Του Γιάννη Παντελάκη
Μια τελευταία δημοσκόπηση ήρθε για να μας πει πως οι Έλληνες εκτιμούν τον Πούτιν περισσότερο από κάθε άλλο ξένο ηγέτη και θεωρούν την Ρωσία την πιο φιλική προς την Ελλάδα, χώρα. Αντικειμενικά, δεν υπάρχει κανένα γεγονός ή σοβαρός λόγος που να ερμηνεύει αυτή τη συμπεριφορά.
Ο Πούτιν δεν βοήθησε στο ελάχιστο τη χώρα στα χρόνια της κρίσης, οι Ρώσοι δεν έδειξαν κάποια ανάλογη συμπεριφορά. Γιατί ωστόσο ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας κάνει μια τέτοια επιλογή αφήνοντας στην άκρη ακόμα και χώρες με τις οποίες διατηρούμε παραδοσιακές φιλίες;
Αν εξαιρέσουμε ένα μικρό-φαντάζομαι- ποσοστό το οποίο έχει φιλικά προς την Ρωσία αισθήματα λόγω της ορθοδοξίας ή επειδή φαντάζεται ανάλογες γεωπολιτικές «συμμαχίες», υπάρχει μια σοβαρή πιθανότητα ένα μεγαλύτερο ποσοστό να θεωρεί αδιέξοδη την πορεία μας μέσα στην Ε.Ε. και να αναζητεί τρίτες λύσεις. Ακόμα και αν αυτές τις λύσεις τις αναζήτησε και η σημερινή κυβέρνηση λίγους μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας προσδοκώντας ένα δάνειο από τη Ρωσία που θα λειτουργούσε αντισταθμιστικά στις πιέσεις των δανειστών. Δάνειο ή οποιαδήποτε άλλη βοήθεια, δεν δόθηκε ποτέ βέβαια, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά ούτε καν στην Κύπρο που διατηρούσε παραδοσιακά καλές σχέσεις με την Ρωσία. Ο πρώην πρόεδρος Χριστόφιας αποκάλυψε πρόσφατα ότι είχε ζητήσει 5-7 δις. δάνειο από τον Πούτιν για να αντιμετωπίσει την κρίση, αλλά δεν το πήρε ποτέ.
Το συγκεκριμένο εύρημα της δημοσκόπησης, είναι πολύ πιθανό να συνδέεται με την απογοήτευση από την Ε.Ε. και την ευρωζώνη. Τα σχετικά ποσοστά άλλωστε, ολοένα και αυξάνονται συγκριτικά με το πρόσφατο παρελθόν, η δυσπιστία για το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα κυριαρχεί σε μεγάλες πληθυσμιακά ομάδες. Οκτώ μήνες πριν μια δημοσκόπηση (Public Issue), έδειξε πως ολοένα και περισσότεροι Έλληνες δεν φοβούνται την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα. Το 30% θεωρούσε πως με μια τέτοια επιστροφή η κατάσταση θα ήταν καλύτερη, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό μόλις έξι μήνες πριν ήταν 21%.
Οι επισημάνσεις των οικονομολόγων (ανεξαρτήτως κομμάτων), πως επιστροφή στη δραχμή ιδιαίτερα με τη σημερινή κατάσταση θα σημαίνει απόλυτη καταστροφή, φαίνεται πως δεν «συγκινεί» μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Ενδεχομένως λόγω άγνοιας, ενδεχομένως λόγω της λογικής πως βιώνουν την απόλυτη οικονομική απελπισία και θεωρούν πως δεν υπάρχει παρακάτω από αυτή. Παρότι υπάρχει.
Λιγότερο από ένα μόλις μήνα πριν (31/12/2016), μια νέα δημοσκόπηση (Καπα Research), ήρθε να επιβεβαιώσει πως η κοινωνία είναι απόλυτα διχασμένη σε ότι αφορά το συγκεκριμένο θέμα. Το 47% επιθυμεί την διάλυση της ευρωζώνης και το 49,5% την συνέχιση της ύπαρξής της. Όμως, το πιο εντυπωσιακό εύρημα, είναι άλλο. Αυτό που δείχνει ότι το 42% πιστεύει ότι θα ήμασταν καλύτερα με δραχμή και το 45% που επιμένει στο ευρώ.
Δυο χρόνια πριν, η εικόνα ήταν θεαματικά διαφορετική. Λίγοι μόλις ήταν τότε εκείνοι που δεν έβλεπαν τους κινδύνους επανόδου στο εθνικό νόμισμα με τις σημερινές μάλιστα συνθήκες. Πολιτικές, μικροπολιτικές και τακτικισμοί πολιτικών-και όχι μόνο-δυνάμεων, έχουν ανατρέψει την εικόνα. Και φυσικά, η ίδια η κινητήρια δύναμη της ευρωζώνης, η Γερμανία με την σκληρή στάση που διατηρεί δημιουργεί επιφυλάξεις για την ευρωζώνη αλλά και γενικότερα την Ε.Ε..
Παρότι όπως οι περισσότεροι ειδικοί στη χώρα μας επισημαίνουν πως επιστροφή στη δραχμή ισοδυναμεί με κόλαση, ιδιαίτερα για τους οικονομικά ανίσχυρους, όλα δείχνουν πως στην επόμενη μέτρηση οι φίλοι της δραχμής θα έχουν αυξηθεί. Ενδεχομένως να έχουν αυξηθεί και εκείνοι που περιμένουν σωτηρία από τον Πούτιν...