Σήμα κινδύνου εκπέμπει η κοινωνία. To δείχνουν οι μετρήσεις της κοινής γνώμης. Επειγόντως και εναγωνίως. Σοβαρή, μετρημένη, τίμια, καθαρή, αληθώς προοδευτική, συγκροτημένη, απροκατάληπτη. Με προοπτική.
Από την άλλη, το αισιόδοξο μήνυμα που φέρνουν είναι πως ο τόπος έχει Κυβέρνηση αδιαμφισβήτητη, που στη χειρότερη δίνη προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, εξακολουθεί να έχει την εμπιστοσύνη των πολιτών, ψηλότερα από την εκλογική της επίδοση. Και ικανό πρωθυπουργό, ευχάριστη έκπληξη, ακόμα και για κάποιους που τον ψήφισαν.
Θεσμικά, κάποια κόμματα έχουν εκλεγεί για το ρόλο της αντιπολίτευσης. Στην πράξη όμως φαίνεται πως δεν την ασκούν πειστικά. Αφήνοντας κενό στο πολιτικό τοπίο. Με πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνία, αφού:
- Απουσιάζει η ουσιαστική «εποικοδομητική» κριτική, βασικός συνταγματικός της ρόλος.
- Λείπουν σοβαρές εναλλακτικές προτάσεις, το μέτρο σύγκρισης, με τις κυβερνητικές επιλογές. Έλλειψη που επηρεάζει την σωστή αξιολόγηση της κυβερνητικής δράσης .
- Δημιουργείται εφησυχασμός και αίσθηση «πολιτικής ασφάλειας» στους κυβερνώντες, με κίνδυνο να επιλέξουν, αντί της διαρκούς προσπάθειας, ανανέωσης και εκσυγχρονισμού, τη βολική ρουτίνα.
- Απουσιάζει από την πολιτική ατζέντα το μέλλον και η προοπτική της χώρας.
- Μεταφέρεται αίσθηση στασιμότητας στην κοινωνία, που βολεύεται με αυτό που ζει και δεν διεκδικεί το καλύτερο.
Για να φαίνεται παρούσα και ικανοποιητική η αντιπολίτευση οφείλει να:
- Μελετά και τοποθετείται επί παντός, σαν να κυβερνούσε η ίδια. Απλά και συγκεκριμένα.
- Είναι σκληρή και διεκδικητική, υπερψηφίζει όμως τις σωστές κυβερνητικές επιλογές, για να είναι και να φαίνεται αντικειμενική και απροκατάληπτη. Η αντιπολίτευση δεν είναι αυτοσκοπός.
- Προτείνει ρεαλιστικές, απτές και εφαρμόσιμες λύσεις, με τα πραγματικά δεδομένα και τις ανάγκες της χώρας και της κοινωνίας προ οφθαλμών, και όχι ανεδαφικότητες και ανεφάρμοστες, για τις οποίες θα μετανιώσει, χάνοντας την αξιοπιστία της.
- Εκπονεί και υποστηρίζει συγκροτημένο και προσγειωμένο στην πραγματικότητα όραμα για τη διακυβέρνηση και το μέλλον της χώρας.
- Μιλάει την αλήθεια,
- Εξορκίζει το λαϊκισμό και την κολακεία των πολιτών, στη διεκδίκηση της ψήφου.
- Αποφεύγει όσα διχάζουν
Με τα χαρακτηριστικά αυτά, είναι βέβαιο πως η αντιπολίτευση, θα μπορούσε ακόμα και «συμπλέοντας » με την Κυβέρνηση, να ωθήσουν από κοινού τη χώρα στην σωστή, κατεύθυνση. Ωφελώντας τους πολίτες και την ίδια. Θα βρει τα θετικά μπροστά της.
Δεν είμαστε όμως άμοιροι ευθυνών κι εμείς οι πολίτες που τόσα χρόνια:
- Με την ψήφο μας, το μήλον της έριδος, επιβραβεύουμε, με ελάχιστες ιστορικά εξαιρέσεις, την κολακεία, το ψέμα, το λαϊκισμό. Τιμήσαμε κατά καιρούς άχρηστους, απατεώνες, κλέφτες, αιθεροβάμονες.
- Αποθαρρύναμε τους σοβαρούς, όσους έλεγαν την αλήθεια και είχαν τίμιες προθέσεις, ενθαρρύνοντας άλλους που χάιδευαν τα αυτιά και τις επιθυμίες μας.
- Μετανιωμένοι οικτρά, δήθεν, επαναλαμβάναμε - ξεχνώντας εύκολα - τις ίδιες λαθεμένες επιλογές.
- Αποθεώσαμε ευδαιμονιστές , ηδονιστές και ανήθικους - δολιοφθορείς του κοινωνικού ιστού – και παραπονιόμαστε, εκ των υστέρων, «συντετριμμένοι», για την ηθική και όχι μόνο κατάπτωση της κοινωνίας - πώς μας κατάντησαν - ως εάν ήμασταν απόντες, ανεύθυνοι και αθώοι.
Ναι -θα μπορούσαν να βελτιωθούν τα πράγματα στη χώρα, αν και η αντιπολίτευση συμμετείχε, με ειλικρινή πρόθεση. Η Κυβέρνηση δείχνει ανοιχτή, οι πολίτες «υποψιασμένοι» και οι συνθήκες ώριμες όσο ποτέ.
Επιβάλλεται όμως στη συγκυρία αυτή, ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση, που, έχοντας εμπειρία διακυβέρνησης, ευελπιστεί, και κάποτε θα ξανακυβερνήσει, μιας και δε διαφαίνεται άλλη σοβαρή πολιτική προοπτική, πρώτα και κύρια να αποδεχθεί ρητά, απερίφραστα και ξεκάθαρα:
- Οτι το πολίτευμα της χώρας είναι αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία, όπως διαγράφεται στο Σύνταγμα, χωρίς θολούρες, διφορούμενα και πίσω σκέψεις.
- Τα όρια, τα δεδομένα, τη διεθνή θέση, τις συμμαχίες, τις συνθήκες και τις δυνατότητες της χώρας,
- Τα λάθη και τις αστοχίες που την κρατούν καθηλωμένη, Να αποστασιοποιηθεί από τις μισαλλοδοξίες και τα κολλήματα του παρελθόντος, που φτάνουν μέχρι τον εμφύλιο και την υπεράσπιση εκτροπών, ανόμων και ανομιών.
- Να πολεμήσει τον κακό εαυτό της και να απαλλαγεί από «αριστερίστικα» ένστικτα και ιδεοληψίες.
Στην κρίσιμη αυτή συγκυρία για τη χώρα, την Ευρώπη και την υφήλιο, η απουσία σωστής αντιπολίτευσης είναι εμφανέστατη.
Οι «παροικούντες στην Ιερουσαλήμ» που ασπάζονται την κοινοβουλευτική δημοκρατία, αναγνωρίζουν πως το μέγιστο πλεονέκτημα - βάση και ασφαλιστική δικλείδα – του πολιτεύματος της χώρας, είναι η εναλλαγή στην εξουσία των κομμάτων. Αν όχι αύριο , ίσως μεθαύριο ή και αργότερα. Σίγουρα όμως κάποτε. Απαράβατος διαχρονικά κανόνας. Για όλους, αρκεί να πείσουν ότι πιστεύουν και αποδέχονται τους βασικούς κανόνες. Μόνον έτσι θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη των πολλών, που συνεχίζουν να δυσπιστούν, βλέποντας την επιμονή σε σοβαρά ατοπήματα και εκτροπές.
* O Γιώργος Ανδρέου είναι δικηγόρος (www.andreoulaw.gr)
