O υπουργός Μεταφορών της Κύπρου, Μάριος Δημητριάδης, μιλάει στο liberal.gr για την έξοδο της Κύπρου από τα μνημόνια, για το πώς αντιμετωπίζεται η Ελλάδα στους διεθνείς Οργανισμούς, για τους υδρογονάνθρακες και για τα όσα ακούγονται για την φυγή ελληνικών εταιρειών στην Κύπρο.
Συνέντευξη στον Θανάση Μαυρίδη
Κύριε υπουργέ, εμείς είμαστε βαθιά μέσα στα μνημόνια κι εσείς ετοιμάζεστε να διώξετε την τρόικα. Τι κάνουμε εμείς λάθος ή καλύτερα τι κάνατε εσείς σωστά;
Ο λόγος που έχουμε καταφέρει να είμαστε στα πρόθυρα να βγούμε από το μνημόνιο – δυόμισι χρόνια αφότου μπήκαμε – είναι το γεγονός ότι προχωρήσαμε γρήγορα με τις απαιτούμενες αλλαγές. Κοιτάζοντας πίσω σε σχέση με το κούρεμα των καταθέσεων που έγινε τότε στην Κύπρο, αν το δει κανένας με καθαρά ψυχρή λογική, θα έλεγα ότι ήταν αναπόφευκτο αυτό που έγινε. Αλλιώς η οικονομία δε θα μπορούσε να ανταπεξέλθει στο βάρος του χρέους που θα δημιουργείτο, αν χρηματοδοτούνταν τότε η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από το χρέος της χώρας.
Με άλλα λόγια αυτό που λέω είναι ότι πάρθηκαν γρήγορα μέτρα στην Κύπρο κι ότι αυτά τα μέτρα ήταν δραστικά. Και νομίζω πως αυτό είναι το κλειδί. Το κλειδί είναι να παίρνεις αποφάσεις γρήγορα για μέτρα και να τα εφαρμόζεις άμεσα. Αν παίρνεις αποφάσεις για μέτρα και δεν τα εφαρμόζεις, ή τα εφαρμόζεις πολύ αργότερα από την ώρα που παίρνεις τις αποφάσεις, τότε νομίζω πως χάνουν την ισχύ τους.
Ποιο είναι το κλίμα για την Ελλάδα στην Ευρώπη;
Δύσκολη ερώτηση. Θα το θέσω διαφορετικά. Δεν υπάρχει θετικό ή αρνητικό κλίμα για κάποια χώρα. Νομίζω όμως πως όσον αφορά στην Ελλάδα αυτό που αναμένουν οι εταίροι είναι να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει. Δεν υπάρχει θέμα να είναι εναντίον της Ελλάδας οι εταίροι.
Καμιά φορά μπορεί να παρουσιάζεται με αυτό τον τρόπο στον Τύπο, ότι δηλαδή οι Ευρωπαίοι είναι εναντίον της Ελλάδας. Οι Ευρωπαίοι Εταίροι μας όμως, οι ξένοι όπως τους ονομάζουμε εμείς οι Έλληνες (είτε της Κύπρου είτε της Ελλάδας), δεν έχουν κάτι προσωπικό με την Ελλάδα ή με την Κύπρο.
Τον τελευταίο καιρό βλέπουμε μια διάθεση του διεθνή παράγοντα να λύσει το Κυπριακό, σε μια περίοδο που η Ελλάδα δεν είναι στα καλύτερά της.
Καταρχήν θα ήθελα να πω ότι θα ήταν καλύτερα η Ελλάδα να ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση απ' ό,τι είναι σήμερα, καθώς η Ελλάδα είναι ο εθνικός μας σύμμαχος τουλάχιστον όσο αφορά τα εθνικά ζητήματα. Από την άλλη αν παρουσιαστεί η ευκαιρία αυτή τη χρονική στιγμή να λυθεί το Κυπριακό μ' ένα τρόπο βιώσιμο, θα πρέπει να την αξιοποιήσουμε αφού οι ευκαιρίες αυτές δεν παρουσιάζονται συχνά. Ας μην ξεχνάμε ότι τα οφέλη από μια βιώσιμη λύση θα είναι τεράστια τόσο για την κυπριακή οικονομία όσο και για τον κόσμο γενικότερα – είτε αφορά τους Ελληνοκύπριους είτε τους Τουρκοκύπριους.
Είναι σωστό, πιστεύετε, να έρθει από το παράθυρο το σχέδιο Ανάν, όταν αυτό έχει απορριφθεί από τον κυπριακό λαό;
Ο Πρόεδρος μας έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να επανέλθει το σχέδιο Ανάν όπως είχε απορριφθεί το 2004 από τους Ελληνοκύπριους. Η προσπάθεια του είναι να φέρει μπροστά στον λαό ένα σχέδιο το οποίο θα μπορέσει να γίνει αποδεκτό από όλους ώστε να υπάρξει ένα θετικό αποτέλεσμα.
Είχαν δημιουργηθεί πάρα πολλές προσδοκίες με τους υδρογονάνθρακες, οι οποίες δεν έχουν επιβεβαιωθεί…
Είναι γεγονός ότι είχαν δημιουργηθεί τέτοιες προσδοκίες στο λαό αφού λόγω της κρίσης πολλοί το προέβαλαν σαν τη λύση στην οικονομική κατάσταση που επικρατούσε κατά τη διάρκεια της κρίσης. Καταρχήν να αναφέρω ότι δεν υπάρχουν εύκολες και μαγικές λύσεις σε μια οικονομική κρίση και ούτε υπάρχουν από μηχανής Θεοί οι οποίοι θα μας απαλλάξουν από τις συνέπειες μιας μακρά περιόδου κακής οικονομικής διαχείρισης.
Όσον αφορά τις προσδοκίες δεν πιστεύω ότι έχουν διαψευσθεί με την έννοια ότι υπάρχει μια επιβεβαιωμένη γεώτρηση, αυτή της Noble, η οποία προχωράει και μπαίνουμε στο στάδιο της παραγωγής. Αυτό αναμένεται να γίνει μεταξύ του 2018 και του 2020. Όσο αφορά την ENI δυστυχώς oι δύο πρώτες γεωτρήσεις δεν είχαν θετικό αποτέλεσμα.
Φαίνεται όμως πως τα δεδομένα αλλάζουν ξανά «υπέρ μας» μετά την πρόσφατη ανακάλυψη ενός πολύ μεγάλου κοιτάσματος στην ΑΟΖ της Αιγύπτου, δίπλα από την δική μας. Για παράδειγμα η Total θα προχωρήσει σε γεωτρήσεις μέσα στους επόμενους 12 μήνες, ενώ και το ενδιαφέρον της ΕΝΙ έχει αναζωογονηθεί. Η υπόθεση 'φυσικό αέριο' δεν είναι μια ιστορία η οποία γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Μιλάμε για μεγάλες, μακροχρόνιες επενδύσεις και ο κόσμος πρέπει να 'χει υπομονή πριν να υπάρχουν ουσιαστικά οφέλη.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά, πριν τις προεδρικές εκλογές, κάποιοι υποψήφιοι πουλούσαν την ιστορία ότι θα εκποιήσουμε το φυσικό αέριο και δε θα χρειαστεί να μπούμε σε μνημόνιο. Δεν πάει έτσι το πράγμα. Μια ανακάλυψη για να επιβεβαιωθεί παίρνει κάποια χρόνια. Εγώ πιστεύω πως δεν έχουν διαψευσθεί οι προσδοκίες και υπάρχουν πάρα πολλές προοπτικές. Αυτό φαίνεται κι απ' το τελευταίο ενδιαφέρον των εταιρειών που ανάφερα πιο πάνω.
Εμείς εδώ σας ζηλεύουμε. Ασχολείστε με το φυσικό αέριο, βγάζετε φυσικό αέριο, εμείς δεν μπορούμε. Ασχολείστε με το μνημόνιο, βγαίνετε από το μνημόνιο, εμείς δεν μπορούμε. Ποιο είναι το δικό μας πρόβλημα ή ποιο είναι το δικό σας πλεονέκτημα;
Να πω ότι εγώ θα προτιμούσα να μείνουμε λίγο ακόμα στο μνημόνιο. Υπάρχει μια δαιμονοποίηση από τον κόσμο για το μνημόνιο. Καταρχήν και να βγούμε από το μνημόνιο, θα εξακολουθήσουμε να έχουμε ένα μεγάλο χρέος, το οποίο θα 'ναι κοντά στο 110% του ΑΕΠ μας και πρέπει να το πληρώσουμε. Δε σημαίνει πως βγαίνοντας από το μνημόνιο αυτόματα θα επανέλθουμε στην προηγούμενη κατάσταση που ήμασταν.
Έχουμε ακόμη αρκετά πράγματα να κάνουμε. Θα πρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε σοβαροί, να διατηρούμε ελάχιστα δημοσιονομικά ελλείμματα και πρωτογενή πλεονάσματα για να μπορέσουμε να αποπληρώσουμε τα χρήματα που χρωστάμε. Θα πρέπει να συμπληρώσουμε τις μεταρρυθμίσεις που έχουν απομείνει και είναι σημαντικές. Όσον αφορά τη σύγκριση με την Ελλάδα δεν μου αρέσει να το κάνω γιατί η κάθε χώρα έχει τις δικές της συνθήκες και ιδιομορφίες.
Εμείς το κάνουμε όμως. Να δούμε τι κάνουμε λάθος, αυτό είναι το θέμα.
Η κάθε χώρα θα πρέπει από μόνη της να προσαρμοστεί στον τρόπο που λειτουργεί. Τα μνημόνια περιέχουν πολλές φορές μέτρα τα οποία θα έπρεπε να είχαμε πάρει από μόνοι μας. Εξάλλου η ΕΕ και η Τρόικα δεν έρχεται και σου πει τα μέτρα που θα πάρεις αλλά την προσαρμογή που πρέπει να κάνεις. Εσύ αποφασίζεις τα μέτρα που θέλεις να πάρεις και κατά πόσο αυτά θα είναι μέτρα που αφορούν έσοδα ή έξοδα. Δυστυχώς πολλές φορές το πιο εύκολα πράγμα είναι να προσφεύγεις στα έσοδα, δηλαδή επιπρόσθετες φορολογίες.
Η δικής μας νοοτροπία σαν κυβέρνηση, είναι ότι τα μέτρα θα πρέπει να αφορούν περισσότερο τα έξοδα παρά τα έσοδα διότι όταν παίρνει μέτρα που αφορούν τα έσοδα πλήττεις και την οικονομία της χώρας σου. Αν σκοτώσεις τον παραγωγικό ιστό της χώρας σου, δηλαδή τον ιδιωτικό τομέα δεν θα υπάρχει κανένας να παράγει έσοδα.
Γράψαμε πριν από δυο βδομάδες στο liberal.gr πως υπάρχει ένα κύμα ελληνικών εταιρειών εφοπλιστικών στην Κύπρο.
Εγώ θα το βάλω διαφορετικά. Υπάρχει όντως ένα κύμα εξόδου εταιρειών από την Ελλάδα το οποίο σίγουρα πρέπει να προβληματίσει τις αρχές της Ελλάδας. Το θέμα δεν είναι αν έρχονται στην Κύπρο, αλλά γιατί φεύγουν από την Ελλάδα. Εξάλλου αν μιλάμε για τον τομέα της ναυτιλίας εκτός από την Κύπρο, πηγαίνουν σε διάφορες χώρες όπως η Μάλτα το Ντουμπάι, το Μονακό και η Σιγκαπούρη.
Εμείς δεν έχουμε στόχο να πάρουμε εταιρείες από την Ελλάδα και να τις πάμε στην Κύπρο και το τελευταίο που θα θέλαμε είναι να ζημιωθεί η οικονομία της Ελλάδας. Τώρα λόγω του αναπτυγμένου ναυτιλιακού συμπλέγματος που έχουμε στο Νησί και των στενών δεσμών που διατηρούμε με την Ελλάδα είναι φυσιολογικό να δημιουργούν και κάποια παράλληλη παρουσία στην Κύπρο.
Είναι κυρίως ναυτιλιακές εταιρείες και τηλεοπτικές τελευταία.
Δεν έχω συγκεκριμένες πληροφορίες, έχω ακούσει για διάφορες εταιρείες συμπεριλαμβανομένων και τηλεοπτικών.
Σας απασχολεί καθόλου το γεγονός ότι πολλές συναλλαγές που γίνονται από ελληνικές και κυπριακές εταιρείες από τις ελληνικές φορολογικές αρχές θεωρούνται προβληματικές λόγω χαμηλότερου φορολογικού καθεστώτος στην Κύπρο; Πώς το αντιμετωπίζετε;
Η Ελλάδα είναι χώρα της ΕΕ και σαν τέτοια έχει κάποιες συμβατικές υποχρεώσεις. Θεωρώ ότι οι υποχρεώσεις αυτές πρέπει να ακολουθούνται από όλες τις χώρες της ΕΕ.
Θα ήθελα να σας κάνω μια τελευταία ερώτηση. Η αίσθηση που υπάρχει είναι πως η Κύπρος χτυπήθηκε περισσότερο απ' ό,τι έπρεπε επειδή θα έπρεπε να περιοριστεί το τραπεζικό της σύστημα... Κοιτώντας πίσω, πιστεύετε ότι αυτό ισχύει ή όχι;
Αυτό που θα έλεγα είναι ότι ο τρόπος που έγινε το κούρεμα καταθέσεων έγινε με έναν τρόπο που έπληξε πολύ την πραγματική οικονομία. Θα μπορούσε να 'χει γίνει πολύ καλύτερα. Το πρώτο σχέδιο που μας είχαν προτείνει και το είχαμε απορρίψει λανθασμένα, πιστεύω πως θα είχε πολύ μικρότερο αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία. Δυστυχώς εκείνη την εποχή λειτουργήσαμε με το συναίσθημα και είχαμε γίνει ήρωες των τριών ημερών. Τελικά αποδείχτηκε ότι όταν κάνεις ηρωισμούς πρέπει να έχεις εναλλακτικές λύσεις. Όταν δεν έχεις, είναι καλύτερα να παίρνεις εξαρχής αυτό που σου προσφέρεται, το οποίο συνήθως είναι καλύτερο απ' αυτό που θα πάρεις μετά. Αυτό είναι το μάθημα το οποίο μας έχει γίνει πάθημα στην Κύπρο.
