Του Κωνσταντίνου Μπογδάνου
Καθώς βρίθουμε οψίμων υμνητών του Χάγιεκ, ας σημειωθεί ότι ο Αυστριακός στοχαστής, πολύ προτού το Σύνταγμα της Ελευθερίας, το 1944, είχε εκδώσει τον Δρόμο προς την Υποδούλωση. Εκεί προειδοποιούσε τη βρετανική, εν προκειμένω, κοινωνία για τα δεινά του σοσιαλισμού. Ναι, ο πατριάρχης του σύγχρονου φιλελευθερισμού ήταν, πρώτα και θεμελιακά, αντικομμουνιστής.
Έκτοτε, βεβαίως, πολύ νερό έχει κυλήσει στο αυλάκι. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός ηττήθηκε, η αριστερά μετασχηματίστηκε, ο πολιτισμικός μαρξισμός ζυμώθηκε με την παγκοσμιοποίηση και την πολυπολιτισμικότητα. Εντούτοις, η νέα αριστερά εδράζεται στις ίδιες κρατικιστικές και συγκεντρωτικές ιδέες που ενέπνευσαν τον κλασικό κομμουνισμό, με την ίδια διάθεση θεσμικής εκρίζωσης της φιλελεύθερης, κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Ειδικά στην Ελλάδα, όπου ο εθνολαϊκισμός εκφράστηκε από την αριστερά (με Τσίπρα αντί Ορμπάν) κατά την τελευταία δεκαετία με τρόπο ολοκληρωτικό, πολύ μικρά περιθώρια ιδεολογικής σύγκλισης υπάρχουν με τη δεξαμενή των νεοκομμουνιστών «προοδευτικών». Δεν είναι, όμως, για λόγους ετεροπροσδιορισμού, που η προοδευτική ατζέντα δεν πληροί ειδοποιά φιλελεύθερα κριτήρια.
Ο δικαιωματισμός, από τη μία, ενώ επικαλείται ελευθερίες του ατόμου, συγχρόνως τις εργαλειοποιεί για να περικόψει δικαιώματα ευρειών πλειονοτήτων μεταξύ των πολιτών. Για να ικανοποιηθεί ένα συχνά ιδιάζον ατομικό δικαίωμα ολίγων, παραβιάζονται δια της τεθλασμένης βασικά ατομικά δικαιώματα των πολλών. Κι αυτό, διότι φτιάχνεται μια δεξαμενή υποστηρικτών διατεθειμένων να υποστούν σκληρό κρατισμό και κατάλυση της διάκρισης των εξουσιών, ώστε να προστατεύσουν μια «διαφορετικότητα».
Η πολυπολιτισμικότητα, παράλληλα, όπως εκφράζεται μέσα από την επιλογή της ενθάρρυνσης των μεταναστευτικών ροών και της έγχυσης του ισλάμ στον δυτικό κόσμο, ειδικά δε στην Ευρώπη, καταλήγει να απειλεί φιλελεύθερες κατακτήσεις αιώνων. Δεν γίνεται να ανατρέχουμε στον Διαφωτισμό και να εξηγούμε από την αρχή γιατί δεν λιθοβολείται η μοιχαλίδα, δεν κατακρυμνίζεται ο ομοφυλόφιλος, δεν θανατώνεται ο άπιστος, δεν νυμφευόμαστε δωδεκάχρονα. Έχουμε δικαίωμα στα πρωτεύοντα αδιαπραγμάτευτα.
Ο συντηρητικός φιλελεύθερος γνωρίζει πως έχει δικαίωμα, απαραβίαστο και ιερό, να ζει όπως επιλέγει. Κανείς δεν μπορεί να του πει αν υπάρχει Θεός, ή αν θα λέγεται πατέρας και μητέρα. Αντιλαμβάνεται πως η νεωτερικότητα καρποφόρησε επαρκώς στον τομέα των δικαιωμάτων και των ελευθεριών και ότι πλέον η μετανεωτερικότητα δεν εμβαθύνει, αλλά διαλύει, προετοιμάζοντας ακραίες νεοφεουδαρχίες ή/και κρατικοκαπιταλιστικά κολαστήρια.
Οι συντηρητικοί φιλελεύθεροι, παιδιά του Χάγιεκ όσο και της Θάτσερ, του Μπαστιά όσο και του Ρέιγκαν, είναι το ακριβώς αντίθετο του φασίστα. Δεν είναι υπέρμαχοι της κεντρικής οργάνωσης της κοινωνίας, μιλιταριστές, ομοφοβικοί, ούτε ξενόφοβοι. Είναι αντικρατιστές, υποστηρικτές του καθολικού δικαιώματος στη δωρεάν παιδεία και περίθαλψη, ανεξίθρησκοι που αξιώνουν σεβασμό στην πίστη. Ως φρουροί της φιλελεύθερης «αγίας τριάδας», της ζωής, της ιδιοκτησίας και της ελευθερίας, υπεραμύνονται με πάθος αυτών ακριβώς των δικαιωμάτων.
Οι προοδευτικοί εν Ελλάδι φιλελεύθεροι, παιδιά μιας πασοκογενούς, κατά βάση, μεταπολίτευσης, καλό θα ήταν να δουν στους συντηρητικούς έναν χρήσιμο συμπαίκτη ενάντια στους ολοκληρωτισμούς. Διότι απέναντι σε κάθε τύπο απολυταρχισμού και νεοαριστερής ανελευθερίας, οι συντηρητικοί φιλελεύθεροι, φύλακες των ελευθεριών και των δικαιωμάτων του ατόμου και του πολίτη κάθε δημοκρατίας «δυτικού τύπου», έχουν υποχρέωση να δίνουν μάχη, όχι λογαριασμό.
