Τα έσοδα της ανάπτυξης θα κατευθυνθούν σε μειώσεις φόρων, δηλώνει ο Θόδωρος Σκυλακάκης, που αναλύει το σχέδιο της κυβέρνησης για τη φορολογική ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, και την εξάλειψη των υπερπλεονασμάτων.
«Τα φορολογικά έσοδα που θα προκύψουν θα πάνε για εκ νέου μειώσεις φoρολογικών συντελεστών, που κατ'' εξοχήν θα αφορούν τη μεσαία τάξη, και περιλαμβάνονται ρητά στο πρόγραμμά μας», αναφέρει στη συνέντευξη που παραχώρησε στον «Φιλελεύθερο» ο υφυπουργός Δημοσιονομικής Πολιτικής, προσθέτοντας ότι η ανάπτυξη είναι το κλειδί για να δοθεί τέλος στα υπερβολικά πλεονάσματα, επαναλαμβάνοντας ότι η μείωσή τους αποτελεί δέσμευση του πρωθυπουργού.
Ερωτηθείς για τις δημοσιονομικές επιπτώσεις στο 2020 από την καταβολή των αναδρομικών στους συνταξιούχους, απαντά ότι αυτό θα προβλεφθεί όταν θα νομοθετηθεί η νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση, και ότι θα υπάρξει αναδρομική ισχύ από τις 4 Οκτωβρίου, δηλαδή την ημέρα δημοσίευσης των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Σχολιάζοντας τις επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία από μια τυχόν διεθνή επιβράδυνση, εκτιμά ότι η μικρή συμμετοχή των εξαγωγών στο ΑΕΠ, όπως και οι πολύ χαμηλές επενδυτικές επιδόσεις της χώρας μπορεί να λειτουργήσουν και ως ευκαιρία.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Πώς θα μοιραστούν τα 138 εκατ. ευρώ που έχουν προβλεφθεί στον φετινό προϋπολογισμό για την ενίσχυση των επιχειρήσεων;
Έχουμε αποφασίσει μία μείωση της προκαταβολής του φόρου επιχειρήσεων κατά 5%. Γιατί το κάνουμε αυτό; Ο λόγος είναι απλός. O προϋπολογισμός του 2020 περιέχει μία μεγάλη μείωση της φορολογίας επιχειρήσεων από το 29% στο 24%. Η μείωση αυτή γίνεται στην ουσία προκαταβολικά από φέτος κατά 138 εκατ. ευρώ, έτσι ώστε και οι επιχειρήσεις να πάρουν τα χρήματά τους νωρίτερα, ο προϋπολογισμός του 2020 να έχει μικρότερη επιβάρυνση και να αξιοποιηθεί προς όφελος της πραγματικής οικονομίας ένα μέρος της υπέρβασης του πλεονάσματος του 2019. Σημειώνω ότι οι κερδοφόρες επιχειρήσεις θα μπορούν έτσι να κινηθούν πιο γρήγορα στην προώθηση επενδύσεων και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
- Πότε θα είστε σε θέση να ανακοινώσετε αν θα υπάρξει έκτακτη οικονομική ενίσχυση φέτος στα νοικοκυριά και ποιος θα είναι ο τρόπος κατανομής της;
Θα χρειαστεί να δούμε τα αποτελέσματα των εσόδων και τον Οκτώβριο, καθώς και την πορεία υλοποίησης του προγράμματος των δημοσίων επενδύσεων, όπου στο συγχρηματοδοτούμενο μέρος είχαμε μεγάλη καθυστέρηση το πρώτο εξάμηνο. Ο τρόπος κατανομής θα ανακοινωθεί προφανώς αφού είμαστε βέβαιοι ότι υπάρχει όντως πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος.
- Είστε ευχαριστημένος για τις διευκολύνσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για τη μεσαία τάξη, κάτι που ήταν προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης, και πότε θα πάρουν ανάσα οι μισθωτοί;
Οι μειώσεις στη φορολογία εισοδήματος, οι μειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία μονάδα από τον Ιούλιο του 2020, οι μειώσεις του ΕΝΦΙΑ, όλες αφορούν και τη μεσαία τάξη. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ειδικά για τη μεσαία τάξη το κλειδί της οικονομικής ανόδου δεν είναι οι κρατικές παροχές, αλλά η ανάπτυξη. Αυτός είναι ο κεντρικός μας πολιτικός στόχος: Oι αυξήσεις μισθών που θα προκύψουν από την αύξηση των επενδύσεων, την αύξηση των θέσεων εργασίας, τη βελτίωση της παραγωγικότητας και της παραγωγής. Τα φορολογικά έσοδα που θα προκύψουν θα πάνε για εκ νέου μειώσεις φορολογικών συντελεστών, που κατ'' εξοχήν θα αφορούν τη μεσαία τάξη και περιλαμβάνονται ρητά στο πρόγραμμά μας. Δεν υπάρχει ανάκαμψη για τη μεσαία τάξη χωρίς οικονομική ανάκαμψη της χώρας και δεν μπορεί να υπάρξει οικονομική ανάκαμψη στην Ελλάδα, αν δεν ανακάμψουν οι επενδύσεις, οι οποίες σήμερα είναι οι χαμηλότερες στην Ευρώπη.
- Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού δεν υπάρχει πρόβλεψη για την καταβολή αναδρομικών στους συνταξιούχους μέσα στο 2020. Πότε θα υπολογίσετε τις δημοσιονομικές επιπτώσεις για την επόμενη χρονιά και πώς θα καλυφθούν;
Με βάση τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, της ψήφισης του νόμου που θα αντικαταστήσει τον αντισυνταγματικό νόμο Κατρούγκαλου πρέπει να προηγηθούν αναλογιστικές μελέτες για τις κύριες και επικουρικές συντάξεις. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας καθιστούν μη συνταγματικές, μείζονες ασφαλιστικές ρυθμίσεις που δεν βασίζονται σε αναλογιστικές μελέτες, κάτι εξαιρετικά θετικό, γιατί διασφαλίζεται και συνταγματικά η ανάγκη της διαγενεακής ισότητας. Το να μην μπορεί δηλαδή μια γενεά να υποκλέπτει τις συντάξεις της επόμενης. Όταν θα νομοθετηθεί η νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση, θα προβλεφθεί και η αντίστοιχη δημοσιονομική διαχείριση, με έναρξη αναδρομικής ισχύος την ημερομηνία τυπικής δημοσίευσης των αποφάσεων που είναι η 4η Οκτωβρίου του 2019, όπως άλλωστε ρητώς προβλέπεται σ'' αυτές.
- Αν στο Eurogroup του Δεκεμβρίου εγκριθεί η διάθεση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα -ANFAs και SMPs- για την ενίσχυση των επενδύσεων, θα προκύψει επιπρόσθετος δημοσιονομικός χώρος μέσα στο 2020;
Σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup για τη χρήση των ANFAs και SMPs, αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν με δύο τρόπους: Είτε για τις συνολικές δανειακές ανάγκες (gross financing needs - στην ουσία για να πληρώνονται οι τόκοι και χρεολύσια στους δανειστές), όπως τα χρησιμοποιούσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, είτε για την υποστήριξη συμπεφωνημένων με τους θεσμούς επενδύσεων, όπως θέλουμε να τα χρησιμοποιήσουμε εμείς.
Η επιχειρηματολογία μας είναι ισχυρή, γιατί το κύριο χαρακτηριστικό της οικονομίας που παραλάβαμε είναι το τεράστιο επενδυτικό κενό. Οπως σας είπα, η Ελλάδα έχει τις χαμηλότερες επενδύσεις στην Ευρώπη - αν όχι στον κόσμο. Κάθε χρόνο η παραγωγική δυναμικότητά της συρρικνώνεται. Οι αποσβέσεις είναι μεγαλύτερες από το νέο κεφάλαιο που αναπτύσσεται στην οικονομία. Λέμε λοιπόν προς τους δανειστές ότι είναι πολύ πιο πιθανό να πάρουν πίσω το χρέος τους από μία οικονομία που μπορεί να παράγει περισσότερο. Το πώς οι αποφάσεις του Eurogroup θα υλοποιηθούν στο συγκεκριμένο θέμα είναι αντικείμενο του αμέσως επόμενου διαστήματος και δεν θα ήθελα να προκαταλάβω τις σχετικές συζητήσεις.
- Το ΔΝΤ αμφισβητεί την πιθανότητα ο ρυθμός ανάπτυξης του 2020 να φτάσει στο 2,8%. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Το ΔΝΤ κάνει τις προβλέψεις του, που είναι αρκετά διαφορετικές από τις δικές μας και των θεσμών, κάτι που ίσχυε και στο παρελθόν. Ισως στην περίπτωση αυτή να ισχύει το ρητό «όποιος καεί με τον χυλό φυσάει και το γιαούρτι». Οι αρχικές προβλέψεις του ΔΝΤ όταν ήρθε στην Ελλάδα έκαναν λόγο για βίαιη επενδυτική ανάκαμψη. Τελικά με το είδος των μνημονίων που υιοθετήθηκαν και τον τρόπο που εφαρμόστηκαν -ειδικά τα τελευταία χρόνια- οδηγηθήκαμε σε μία βίαιη επενδυτική κατάρρευση. Τώρα που έχει υπάρξει μία θεμελιώδης αλλαγή πολιτικής και ψηφίστηκε από τον ελληνικό λαό ένα πρόγραμμα που οδηγεί σε επενδυτική ανάκαμψη, το ΔΝΤ είναι διστακτικό να το υιοθετήσει. Θα δούμε ποιος έχει δίκιο σε μερικούς μήνες.
- Μήπως οι συντηρητικές εκτιμήσεις σχετίζονται με τις ζοφερές προβλέψεις για συγχρονισμένη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και τον αυξημένο κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης;
Ο κίνδυνος διεθνούς επιβράδυνσης είναι ασφαλώς υπαρκτός. Όμως μία οικονομία που κάνει επενδυτική ανάκαμψη επηρεάζεται λιγότερο από μία διεθνή επιβράδυνση, η οποία συνήθως κρατά 1 με 2 χρόνια. Ιδίως αν, όπως ισχύει στην ελληνική οικονομία, οι εξαγωγές έχουν μικρό μερίδιο στο ΑΕΠ.
Εδώ η αδυναμία μας -η περιορισμένη εξωστρέφεια και οι πάρα πολύ χαμηλές επενδύσεις- μπορεί να λειτουργήσει ως ευκαιρία, καθώς καμία επένδυση δεν πραγματοποιείται με βάση το τι θα συμβεί στον επόμενο ή στον μεθεπόμενο χρόνο. Οι επενδύσεις έχουν μεσοπρόθεσμο και μακροχρόνιο ορίζοντα και πολλές φορές αυξάνονται ακόμα και στην καρδιά μιας ύφεσης.
- Πόσο εύκολο είναι να δοθεί τέλος στα υπερπλεονάσματα που «πνίγουν» την οικονομία; Το ρωτάω, διότι εσείς τονίζετε σε κάθε ευκαιρία ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σε μία τριετία αφαίρεσε 11,4 δισ. ευρώ από την οικονομία, όμως και σήμερα βλέπουμε υπερπλεόνασμα...
Στη ζωή τίποτα δεν είναι εύκολο και οι κυβερνήσεις δεν κρίνονται στα εύκολα. Στα δύσκολα κρίνονται. Σε κάθε περίπτωση, είναι ευκολότερο να δαπανήσεις χρήματα που έχεις ή προπαντός να μειώσεις φόρους όταν το πρόβλημα είναι τα υπερβολικά πλεονάσματα, από το να κάνεις το ανάποδο, να πρέπει να βρεις δημοσιονομικό χώρο.
Το σημαντικότερο όμως είναι να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες ότι το υπερβολικό πλεόνασμα μιας χρονιάς δεν μπορεί να μεταφερθεί στην επόμενη. Χάνεται οριστικά σε ό,τι αφορά τον επηρεασμό του δημοσιονομικού στόχου μέχρι το 2060. Αυτό συμβαίνει γιατί ο κύριος Τσίπρας συμφώνησε με την κυρία Μέρκελ, τον κύριο Σόιμπλε και τους υπόλοιπους, πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2060.
Επομένως κάθε χρονιά μπορούμε να χρησιμοποιούμε για δημοσιονομικές παρεμβάσεις στην πραγματική οικονομία μόνο τις εισπράξεις της χρονιάς μειωμένες κατά το πρωτογενές πλεόνασμα. Το προϊόν των υπερβολικών πλεονασμάτων μπορεί να πηγαίνει μόνο για τόκους και χρεολύσια. Δηλαδή -με δεδομένο ότι ο επίσημος τομέας κρατά το 80% του χρέους- κατά βάση επιστρέφει μόνο στους δανειστές. Είναι παράλογο μια οικονομία με τεράστια ανεργία και θηριώδες επενδυτικό κενό να επιστρέφει στους δανειστές περισσότερα από αυτά που έχουμε συμφωνήσει.
Συνεπώς, ναι. Θα δοθεί τέλος στα υπερβολικά πλεονάσματα, τα οποία εξοντώνουν την ανάπτυξη και τις επενδύσεις. Η τερατώδης φορολόγηση της περιόδου 2016-2018 τελειώνει επί δικής μας διακυβέρνησης. Αυτή είναι η βασική δέσμευση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να την υλοποιήσουμε.
- Μπορεί να αλλάξει η συμφωνία αυτή; Υπάρχει περίπτωση αν ανακτήσει η χώρα την αξιοπιστία της να αναθεωρηθεί το πλαίσιο μέχρι το 2060;
Η απάντηση βρίσκεται στο μαγικό ακρωνύμιο DSA (Debt Sustainability Analysis - Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους). Στην ανάλυση αυτή στον αριθμητή βρίσκεται το ύψος των επιτοκίων και το μέγεθος του χρέους μας (που είναι δεδομένο) και στον παρονομαστή το μέγεθος του ΑΕΠ. Αν παρουσιάσουμε ρυθμούς ανάπτυξης που διαψεύδουν τις προβλέψεις του ΔΝΤ και άλλων, όλη η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους αλλάζει. Αυτό είναι το κλειδί για να υπολογιστούν εκ νέου τα πρωτογενή πλεονάσματα που είναι αναγκαία. Ιδίως σε συνδυασμό και με τη μετάβαση σε μια εποχή χαμηλών ή και αρνητικών επιτοκίων.
Η δική μας πολιτική υπόσχεση είναι για ταχύτερη επενδυτική ανάκαμψη και ανάπτυξη, πυροδότηση ενός ενάρετου κύκλου επενδύσεων, μείωση της φορολογίας, αύξηση των καλοπληρωμένων και ποιοτικών θέσεων εργασίας. Αυτό είναι που δεσμευτήκαμε στον ελληνικό λαό και γι'' αυτό παλεύουμε με ταχύτητα από την πρώτη μέρα και έχουμε πιστεύω να παρουσιάσουμε ήδη κάποια πρώτα καλά αποτελέσματα στην προσπάθειά μας ως υπουργείο Οικονομικών.
Τα έχει ήδη παρουσιάσει ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας. Μειωμένα επιτόκια δανεισμού και επιτυχημένες έξοδοι στις αγορές, άρση των capital controls, επιτάχυνση στρατηγικών επενδύσεων, σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις, ένα εγκεκριμένο από την Ε.Ε., πρωτοπόρο πρόγραμμα μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και -για να έρθω και στον δικό μου τομέα- έναν κατ'' εξοχήν αναπτυξιακό προϋπολογισμό που προχωρά -σε σχέση με την αναγκαία συμφωνία με τους θεσμούς- νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 18 Οκτωβρίου