Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Το σκάνδαλο της εταιρείας Folli Follie, έκανε πολλούς να πέσουν από τα σύννεφα και όλους μηδενός εξαιρουμένου, να διαμαρτύρονται που δεν τους προστάτευσε η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Το σκάνδαλο το αποκάλυψαν οι δυνάμεις της αγοράς. Οι δυνάμεις τις αγοράς αυτοπροστατεύονται από τα σκάνδαλα και τις ζημιές. Αυτή είναι η δουλειά τους.
Η Quintessential Capital Management που είχε άμεσο ενδιαφέρον για την πορεία της Folli Follie, έψαξε και βρήκε. Γιατί; Διότι σκοπός όλων των εμπλεκομένων στις αγορές είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους και η ελαχιστοποίηση της ζημιάς. Διέκρινε τις εν δυνάμει ζημίες και κινήθηκε. Είχε τους πόρους, είχε την πληροφόρηση, είχε τη δύναμη και την αντοχή.
“Όταν χάνεις, χάσε λίγο. Όταν κερδίζεις, άσε το κέρδος να τρέχει”. Αυτό είναι ένα από τα πρώτα διδάγματα που μαθαίνει ένας επαγγελματίας στις αγορές. Και με αυτή τη λογική δεν θα πρέπει να περιμένει κανείς, ούτε τους δημοσιογράφους να αποκαλύψουν κάτι, αλλά ούτε και την επιτροπή κεφαλαιαγοράς να επέμβει, συνήθως κατόπιν εορτής, ανακαλύπτοντας πως η Γη γυρίζει, αλλά να κινείται και να αποφασίζει μόνος του.
Στα χρηματιστήρια, πρωτογενές προϊόν είναι το χρήμα. Στο τέλος κάθε συνεδρίασης, αλλά και ανά λεπτό κατά τη διάρκεια των συναλλαγών, αποτιμά ο καθένας το χαρτοφυλάκιο του και τις αποδόσεις του, τα κέρδη του ή τις ζημίες του. Είναι φανερό, πως μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον η πρόκληση του εύκολου κέρδους κυριαρχεί. Η έννοια της κερδοσκοπίας, αποτελεί αυτοσκοπό, σε ένα χώρο που λόγω της ταχύτητας των συναλλαγών και του βομβαρδισμού των ειδήσεων και των δεδομένων, αφήνει ελάχιστα περιθώρια σε όλους λαμβάνουν λανθασμένες αποφάσεις.
Και όπως η Γη γυρίζει, έτσι και μέσα στα χρηματιστήρια, γεννιούνται σκάνδαλα, μερικά εκ των οποίων διαφεύγοντας της προσοχής των αρχών έχουν ευτυχές τέλος για τους εμπνευστές τους και μερικά άλλα ανοίγουν την πόρτα της φυλακής στους συντελεστές τους. Χαμένο βγαίνει όμως πάντα το επενδυτικό κοινό, από τη συμμετοχή του στο σκάνδαλο, γιατί παρακολουθεί την κίνηση των τιμών των μετοχών και στο τέλος ζημιώνεται, ανεξάρτητα του αν έχει τιμωρηθεί ο υπαίτιος του σκανδάλου ή όχι.
To σκάνδαλο της ENRON στις ΗΠΑ, παρ' όλο που αποκαλύφθηκε από την SEC, ζημίωσε τους επενδυτές ούτως ή αλλιώς. Το σκάνδαλο ελληνικού αρώματος της TUSA και πάλι στις ΗΠΑ, προκάλεσε εξαϋλωση χαρτοφυλακίων, χωρίς ποτέ να τιμωρηθούν οι ένοχοι. Η ελληνική χρηματιστηριακή ιστορία, καταγράφει περισσότερες “σκανδαλιάρικες” ιστορίες από αντίστοιχες επιτυχείς.
Το σκάνδαλο της “Ανατόλια” στα άγουρα χρηματιστηριακά πριν το 1990, το σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης και του Κοσκωτά, η ιστορία με τον ανύπαρκτο αμερικανικό επενδυτικό οίκο “Laidlow” που δήθεν επένδυε σε ελληνικές μετοχές, η παραμυθένια ιστορία της εξαγοράς της “Benneton” από την “Fanco”, το σκάνδαλο του ομίλου Λαυρεντιάδη, η ερωτική γοητεία της “Sexform”, ήταν μερικά από τα σκάνδαλα που προηγήθηκαν του Folli Follie. Και φυσικά όλα τα μικρά και μεγάλα σκάνδαλα του '99, η πλειονότης των οποίων έχει μείνει ατιμώρητη.
Σκάνδαλα υπήρχαν και σκάνδαλα θα υπάρχουν πάντα στα χρηματιστήρια. Οι αρχές ενδέχεται να τα ανακαλύπτουν, ενδέχεται να μην τα ανακαλύπτουν, ενδέχεται να τα συγκαλύπτουν. Είναι ευθύνη των επενδυτών να φροντίζουν τα χαρτοφυλάκια τους και την περιουσία τους, να αποφεύγουν τα μπιχλιμπίδια που γυαλίζουν, τις κορδέλες που έχουν όψη φυκιών και τις υποσχέσεις εύκολου κέρδους. Υπάρχει το ρητό του πόκερ που λέει πως, “όταν σε ένα τραπέζι δεν μπορείς να καταλάβεις ποιο είναι το κορόιδο που θα χάσει, τότε το κορόιδο είσαι εσύ”. Στις αγορές είμαστε όλοι μεγάλα παιδιά, ας μη περιμένουμε από κάποιον τρίτο να μας σώζει κάθε φορά. Ας πάρουμε την ευθύνη των κινήσεων μας και των αποφάσεων μας.
