Μετά και τις επίσημες δηλώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι οι πρώτοι εμβολιασμοί στην Ευρώπη θα γίνουν μέσα στον Δεκέμβριο, οι αναλυτές αρχίζουν να ενσωματώνουν στα μοντέλα τους τη διαδικασία εμβολιασμού του πληθυσμού και το πώς αυτή θα επηρεάσει όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας, με σκοπό να καταρτίσουν τα σενάρια εξόδου από την πανδημία και επιστροφής των οικονομιών στο επίπεδο που βρίσκονταν τον Ιανουάριο του 2020.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Liberal.gr, επενδυτικοί οίκοι του Λονδίνου εκτιμούν σήμερα ότι το καλοκαίρι θα μας βρει με τις μηχανές της οικονομίας ουσιαστικά στο φουλ, ωστόσο η πλήρης άρση των περιορισμών και η επιστροφή των τζίρων σε φυσιολογικά επίπεδα θα είναι μία διαδικασία σταδιακή – και ασύμμετρη μεταξύ των κλάδων της οικονομίας - που θα διαρκέσει έως τους πρώτους μήνες του 2022. Συνεπώς, το 2021 θα είναι έτος μετάβασης αλλά και αντιμετώπισης των επιπτώσεων της πανδημίας.
Μπορεί σήμερα να συζητάμε το πώς θα αρθεί η απαγόρευση κυκλοφορίας με φόντο τα Χριστούγεννα, όμως ακόμα και αν ανοίξουν οι οικονομίες κοντά στις γιορτές, το πιθανότερο σενάριο είναι ότι πολλοί από τους περιορισμούς (όπως η υποχρεωτική χρήση μάσκας παντού) θα παραμείνουν ενώ δεν αποκλείεται να χρειαστεί και νέο lockdown έως τον Μάρτιο του 2021.
Από κει και πέρα, ξεκινά μία περίοδος σταδιακής άρσης των περιορισμών και επανεκκίνησης ακόμα και για κλάδους που έχουν πληγεί περισσότερο και θεωρούνται αυτοί που θα ανοίξουν τελευταίοι.
Οι αναλυτές σήμερα τρέχουν τα μοντέλα τους με δύο βασικές υποθέσεις:
1. Εμβολιασμός ευπαθών ομάδων: Η πρώτη υπόθεση είναι ότι οι ευπαθείς ομάδες – και κυρίως οι ηλικιωμένοι - θα έχουν εμβολιαστεί περίπου μέχρι τον Απρίλιο. Μειώνεται έτσι σημαντικά ο κίνδυνος και η εξέλιξη αυτή θα επιτρέψει στις κυβερνήσεις να αρχίσουν την άρση των περιοριστικών μέτρων.
2. Άνοιγμα πριν την ανοσία: Μία άλλη υπόθεση, που σχετίζεται άρρηκτα με την επιστροφή της οικονομίας στα προ πανδημίας επίπεδα είναι ότι οι αρχές ανά την Ευρώπη, από τη στιγμή που θα έχουν εμβολιαστεί οι ευπαθείς ομάδες, δεν θα περιμένουν να επιτευχθεί ανοσία της αγέλης για να γίνει η πολυπόθητη επανεκκίνηση.
Με τα δεδομένα αυτά η Capital Economics προβλέπει ανάπτυξη του ΑΕΠ της Ευρωζώνης κατά 5% το 2021 και 4% το 2022. Οι καλύτερες επιδόσεις αναμένεται να σημειωθούν κατά το τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου με +13,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 και το τρίμηνο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου με +7,3% σε ετήσια βάση.
Μάλιστα, η μεγάλη βελτίωση του κλίματος λόγω των εμβολιασμών και όσο υποχωρεί ο ιός, αναμένεται να φέρει μεγάλη αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης στην Ευρώπη μετά τον Απρίλιο και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το β’ τρίμηνο του 2021 προβλέπεται αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης κατά 17% σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο 2020. Στο τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου αναμένεται αύξηση 4% αλλά ξεκινώντας από πολύ υψηλότερη βάση καθώς το φετινό γ’ τρίμηνο καταγράφηκε σημαντική άνοδος.
Η ελληνική οικονομία αναμένεται να κινηθεί κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο θετικός αντίκτυπος του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ στον προϋπολογισμό προβλέπεται ανάπτυξη 4,8%. Το βασικό σενάριο των οίκων αφήνει μάλιστα περιθώρια αισιοδοξίας για τον ελληνικό τουρισμό.
Η ταχύτητα της ανάκαμψης θα εξαρτηθεί και από το πόσο βαθιά θα αποδειχθεί η τρέχουσα ύφεση. Επίσης, μπορεί τα εμβόλια να έχουν αλλάξει σημαντικά το πως βλέπουν οι ειδικοί την επόμενη μέρα της πανδημίας, όμως σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα υπάρχουν σοβαρά προβλήματα που συνεχίζουν να επιβαρύνουν το κλίμα.
Με βάση τα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί για το μήνα Νοέμβριο, φαίνεται πως η Ευρωζώνη θα βιώσει μία πολύ βαθιά ύφεση στο δ’ τρίμηνο του 2020 με το ΑΕΠ να συρρικνώνεται έως και 3%. Η οικονομία που ενδέχεται να γλιτώσει την πτώση είναι η γερμανική ενώ όπως συνέβη και την περασμένη άνοιξη τις χειρότερες επιδόσεις εκτιμάται ότι θα εμφανίσουν Γαλλία και Ισπανία.
