Του Ηλία Π. Παπαγεωργιάδη
Η Ρουμανία έκλεισε το 2018 με τον... συνηθισμένο τρόπο. Το ΑΕΠ της ανέβηκε «μόνο» 4% περίπου, πλησιάζοντας το ψυχολογικό όριο των 200 δισ. ευρώ, που θα περάσει το 2019. Οι εξαγωγές πέρασαν τα 70 δις Ευρώ (χωρίς πετρελαιοειδή), η κατανάλωση ανέβηκε παρά τη μείωση της πιστωτικής επέκτασης, οι μισθοί αυξήθηκαν με βάση τη χαμηλή φορολογία και την υψηλή ζήτηση, οι επενδύσεις αυξήθηκαν στη ρουμανική οικονομία. Η ανεργία στις μεγάλες πόλεις παραμένει περί το 0%, είναι κάτω του 4% στη χώρα. Τα ακίνητα συνεχίζουν να αποτελούν την πρωταρχική επιλογή αποταμίευσης και όταν οι τιμές τους είναι λογικές, η ζήτηση είναι μεγάλη, πολλά νέα οικιστικά έργα πωλούνται από τα σχέδια.
Παρά τη χαμηλή φορολογία, τα δημόσια έσοδα αυξήθηκαν +14,6% στο 11μηνο. Η σοσιαλιστική κυβέρνηση αύξησε (σωστά) τους μισθούς των γιατρών, των νοσοκόμων κ.λπ. στις 2.500 – 5.000 ευρώ / μήνα για να σταματήσουν να φεύγουν από τη χώρα*.
Αύξησε και τους μισθούς του δημοσίου (λάθος), αλλά δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα τέλεια στη ζωή. Το έλλειμμα στο 11μηνο έκλεισε στο 2,7% του ΑΕΠ, λογικά θα κλείσει λίγο πάνω από το 3%. Το συνολικό δημόσιο χρέος της χώρας συνεχίζει να βαίνει μειώμενο, λόγω της συνεχιζόμενης ισχυρής ανάπτυξης. Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους αυτού παραμένει εντός χώρας, ενώ η Κεντρική Τράπεζα έχει συναλλαγματικά αποθέματα άνω των 35 δις Ευρώ. Οι εμπορικές τράπεζες έχουν μεγαλύτερες καταθέσεις από δάνεια.
Είναι τέλεια η κατάσταση στη Ρουμανία; Σίγουρα όχι. Όμως η ευημερία είναι διάχυτη και αγγίζει κάθε κοινωνική ομάδα, όποιον έχει όρεξη να δουλέψει. Τι γίνεται το 2019 με τους φόρους των επιχειρήσεων;
Ο φόρος 1 – 3% επί του τζίρου, για τζίρο ως 1.000.000 ευρώ παραμένει
- Ο βασικός φόρος εισοδήματος της Ρουμανίας, 16% επί των κερδών, παραμένει ως έχει. Είναι ο ίδιος από την 01.01.2005.
- Ο φόρος για τις μικροεταιρίες παραμένει στο 1% επί του τζίρου, αν η εταιρία έχει υπάλληλο, ή 3% επί του τζίρου, αν η εταιρία δεν έχει υπάλληλο. Η φορολογία αυτή ισχύει για τζίρο ως 1.000.000 Ευρώ. Αυτό το πλαίσιο φορολόγησης (1 – 3% επί του τζίρου για τους μικρομεσαίους) παραμένει το ίδιο από την 01.01.2009.
- Ο βασικός συντελεστής ΦΠΑ παραμένει στο 19%.
- Ο συντελεστής ΦΠΑ για τα τρόφιμα παραμένει στο 9%.
- Παραμένει η ενιαία φορολογία (flat tax) 10% επί κάθε εισοδήματος μισθωτής εργασίας, ανεξαρτήτως του ύψους αυτού.
Τι αλλάζει στη φορολογία;
- Αν μία εταιρία στη Ρουμανία έχει τζίρο πχ 2.000.000 Ευρώ και κέρδη 200.000 ευρώ, θα πληρώσει φόρο εισοδήματος 16% επί των 200.000 = 32.000 Ευρώ. Μπορεί όμως να επιλέξει να δώσει είτε το 0,5% του τζίρου της (2.000.000 Χ 0,5% = 10.000) ή το 20% του φόρου (32.000 Χ 20% = 6.400), όποιο είναι μικρότερο, σε μία ΜΚΟ. Το ποσό που θα δοθεί αφαιρείται από τον καταβαλλόμενο φόρο. Από το 2019, οι ΜΚΟ που λαμβάνουν τέτοιες χορηγίες θα πρέπει να εγγραφούν στο φορολογικό μητρώο και να παρακολουθούνται.
- Εισάγεται η φορολόγηση των κρυπτονομισμάτων (περισσότερα προσεχώς).
- Αλλάζει επί τω βελτίω η φορολογική προσέγγιση σχετικά με τα ποσοστά των τόκων που αφαιρόυνται από τα κέρδη των εταιριών κ.λπ.
- Όλες οι εταιρίες θα αποκτήσουν ένα «φορολογικό σκοπ» και θα ελέγχονται με βάση αυτό. Πχ οι καλοπληρωτές των φόρων θα είναι τελευταίοι στη σειρά ελέγχων.
- Αυξάνεται η φορολογία των τυχερών παιχνιδιών και των τσιγάρων.
Ο κατώτατος μισθός
- Αυξάνεται στα 450 Ευρώ / μήνα, για κάποιον μη πτυχιούχο, μεικτά.
- Αυξάνεται στα 505 Ευρώ / μήνα, για κάποιον πτυχιούχο με 1 χρόνο προϋπηρεσία, μεικτά.
(Σχόλιο: Όταν στα χωριά της Ρουμανίας οι παραγωγοί δεν βρίσκουν εργάτες γης με 500 – 600 Ευρώ / μήνα καθαρά, είναι στα όρια του αστείου να περιμένει κάποιος να βρει υπαλλήλους με τα ποσά αυτά, ειδικά στις μεγάλες πόλεις).
Είναι παράδεισος η Ρουμανία; Όχι βέβαια. Έχει ευκαιρίες και χαμηλή φορολογία; Φυσικά, αν κάποιος δουλέψει με τους κατάλληλους συνεργάτες
Όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι η Ρουμανία είναι παράδεισος. Αυτό δεν αφορά την παροιμιώδη γκρίνια των Ρουμάνων (που αν τους δώσεις ρουμανικό χρυσό στην πλειοψηφία τους θα σου πουν ότι είναι υποδεέστερος αυτού των άλλων χωρών, επειδή είναι από τη Ρουμανία), αλλά αφορά τις μόνιμες προκλήσεις που έχει κάθε χώρα που αναπτύσσεται ραγδαία.
Η πολιτική τάξη στη χώρα δεν είναι υψηλού επιπέδου, οι μισθοί στο δημόσιο αυξήθηκαν πολύ κλπ. Είναι δεδομένο ότι και στη Ρουμανία, όπως και στην Ελλάδα, τη Γερμανία και κάθε χώρα στον κόσμο, μπαίνουμε μόνο με σοβαρότητα και καλούς συνεργάτες. Εκμεταλλευόμαστε τη χαμηλή της φορολογία, που μας επιτρέπει να δούμε τους κόπους μας να αμείβονται και τα κέρδη να μένουν σε εμάς και δουλεύουμε πολύ. Χωρίς τους κατάλληλους συμβούλους, δεν συνίσταται το άνοιγμα στο εξωτερικό σε καμία χώρα.
Όμως αν κάτι μας δίδαξε η Ρουμανία την περίοδο 2013 – 2018 είναι ότι οι χαμηλοί φόροι αύξησαν το εισόδημα των πολιτών, έβγαλαν από τη φτώχεια εκατομμύρια ανθρώπους και άλλαξαν την όψη της χώρας. Ίσως η επόμενη Ελληνική κυβέρνηση αποφασίσει ότι θέλει να πάρει μαθήματα από τα αποτελέσματα αυτής της προσέγγισης. Τότε πραγματικά θα δούμε τεράστια πρόοδο στην Ελλάδα που αγαπάμε...
Το πρώτο σεμινάριο της χρονιάς: Ρουμανία 2019. Οι ευκαιρίες, οι επενδύσεις, η νέα φορολογία και τα σημεία που θέλουν προσοχή. Παρασκευή 18 Ιανουαρίου, Αθήνα, Divani Caravel, ώρα 18.00.
Ομιλητής: Ηλίας Παπαγεωργιάδης. Για περισσότερες πληροφορίες: 6977 308083, [email protected] ή συμπληρώστε τη φόρμα επικοινωνίας στον ακόλουθο σύνδεσμο.
*όταν πρωτοέγραψα τη συγκεκριμένη είδηση της αύξησης των μισθών στον ιατρικό κλάδο δέχτηκα μεγάλες επιθέσεις. Σήμερα που αυτή είναι μία πραγματικότητα και όλα συνέβησαν όπως τα περιέγραψα τότε οι ίδιοι άνθρωποι το βρίσκουν φυσιολογικό. Κρίμα που είμαστε αρνητικοί σε κάθε αλλαγή και περιμένουμε κάνοντας τα ίδια λάθη να πετύχουμε διαφορετικά αποτελέσματα...
Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία, Πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου (ARBIO), δις εκλεγμένο μέλος του δ.σ. του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιομάζας (AEBIOM) και Αντιπρόεδρος της Αγροτικής Ομοσπονδίας ProAgro (Ρουμανική ΠΑΣΕΓΕΣ).
