Όσο το μήνυμα παραμένει θολό και δεν υπάρχει μια δυναμική παρέμβαση και απάντηση από τον διεθνή παράγοντα στις τουρκικές ενέργειες, τόσο αυτό θα αποθρασύνει τον Ερντογάν, προκειμένου να τραβήξει το σχοινί μέχρι τέλους, σημειώνει μέσω του liberal.gr o Κωσταντίνος Φίλης εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Και εξηγεί ότι οι μέχρι τώρα αντιδράσεις του διεθνούς παράγοντα και ειδικότερα η μέχρι τώρα αφωνία από πλευράς των ευρωπαϊκών θεσμών, η οποία είναι σχεδόν απογοητευτική, αυξάνουν τις πιθανότητες κλιμάκωσης εκ μέρους της Τουρκίας.
Επισημαίνει ότι αυτή την στιγμή το Oruc Reis κινείται στο όριο, σε σημείο που δεν αφορά οριοθετημένη ελληνική υφαλοκρηπίδα, γεγονός που δεν επιτρέπει στην Ελλάδα την δυνατότητα δυναμικής παρέμβασης, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι δεν πρόκειται για μια κατάφωρα παράνομη ενέργεια. "Ο Ερντογαν επιχειρεί να προκαλέσει τόσο- όσο, να μην επιτρέψει στην Ελλάδα να αντιδράσει με τρόπο στρατιωτικό και βέβαια αυτό που επιδιώκει η Τουρκία είναι να κάνει πρώτη το λάθος η Αθήνα", όπως λέει χαρακτηριστικά.
Εκτιμά ότι η Ανγκελα Μέρκελ δεν έχει την πολυτέλεια, ακόμα και αν αισθάνεται χολωμένη με την Ελλάδα γιατί δεν την ενημέρωσε για τη συμφωνία με την Αίγυπτο, να μην παρέμβει. Θέλει, άλλωστε, να αποφύγει μια σοβαρή κρίση μεταξύ Τουρκίας Ελλάδας κατά τη διάρκεια της προεδρίας της.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Ποια είναι τα επικρατέστερα σενάρια μετά την είσοδο του Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και το γεγονός ότι άπλωσε καλώδια χωρίς να κάνει προς το παρόν σεισμογραφικές έρευνες;
Το επικρατέστερο σενάριο παραμένει αυτό της κάποια στιγμή αποκλιμάκωσης. Θεωρώ ότι ο Τ. Ερντογάν με τις σημερινές του δηλώσεις – ότι η Τουρκία δεν έχει βλέψεις στα νόμιμα θαλάσσια συμφέροντα κανενός- καλλιεργεί το κλίμα προς αυτή την κατεύθυνση, αντιλαμβανόμενος ότι θα υπάρξουν ισχυρές πιέσεις απέναντί του για να σταματήσει τη διαδικασία των σεισμικών ερευνών. Ασφαλώς ο βαθμός και η αποτελεσματικότητα των πιέσεων αυτών θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Είναι ωστόσο πιθανό το σενάριο, ο Ερντογάν, που θέλει να δείξει ότι τραβάει το σκοινί, να κάνει μια «προβολή σημαίας» μέσω του Oruc Reis. Δηλαδή να δώσει στο εσωτερικό τροφή, προκειμένου να ισχυρίζεται ότι είναι ο ηγεμόνας της περιοχής, ο οποίος τέσσερις ημέρες μετά την συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου έστειλε ισχυρό μήνυμα με την κάθοδο του ερευνητικού πλοίου. Στην πράξη ωστόσο λίγο αργότερα ίσως προχωρήσει σε μια αναδίπλωση, που μπορεί να μην είναι όπως εκείνη προ τριών εβδομάδων, ωστόσο και πάλι δεν θα οδηγήσει σε μια σοβαρή κρίση με την Ελλάδα.
Υπάρχει ωστόσο και το σενάριο να πάει την κατάσταση μέχρι τέλους. Καθώς μέχρι τώρα οι αντιδράσεις του διεθνούς παράγοντα και ειδικότερα από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι σχεδόν, αν όχι απολύτως, απογοητευτικές. Υπάρχει πλήρης αφωνία των ευρωπαϊκών θεσμών, όσο για την Γερμανία, έχει κάνει μια δήλωση καλή μεν, όχι αρκετή. Εάν η παρέμβαση των Γερμανών τις αμέσως επόμενες ώρες και ημέρες είναι πιο δυναμική και εφόσον το μήνυμα προς την Τουρκία είναι πολύ πιο ισχυρό και καθαρό, τότε οι πιθανότητες αποκλιμάκωσης πολλαπλασιάζονται. Αλλά όσο το μήνυμα παραμένει θολό και η παρέμβαση δεν γίνεται, τόσο αυτό θα αποθρασύνει τον Ερντογάν, προκειμένου να τραβήξει το σχοινί μέχρι τέλους.
Αλλά εδώ πρέπει να πούμε το εξής. Δεν υπάρχει νόημα να μιλάμε για πραγματικές σεισμικές έρευνες. Πρώτον διότι με όλα τα πλοία που πλέουν γύρω του είναι αντικειμενικά αδύνατο να διεξαχθούν πραγματικές σεισμικές έρευνες, καθώς ο θόρυβος προκαλεί αδυναμία λειτουργίας των ηχοβολιστικών. Και δεύτερον για να κάνει κάποιος κανονικές σεισμικές έρευνες απαιτούνται περίπου δύο μήνες ερευνών και όχι δύο εβδομάδων. Και τρίτον καθώς κανείς στον κόσμο δεν ενδιαφέρεται στην παρούσα φάση αν στο συγκεκριμένο σημείο βρίσκονται υδρογονάνθρακες, λόγω της μεγάλης πτώσης των τιμών του πετρελαίου. Ουδείς πιστεύει ότι ο Ερντογάν έχει στείλει το πλοίο στην συγκεκριμένη περιοχή, προκειμένου αυτό να ψάξει για υδρογονάνθρακες. Ενδιαφέρεται να κάνει στην περιοχή μια προβολή σημαίας, ένα political statement. Τον ενδιαφέρει να δηλώσει παρουσία, να δείξει ότι η συγκεκριμένη περιοχή δεν ανήκει στην θαλάσσια δικαιοδοσία της Ελλάδας ή της Κύπρου, αλλά στη δική του.
- Εκτιμάται ότι αυτή η τακτική μπορεί να συνεχιστεί για αρκετό καιρό, δηλαδή να βρίσκεται το πλοίο στην ελληνική υφαλοκρηπίδα για μεγάλο διάστημα;
Ναι, μπορεί αυτό να συμβεί για κάποιες μέρες. Θυμίζω ότι η τουρκική NAVTEX διαρκεί μέχρι τις 23 Αυγούστου και εφόσον δεν έχει επανέλθει η κατάσταση στη «μετα- Μέρκελ» παρέμβαση, δηλαδή σε ένα καθεστώς διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, προφανώς και θα μπορεί να κάνει αβλαβή διέλευση σε διεθνή χωρικά ύδατα.
Πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το Oruc Reis κινείται στο όριο. Αν δεν διεξάγει έρευνα με τα καλώδια, τότε κάνει μια αβλαβή διέλευση. Αν ένα πλοίο έχει απλώσει καλώδια αλλά δεν διεξάγει έρευνα, δεν σου δίνει τη δυνατότητα να το αντιμετωπίσεις με στρατιωτικό τρόπο. Άλλωστε, δεν θέλεις να το κάνεις αυτό. Εδώ να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Η κίνηση αυτή της Τουρκίας είναι ούτως ή άλλως κατάφωρα παράνομη, καθώς σε υφαλοκρηπίδα που δεν έχει οριοθετηθεί δεν μπορεί να διεξάγει μία έρευνα. Όμως ο Τ. Ερντογαν κινείται στο όριο για να προκαλέσει τόσο- όσο. Να μην μπορεί η Ελλάδα να αντιδράσει με τρόπο στρατιωτικό. Και βέβαια αυτό που επιδιώκει η Τουρκία είναι να κάνει πρώτη το λάθος η Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση είναι πολύ πιθανό μέσα στις επόμενες ώρες να δούμε τους δυο στόλους, τον ένα απέναντι από τον άλλο, όπως προ μερικών εβδομάδων.
- Μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει κάποια παρέμβαση από την γερμανική καγκελαρία. Εκτιμάτε ότι μπορεί να δούμε μια αντίστοιχη κίνηση σαν αυτή που έκανε πριν από μερικές εβδομάδες;
Πιστεύω ότι η κυρία Μέρκελ δεν έχει την πολυτέλεια, ακόμα και αν αισθάνεται χολωμένη με την Ελλάδα γιατί δεν την ενημέρωσε για τη συμφωνία με την Αίγυπτο, να μην παρέμβει. Θέλει, άλλωστε, να αποφύγει μια σοβαρή κρίση μεταξύ Τουρκίας Ελλάδας κατά τη διάρκεια της Προεδρίας της.
- Σχολιάστε μας και τις μέχρι τώρα διεθνείς αντιδράσεις, με πιο σαφή εκείνη του State Department που προέτρεψε την Τουρκία να σταματήσει τις προκλητικές ενέργειες στην περιοχή, αλλά και εκείνη του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ…
Η αντίδραση των αμερικανών είναι ασφαλώς ευπρόσδεκτη. Είναι δεδομένο ότι η Τουρκία με τις ενέργειές της έχει προβληματίσει πάρα πολύ την γραφειοκρατία της Ουάσιγκτον. Αλλά το ερώτημα είναι αν μετά από αρκετό καιρό και φυσικά προς ποια κατεύθυνση θα έχουμε παρέμβαση Τράμπ. Κάτι που ναι μεν θα αποτελέσει έκπληξη, αλλά δεν θα πρέπει να το αποκλείσουμε.
Την ίδια ώρα, ο Γ. Στόλτενμπεργκ αποδεικνύεται ότι είναι για μια ακόμη φορά πολύ κατώτερος των περιστάσεων. Και αυτό είναι ένα πρόβλημα για την Ελλάδα. Εξάλλου, το ΝΑΤΟ από το 1974 και μετά ακολουθεί το δόγμα των ίσων αποστάσεων.
