στις ιδιωτικοποιήσεις που σχεδιάζεται να ολοκληρωθούν το 2019 (π.χ. Εγνατία οδός, περιφερειακά λιμάνια). Τώρα όλα καθυστερούν και πάνε χάλια!
Όσο για το Δημόσιο, απαλά απαλά η Επιτροπή επεσήμαινε ότι το μέγεθος του ελληνικού δημόσιου τομέα έχει πλέον συρρικνωθεί περίπου στο μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο, προσθέτοντας απλά ότι έπρεπε να αποφευχθεί η επιστροφή σε προ κρίσης πρακτικές, όπως π.χ. οι υπερβολικές προσλήψεις. Δηλαδή, πριν από την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών, έλεγαν πως… πρέπει απλά να αποφευχθούν οι… υπερβολικές προσλήψεις. Ενώ τώρα ζητούν απολύσεις!
Και το καταπληκτικότερο όλων:
Μας έλεγαν ότι «η μη εφαρμογή του μέτρου περικοπής των συντάξεων δεν διακυβεύει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος»! Διότι, «η περικοπή των συντάξεων θα επηρέαζε 1,4 εκ. συνταξιούχους με μειώσεις κατά μέσο όρο 14% που θα τους οδηγούσε στα όρια της φτώχειας»!
Δηλαδή, μας λυπούνταν κιόλας!
Και απλά ανέφεραν ότι «οι ελληνικές Αρχές στοχεύουν στην ενίσχυση του συστήματος κοινωνικών παροχών με τη δρομολόγηση ενός νέου επιδόματος στέγασης ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ το 2019, τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για ορισμένες κατηγορίες αυτοαπασχολούμενων, την επιδότηση εισφορών κοινωνικής ασφάλισης των εργοδοτών για νέους κάτω των 24 ετών, τη μείωση του φόρου ακίνητης περιουσίας (ENΦΙΑ), τη μείωση του ανώτατου ορίου δαπανών σε δημόσιες επενδύσεις και τη σταδιακή μείωση του φόρου των επιχειρήσεων από το 2020». Τώρα, δεν τους αρέσει τίποτε!
Όλα τέλεια τα βρήκε και η κ. Μέρκελ κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα, στις 11 Ιανουαρίου 2019, λίγες μέρες πριν από την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών, στις 25 του μήνα.
Αγρίεψαν πάλι ξαφνικά μετά την ψηφοφορία για τις Πρέσπες
Στις 27 Φεβρουαρίου 2019, μετά την υπερψήφιση των Πρεσπών, ξαναβρήκαν τον παλιό καλό τους εαυτό! Έβγαλαν από το καπέλο εννέα νέα μεταμνημονιακά προαπαιτούμενα προς υλοποίηση εντός του 2019.
Ξαφνικά – ενώ το 2018 κοιτούσαν και σιωπούσαν – ανακάλυψαν υπερβάσεις στις προσλήψεις δημοσίων υπαλλήλων το 2018 αλλά και μια ξαφνική διόγκωση των μονοπρόσωπων νοικοκυριών η οποία συνέβαλε στην αύξηση των δαπανών κοινωνικού μερίσματος από τα 710εκατ. ευρώ στα 782 εκατ. ευρώ.
Στο μέτωπο των προσλήψεων η Κομισιόν αποφάσισε ξαφνικά να προειδοποιήσει την κυβέρνηση ότι θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις ώστε «να αποφευχθεί επιστροφή στα προ κρίσης επίπεδα πλήθους των δημοσίων υπαλλήλων».
Τον Φεβρουάριο του 2018 ανακάλυψαν αύξηση των προσλήψεων εποχικών υπαλλήλων κατά 50% την τελευταία διετία ιδίως σε ΝΠΙΔ ενώ το 2018 σημειώθηκε υπέρβαση του ορίου προσλήψεων συνολικά κατά 1.075 άτομα. Και ότι οι συμβασιούχοι από 59.731 στο τέλος του 2017 έφτασαν τους 64.911 στο τέλος του 2018.
Και άρχισαν τις απαιτήσεις: Για τις αντικειμενικές αξίες και τον ΕΝΦΙΑ, για τα ληξιπρόθεσμα, για την είσπραξη του clawback, για την «νέα προσέγγιση σε όλα τα αναπηρικά επιδόματα, για το Κτηματολόγιο, για την Ενέργεια, για το υπερταμείο και την αξιολόγηση ή αντικατάσταση των διοικητικών συμβουλίων των ΔΕΚΟ, για τις αποκρατικοποιήσεις, για τη διαδικασία τοποθετήσεων νέων γενικών γραμματέων, για τη ΔΕΗ, για τον κατώτατο μισθό, για τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα.
Όπως ανέφερε στον Φεβρουάριο 2019 η Κομισιόν «η Ελλάδα μπαίνει σε καθεστώς υπερβολικών ανισορροπιών (excessive imbalances).
Και τότε μόνο, τον Φεβρουάριο του 2019, θυμήθηκαν να αναφερθούν στις «μεγάλες πληγές» (τράπεζες, εξωτερικό ισοζύγιο, επενδύσεις, παραγωγικότητα και ασθενική ανάπτυξη.
«Η Ελλάδα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μείζονες προκλήσεις που σχετίζονται με το υψηλό δημόσιο χρέος, την αρνητική καθαρή διεθνή επενδυτική θέση, το υψηλό μερίδιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το υψηλό ποσοστό ανεργίας και τη χαμηλή αναπτυξιακή δυναμική» ανέφερε τότε η Επιτροπή. Για τις τράπεζες έλεγαν ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας είναι ευάλωτος λόγω ενός πολύ μεγάλου αριθμού μη εξυπηρετούμενων δανείων και χαμηλής κερδοφορίας, παρεμποδίζοντας την πιστωτική επέκταση και την ανάκαμψη των επενδύσεων. (Αυτοί οι ίδιοι που τον Αύγουστο του 2018 υποστήριζαν ότι οι τράπεζες βρίσκονται σε πολύ ισχυρότερη θέση)…
Νέα προσπάθεια να σώσουν τον Τσίπρα!
Στις 3 Απριλίου 2019 – προφανώς προσπαθούσαν ακόμη να σώσουν τον Τσίπρα – η Κομισιόν ενέκρινε την επικαιροποιημένη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα, ανοίγοντας τον δρόμο για την εκταμίευση της δόσης 1 δις ευρώ, αναφέροντας… λεπτομερώς την πρόοδο της εφαρμογής των δεσμεύσεων από τη δημοσίευση της έκθεσης στις 27 Φεβρουαρίου 2019.
Εκείνη η επικαιροποίηση κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα έχει κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για την εκπλήρωση όλων των συγκεκριμένων μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων που αναμένονταν για τα τέλη του 2018!
Μετά τις ευρωεκλογές αγριεύουν ξανά!
Φθάνουμε έτσι στην τελευταία Έκθεση (της 5ης Ιουνίου 2019), όταν η τρόικα αγριεύει ξανά και ανακαλύπτει ότι η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, οι συντάξεις χηρείας και το προεκλογικό επίδομα Τσίπρα αποτελούν «πηγή ανησυχίας»!
Θυμούνται μάλιστα και τις προσλήψεις των δύο προηγουμένων χρόνων και ζητούν 1.550 απολύσεις από το Δημόσιο.
Και εκεί που έλεγαν ότι όλα είχαν εκπληρωθεί μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου 2019, τώρα λένε πως δεν έχουν εκπληρωθεί τα προαπαιτούμενα της τρίτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης, διαφωνούν με αυξήσεις που χορηγήθηκαν σε συγκεκριμένες κατηγορίες υπαλλήλων, καυτηριάζουν την καθυστέρηση εφαρμογής της κινητικότητας, βρίσκουν εξαιρετικά περιορισμένη την πρόοδο ως προς την αντιστοίχιση των θέσεων εργασίας με την περιγραφή καθηκόντων ανά θέση, δεν βλέπουν συγκεκριμένη πρόοδο και αποτελέσματα σε σχέση με τον συντονισμό της διαχείριση της καταπολέμηση της διαφθοράς, διαπιστώνουν ότι το πλάνο εργασίας για διϋπουργική συνεργασία έχει σταματήσει και ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική μετάβαση στον τομέα της Δικαιοσύνης, θυμίζουν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια φτάνουν τα 81,8 δις ευρώ, υπογραμμίζουν σοβαρές καθυστερήσεις στο θέμα των αντικειμενικών αξιών, στη δυνητική ευθύνη των διευθυντών εταιριών για φορολογικές παραβάσεις, στην πρόσληψη προσωπικού στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσιών Εσόδων, στο περιουσιολόγιο, στις ισχνές επιδόσεις της ΑΑΔΕ, στις 120 δόσεις, στην αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων του δημοσίου που χαρακτηρίζουν «απογοητευτική», στην επιβράδυνση όσον αφορά στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας, στις καθυστερήσεις στην αναμόρφωση του συστήματος επιδομάτων αναπηρίας.
Και προειδοποιούν ότι θα πρέπει να σπεύσουμε να διορθώσει όλα τα παραπάνω εγκαίρως για την έκθεση του φθινοπώρου, αλλιώς αναμένεται να χάσουμε την επόμενη δόση των ANFAs και SMPs, ενώ θα καθυστερήσουν και οι αποφάσεις για το μηδενισμό των επιτοκίων του επόμενου εξαμήνου και την αποπληρωμή του ΔΝΤ.
Με λίγα λόγια επί Τσίπρα οι Εκθέσεις και η στάση των δανειστών εξελίχθηκε σε πολιτικό εργαλείο πίεσης.
Επί Σαμαρά ανάκαμψη χωρίς αστερίσκους.
Δεν μας άρεσε που το 2014 φεύγαμε από όλα αυτά – χωρίς να δώσουμε υπερταμείο και Μακεδονία. Ήδη από τις 4 Μαΐου 2014 η Έκθεση της Κομισιόν μιλούσε σαφώς για ανάκαμψη. Είχε τότε μάλιστα και… τίτλο εκείνη η Έκθεση: «Τα σημάδια ανάκαμψης ενισχύονται». Και ανέφερε ότι «οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που προωθήθηκαν στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών οδήγησαν σε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, που θα ενισχύσει τις εξαγωγές και τις επενδύσεις», υπογραμμίζοντας ότι «σε σχέση με τις φθινοπωρινές προβλέψεις που είχε δημοσιοποιήσει στις 5 Νοεμβρίου 2013 οι δείκτες εμπιστοσύνης έχουν βελτιωθεί, ιδιαίτερα για τους καταναλωτές και τις κατασκευές, ενώ το πρώτο δίμηνο του 2014 επιβεβαιώθηκε αύξηση στη βιομηχανική παραγωγή και σταθεροποίηση στις λιανικές πωλήσεις και τις άδειες κατασκευής».
Αναφερόταν επίσης ότι «η αναζωογόνηση των ελληνικών εξαγωγών αλλά και τα έσοδα στον τουρισμό και η ισχυρότερη ναυτιλία θα τονωθούν και από την ανάκαμψη στην ευρωζώνη» και ότι «στην ανάπτυξη 2,9% το 2015 θα συμβάλουν καθοριστικά οι επενδύσεις και η ιδιωτική κατανάλωση, ενώ θετικές θα είναι οι επιπτώσεις από τις εξαγωγές και την πορεία της εσωτερικής ζήτησης».
Τότε, τον Μάιο του 2014, ο Επίτροπος αρμόδιος για θέματα Οικονομίας, Σιμ Κάλας, στη συνέντευξη Τύπου, είχε τονίσει ότι «η πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών υπερέβη κάθε προσδοκία και δείχνει τις καλές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας», ενώ είχε τεθεί και το θέμα του χρέους.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Νομισματικών Υποθέσεων και Κεφαλαιαγορών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Χοσέ Βινάλς, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Financial Times, είχε χαρακτηρίσει πολύ καλή είδηση την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, φθάνοντας να μιλήσει για «τιμολόγηση της τελειότητας».
Τότε, η Ελλάδα, δια του Στουρνάρα, είχε θέσει και επισήμως στο Eurogroup, το αίτημα να αρχίσει η συζήτηση για την ελάφρυνση του δημόσιου χρέους, στη βάση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από τους εταίρους, τον Νοέμβριο 2012, επικαλούμενος την επικύρωση των στοιχείων για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013 από τη Eurostat, την επάνοδο στις αγορές με την έκδοση του 5ετούς ομολόγου, καθώς και τη διαπίστωση στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι το Πρόγραμμα υλοποιείται.
Αλλά μετά ήλθε ο Τσίπρας και – όπως ο ίδιος είπε στους Financial Times – δήλωσε έτοιμος να λύσει το Σκοπιανό. Και η Ελλάδα βρέθηκε σε έναν μοιραίο κύκλο πιέσεων και συναλλαγών…
*Η Σοφία Βούλτεψη είναι βουλευτής Β'' Αθηνών (Νότιος Τομέας), πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος
