Του Σάκη Μουμτζή
Διακινείται η άποψη από σοβαρούς σχολιαστές πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μετεξελιχθεί σε ένα νέο ΠΑΣΟΚ, καθώς εκατοντάδες στελεχών του πάλαι ποτέ κραταιού Κινήματος έχουν μεταπηδήσει στις τάξεις του. Μοιραία λοιπόν, κατ΄αυτήν την άποψη, αυτά τα στελέχη να έχουν μεταφέρει μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ τις αντιλήψεις τους και τις συμπεριφορές τους από την προηγούμενη κομματική θητεία τους, αλλοιώνοντας έτσι την φυσιογνωμία του νέου κόμματος τους.
Όμως, ένα κόμμα, και μάλιστα της Αριστεράς, προσλαμβάνει τα βασικά ιδεολογικοπολιτικά χαρακτηριστικά του από την ηγετική ομάδα του και την ιστορική ηγεσία του. Αυτές χαράζουν τους κεντρικούς άξονες της πολιτικής του, η δική τους συμπεριφορά ορίζει την φυσιογνωμία του κόμματος, αυτές οι ηγεσίες λαμβάνουν τις κρίσιμες αποφάσεις.
Στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει μια συμπαγής ηγετική ομάδα, που μετά την διάσπαση του καλοκαιριού του 2015, ελέγχει πλήρως το κόμμα. Οι προσχωρήσαντες Πασοκογενείς είναι απλοί κομπάρσοι, διαχειριστές της τρέχουσας καθημερινότητας, καθώς το μόνο που διαθέτουν είναι η κυβερνητική τεχνογνωσία από τον πρότερο πολιτικό τους βίο. Μέχρις εκεί. Δεν συμμετέχουν στην λήψη των αποφάσεων και δεν ερωτώνται. Αυτή η διαδικασία ανήκει αποκλειστικά στον κλειστό πυρήνα των ιστορικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ.
Το μέγεθος της επιρροής των πρώην Πασόκων στην καινούργια τους στέγη, αποδεικνύεται και από την μηδαμινή εκπροσώπηση τους στην νεοεκλεγείσα Κεντρική Επιτροπή του κόμματος. Άλλωστε, πέραν της κοινού παρελθόντος τους, δεν τους ενώνει κανένα ιδεολογικό και πολιτικό στοιχείο για το παρόν και κανένα όραμα για το μέλλον. Επειδή ακριβώς είναι ιδεολογικοπολιτικά ανερμάτιστοι, δεν έχουν και λόγο διαφωνιών και αντιρρήσεων με τις επιλογές της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Εξάλλου και αν διαφωνήσουν, δεν έχουν πού να πάνε. Δεν έχουν περιθώρια επιλογών.
Όλη αυτή η κατάσταση αποδομεί τον ισχυρισμό πως οι Πασοκογενείς δίνουν τον δικό τους τόνο στα χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι αποκαΐδια της πολιτικής, που μυρίστηκαν εξουσία και μπήκαν.
Αλλά αυτή η αντίληψη για την σχέση ΣΥΡΙΖΑ-Πασοκαρίας, οδηγεί και σε εσφαλμένα συμπεράσματα για την μορφή και την ποιότητα της πολιτικής κατάστασης που διαμορφώθηκε μετά την 25η Ιανουαρίου 2015. Γιατί, αν δεχθούμε πως η μαρξιστική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ αλλοιώθηκε και παραμορφώθηκε από την παρουσία των πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ, οδηγούμαστε αναπόφευκτα στο συμπέρασμα πως υπάρχει μια φυσιολογική ακολουθία στην πολιτική κατάσταση της χώρας. Δηλαδή, υπάρχει η παραδοχή πως οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015, δεν αποτελούν μια τομή, αλλά είναι μια λογική συνέχεια της προηγούμενης κατάστασης. Πως το εικοσάμηνο που ζούμε διαθέτει –σε γενικές γραμμές- ομοειδή χαρακτηριστικά με τις προηγούμενες διακυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Αυτή η διαπίστωση μας οδηγεί σε λανθασμένη ανάγνωση της πραγματικότητας.
Άμεση συνέπεια αυτής της λανθασμένης ανάγνωσης, είναι η πολιτική θέση πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα που ανήκει στο συνταγματικό τόξο. Γιατί, αν δεν θεωρήσουμε τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015, και τα όσα ακολούθησαν, τομή και αρνητικό ορόσημο που ακυρώνει τις κατακτήσεις της Μεταπολιτευτικής Δημοκρατίας, είναι λογικό να συμπεριλαμβάνουμε και τον ΣΥΡΙΖΑ στις πολιτικές δυνάμεις που κινούνται εντός του συνταγματικού πλαισίου.
Ενώ γίνεται κάθε μέρα και πιο φανερό πως με την πολιτική του παραβιάζει συστηματικά, συγκεκριμένα άρθρα του Συντάγματος και σε όλους σχεδόν τους τομείς της κυβερνητικής δραστηριότητας, παρατηρούνται εξωθεσμικές συμπεριφορές. Ο αντιθεσμικός-κινηματικός τρόπος που ασκούσε την αντιπολίτευση, ορίζει και την πρακτική του τώρα που είναι κυβέρνηση.
Νομίζω πως μια λανθασμένη ανάλυση, οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα και σε λανθασμένη πολιτική γραμμή. Γιατί η αντίληψη πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πάψει να είναι κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, λόγω της παρουσίας σε αυτόν των πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ, οδηγεί στην θέση πως αυτός ανήκει στα κόμματα του συνταγματικού τόξου και συνεπώς, υπό προϋποθέσεις, δεν αποκλείεται και μια πολιτική συνεργασία μαζί του.
Στην πολιτική ανάλυση όλα έχουν μια λογική σειρά. Κάπου καταλήγουν.