Στο χείλος του χάους και της κατάρρευσης φέρνει η καταστροφή το κράτος του Λιβάνου, καθώς έρχεται σε μια συγκυρία όπου αυτό αντιμετωπίζει την οικονομική χρεοκοπία, η Μέση Ανατολή χαρακτηρίζεται από αναβρασμό αλλά και μείωση των πετρελαϊκών εσόδων, ενώ ταυτόχρονα η χώρα βιώνει καθημερινές διαδηλώσεις από σημαντικό τμήμα των νέων ανθρώπων που αντιτίθενται στο πολιτικό σύστημα.
Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου με ειδίκευση τον Αραβικό Κόσμο, Σωτήρης Ρούσσος, εκτιμά ότι σε κάθε περίπτωση η επόμενη ημέρα θα αναγκάσει την Χεζμπολάχ, οργάνωση που είναι σύμμαχος του Ιράν, να ασχοληθεί σχεδόν αποκλειστικά με την κρίσιμη εσωτερική κατάσταση στο Λίβανο και να αποσυρθεί από άλλα μέτωπα όπου αυτή εμπλέκεται, άμεσα ή έμμεσα, όπως για παράδειγμα το Συριακό, το Ιράκ και η Υεμένη. "Τούτο θα πιέσει την περιφερειακή ισχύ της οργάνωσης γεγονός που με την σειρά του αποτελεί πλήγμα και για τις συμμαχίες του Ιράν στην περιοχή", σημειώνει χαρακτηριστικά.
Συνέντευξη στον Αλέξανδρο Διαμάντη
Αναπαράγονται τις τελευταίες ώρες διάφορες θεωρίες σχετικά με τις αιτίες της έκρηξης στη Βηρυτό, ανάμεσα στις οποίες και αυτές περί πιθανής δολιοφθοράς ή ακόμη περί τρομοκρατικής ενέργειας. Ποια η εκτίμηση σας;
Το πιο πιθανό είναι, όπως λένε όλες οι πηγές, ότι πρόκειται για ένα ατύχημα, για μια ξαφνική πυρκαγιά στην αποθήκη πυρομαχικών, η οποία προκάλεσε αυτά τα τραγικά αποτελέσματα. Δεν βλέπουμε αυτή τη στιγμή κάποια δολιοφθορά ή μια τρομοκρατική ενέργεια, αλλά ας περιμένουμε τις επόμενες ημέρες όταν θα έρθουν στο φως περισσότερα στοιχεία. Να δούμε επίσης τι θα πει η γαλλική κυβέρνηση και γενικότερα οι πηγές από τη Μέση Ανατολή.
Οι πρώτες εκτιμήσεις μιλούν για μια ανυπολόγιστη καταστροφή. Τι επιπτώσεις μπορεί αυτή να έχει για την χώρα κατά το επόμενο διάστημα;
Η καταστροφή αυτή φέρνει τεράστιο πλήγμα στο λιμάνι της Βηρυτού που είναι μία από τις βασικές οικονομικές αρτηρίες για τη ζωή της πόλης και αυτό θα έχει απίστευτες συνέπειες. Επίσης υπάρχουν χιλιάδες τραυματίες και άστεγοι, περί τους 300.000 με 350.000. Άρα υπάρχει μια τεράστια ανάγκη να υπάρξει φροντίδα κάτι που σημαίνει τεράστιες δαπάνες. Και, μάλιστα όταν ο Λίβανος βρίσκεται σε μια στιγμή τραπεζικής και κρατικής χρεοκοπίας. Συνεπώς θα είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν οι πόροι για την ανασυγκρότηση μέσα από τον Λίβανο. Επίσης σε περίπτωση που δεν υπάρχει αποτελεσματική αντιμετώπιση της καταστροφής από την κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα πιθανό να υπάρξει και μια κατάρρευση του ίδιου του κράτους, αφού πλέον κανείς δεν θα το υπολογίζει.
Πόσο πιθανό είναι αυτό το σενάριο ;
Πολλά θα εξαρτηθούν από τον τρόπο που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση τις πρώτες ημέρες και τους πρώτους μήνες την καταστροφή. Αν, δηλαδή, υπάρξει αποτελεσματικότητα των πολιτικών δυνάμεων, δηλαδή της Χεσμπολάχ, των Σουνιτών και των Μαρονιτών χριστιανών, τότε ο Λίβανος θα είναι καλύτερος. Διότι θα υπάρξει συσπείρωση των Λιβανέζων γύρω από το κράτος.
Αν όμως αυτό δεν συμβεί, τότε αναμφισβήτητα ο Λίβανος θα οδηγηθεί στην κατάρρευση και ίσως καταστεί αδύνατο για την Χεσμπολάχ να συγκρατήσει την έννομη τάξη, κάτι που θα οδηγήσει ενδεχομένως σε χάος. Είναι, σε κάθε περίπτωση, σημαντικές οι πρώτες εβδομάδες για την αντιμετώπιση του θέματος.
Ποια θα είναι κατά τη γνώμη σας η στάση των πολλών και αντικρουόμενων συμφερόντων των πολιτικών ομάδων αλλά και κρατών, τα οποία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν λόγο και ρόλο στα πράγματα της μικρής αυτής χώρας ;
Αρχικά η Χεσμπολάχ είναι ιδιαίτερα πιθανό να γίνει πιο εσωστρεφής, να αναγκαστεί να κοιτάξει περισσότερο το εσωτερικό του Λιβάνου και να αποσυρθεί σε άλλα μέτωπα που εμπλέκεται είτε έμμεσα είτε άμεσα, όπως για παράδειγμα το Συριακό, το Ιράκ και η Υεμένη. Συνεπώς αυτό θα πιέσει την περιφερειακή ισχύ της οργάνωσης, γεγονός που αποτελεί ένα πλήγμα για τις συμμαχίες του Ιράν στην περιοχή. Άρα σε αυτή την φάση και με την παραδοχή ότι δύσκολα η κυβέρνηση του Λιβάνου θα καταφέρει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις επιπτώσεις της καταστροφής, έμμεσα αποδυναμώνεται και το Ιράν.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτή τη στιγμή οι χώρες του Κόλπου που θα μπορούσαν να βοηθήσουν, όπως η Σαουδική Αραβία ή το Κατάρ βρίσκονται σε μια οικονομικά δύσκολη θέση λόγω τόσο της πτώσης των τιμών του πετρελαίου όσο και της πανδημίας του κορονοϊού. Πάντως, θεωρώ ότι θα υπάρξει ισχυρή οικονομική βοήθεια από αυτές τις χώρες προς τον Λίβανο.
Συμπερασματικά, εκτιμώ ότι θα υπάρξει μια μείωση της επιρροής του Ιράν στο Λίβανο και παράλληλα αύξηση της επιρροής των χωρών του Κόλπου, διότι δεν θα υπάρξει κάποιος άλλος να χρηματοδοτήσει την ανοικοδόμηση του Λιβάνου.
Σε ότι αφορά το Ισραήλ βραχυπρόθεσμα αναμένεται να ευνοηθεί. Η Χεσμπολάχ θα γίνει πιο εσωστρεφής που σημαίνει λιγότερες επιχειρήσεις στη Συρία και άρα λιγότερη επιρροή στην περιοχή. Όμως, θα είναι άσχημη εξέλιξη για το Ισραήλ άμα καταρρεύσει ο Λίβανος, γιατί αυτό θα τους δημιουργήσει ακόμη περισσότερα προβλήματα.
