Ας υποθέσουμε ότι σε μια ελληνική πόλη υπάρχει μια βιοτεχνία που παράγει φλάουτα. Μικρό πελατολόγιο, μικρά έσοδα, κούτσα-κούτσα πάει η επιχείρηση. Και ξαφνικά, ο κόσμος τρελαίνεται και θέλει να παίξει φλάουτο. Ανεβαίνει η παγκόσμια και ευρωπαϊκή ζήτηση 1000%. Ο τύπος που έχει την βιοτεχνία μυρίζεται νωρίς την καινούρια τάση και προετοιμάζεται πριν οι μεγάλοι κατασκευαστές πάρουν χαμπάρι τι συμβαίνει. Κι όταν ξεσπάει η ζήτηση, ξάφνου αναδεικνύεται σοβαρός παίχτης από το πουθενά.
Έλα όμως που ο ευρωπαϊκός νότος είναι μαθημένος να αγοράζει βιομηχανικά προϊόντα είτε από την Κίνα, είτε από τον βορρά του, δηλαδή από την Γερμανία. Αυτοί οι δυο παράγουν τέτοια προϊόντα, είτε στην φθηνή τους εκδοχή (Κίνα), είτε στην ποιοτική (Γερμανία). Αυτοί κατασκευάζουν και τον κεφαλαιουχικό εξοπλισμό που είναι απαραίτητος για τέτοια παραγωγή. Γιάννης κερνά, Γιάννης πίνει, με τους υπόλοιπους ευρωπαίους να παραμένουν απλοί καταναλωτές, εσαεί υποχρεωμένοι να εισάγουν απ’ αυτούς τους δυο για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Να όμως που τώρα ξαφνικά, κάποιος ξεκούδουνος μπαίνει σφήνα σ’ αυτό το μοντέλο που συσσωρεύει πλούτο, θέσεις εργασίας και δύναμη στις δυο παραγωγικές υπερδυνάμεις. Κακό προηγούμενο. Πέραν της απώλειας εσόδων στην συγκεκριμένη αγορά φλάουτων, είναι ένα κάκιστο γενικό παράδειγμα για το μέλλον. Τι θα γίνει αν ο κάθε ξύπνιος βιοτέχνης ή μικροβιομήχανος του νότου αποφασίσει να σηκώσει κεφάλι και να καταλάβει την εσωτερική του αγορά; Τι θα απογίνουν τα γερμανικά και τα κινέζικα προϊόντα; Ηλίθιοι ήταν οι Εγγλέζοι της αποικιοκρατίας, που απαγόρευαν με δρακόντιους νόμους να δημιουργούνται βιοτεχνικές μονάδες στις αποικίες τους; Τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της βιομηχανικής μητρόπολης εξασφάλιζαν.
Αν μάλιστα ο επιχειρηματίας του νότου δεν το κάνει μόνος του, αλλά το κράτος του αρχίσει να τον υποστηρίζει στις ριψοκίνδυνες πρωτοβουλίες του (όπως κάνει το γερμανικό ή το κινέζικο κράτος για τις βιομηχανίες τους), τότε τα πράγματα σοβαρεύουν. Διότι σήμερα μπορεί να ξεκίνησαν με τα ασήμαντα φλάουτα, αλλά αύριο θα πάνε στα παπάκια και μεθαύριο σε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Βάρδα μην μάθουν οι καταναλωτές να εμπιστεύονται τα ντόπια βιομηχανικά προϊόντα και βάρδα μην γίνει συνήθεια στα κράτη να στηρίζουν εμπράκτως την εθνική τους παραγωγή αντί να ακουμπάνε βολικά πάνω στις εισαγωγές.
Οπότε (σκέφτονται Κινέζοι και Γερμανοί), ανάγκη πάσα να το πατήσουν στο κεφάλι το ελληνικό φιδάκι που φτιάχνει φλάουτα, πριν αυτό πάρει τα πάνω του και γίνει βόας. Και πριν ξεθαρρέψουν κι άλλα τοπικά φιδάκια, βγουν απ’ τις τρύπες τους κι αρχίσουν να δαγκώνουν τα ξένα προϊόντα που κινούνται στην εσωτερική αγορά. Και πως το πατάνε το ελληνικό φιδάκι στο κεφάλι; Προφανώς με τον ανταγωνισμό της ελεύθερης αγοράς. Οι Κινέζοι και οι Γερμανοί θα παράξουν περισσότερα, καλύτερα και φθηνότερα φλάουτα, οπότε τα ελληνικά θα σβήσουν.
Έλα όμως που αυτή η διαδικασία είναι χρονοβόρα και αβέβαιη, ειδικά αν ο πρώτος που κατέλαβε την αγορά είναι ξύπνιος και την κρατά ικανοποιημένη. Οπότε μπαίνει σε εφαρμογή το δεύτερο σχέδιο, που δεν είναι δα και τίποτα καινοφανές. Συνηθισμένη επιχειρηματική πρακτική είναι, στην αμείλικτη διεθνή αγορά. Συκοφαντείς το προϊόν του ανταγωνιστή σου. Δόξα τον Θεό, υπάρχουν τρόποι, άνθρωποι και λεφτά για να κάνουν την δουλειά.
Κατά το σχέδιο λοιπόν, ο Έλληνας επιχειρηματίας που τόλμησε να σηκώσει κεφάλι πρέπει να βγει απατεώνας. Το προϊόν του σκάρτο. Η κρατική στήριξη πρέπει να εμφανιστεί ως ύποπτη συναλλαγή. Η έμπρακτη κρατική βούληση για προώθηση της εθνικής βιομηχανίας πρέπει να συκοφαντηθεί ως πρόθεση προσωπικού πλουτισμού της πολιτικής κορυφής. Η προβολή από τα μέσα ενημέρωσης κάθε τέτοιας εθνικής προσπάθειας πρέπει να εμφανιστεί ως διαπλοκή και χρηματισμός.
Και ποιος θα τα κάνει όλα αυτά; Ελάτε τώρα. Σιγά μην δεν βρουν οι Κινέζοι ή οι Γερμανοί τρεις διαμορφωτές της κοινής γνώμης και τρεις πολιτευτές να κινήσουν τα νήματα. Σιγά μην δεν βρουν πέντε νοματαίους με ελαστική συνείδηση, μεγαλούτσικη τσέπη, με νοσηρή φαντασία και κομματική εμπάθεια. Το ευκολότερο πράγμα του κόσμου, μέσα σε μια Ελλάδα που σπαράσσεται από κομματικά πάθη. Σιγά μην δυσκολευτούν να ψαρέψουν στον βόρβορο του διαδικτύου μερικά ανώνυμα τρολάκια και στην πολιτική μας σκηνή δυο-τρεις φανατικούς που ο εγκέφαλος τους είναι τίγκα στο κομματικό βιτριόλι.
Εδώ μικροί όμιλοι καταφέρνουν να επέμβουν και να επηρεάσουν εθνικές εκλογές σε τεράστιες χώρες, δεν θα καταφέρουν δυο υπερδυνάμεις να κατασυκοφαντήσουν επαρκώς ένα τόσο δα προϊόν σαν το φλάουτο μέσα στην ελληνική αγορά; Από χρήμα έχουν να φάνε κι οι κότες, αν και δεν θα χρειαστούν πολλά. Αυτοί που είναι διατεθειμένοι να κάνουν την δουλειά είναι κατά βάση ψιλικατζήδες. Τους αρκεί να βγάλουν το δηλητήριο τους και να δουν μια υγιή προσπάθεια (που αυτοί από την φύση τους είναι ανίκανοι να κάνουν) να σφαδάζει στο χώμα.
Κι αφού τα καταφέρουν να σβήσουν την βιομηχανία με τα ελληνικά φλάουτα, κι αφού γεμίσει η τοπική αγορά με κινέζικα και γερμανικά όργανα, κι αφού φύγουν οι θέσεις εργασίας από δω και πάνε στην Γουχάν ή στο Ντίσελντορφ, κι αφού την επόμενη φορά που θα χρειαστούμε φλάουτα θα είμαστε πάλι έρμαια των γερμανοκινέζων, τότε οι πρόθυμοι θα αναστενάξουν ικανοποιημένοι και θ’ αρχίσουν να ψάχνουν άλλον υγιή να συκοφαντήσουν και να δαγκώσουν. Και η ζωή συνεχίζεται, με μας να σερνόμαστε και τους γερμανοκινέζους να τρίβουν τα χέρια τους και να μετράνε τον πλούτο τους.
Θεωρία συνωμοσίας, θα μου πείτε. Είστε βέβαιοι; Εγώ πάντως δεν είμαι. Διότι ξέρω περίπτωση εταιρείας πλακιδίων που αντί να βελτιώσει το δικό της προϊόν και να ξοδευτεί για να το διαφημίσει, προτίμησε να πληρώσει το ένα δέκατο για να καταστρέψει την ανταγωνίστρια. Ξέρω ναυτιλιακή που διέδωσε ότι τα καράβια της αντίπαλης εταιρείας στην ίδια γραμμή είχαν γεμίσει ψείρα. Κι αν γίνονται αυτά στην δική μας μικρή αγορά με τις ψευτοεταιρείες μας, θα λείψουν από την παγκόσμια αγορά με τους αδίστακτους κολοσσούς και τους τερατώδεις τζίρους;
Αν αυτός που χτίζει θεωρείται de facto λαμόγιο, αυτός που κατεδαφίζει τι πρέπει να θεωρηθεί; Αν είναι αυταπόδεικτο το βρώμικο κίνητρο όποιου προσπαθεί να φτιάξει κάτι, γιατί δεν είναι αυταπόδεικτο και το αντίστοιχο σιχαμερό κίνητρο εκείνου που βάζει δυναμίτη στα θεμέλια κάθε προσπάθειας; Για την ψυχή της μάνας του το κάνει ο σαμποτέρ, για την ηθική του πράγματος ή μήπως εκτελεί εργολαβία; Όχι δυο μέτρα και δυο σταθμά σύντροφοι φλαουτίστες…