Του Γιώργου Δασκαλόπουλου
Ένα νέο μείγμα πολιτικής στο θέμα των χρεώσεων των τραπεζικών συναλλαγών φέρνουν σταδιακά οι τραπεζίτες, μετά την πίεση που άσκησε ο πρωθυπουργός κατά την πρόσφατη συνάντηση του με τους διοικητές στο Μέγαρο Μαξίμου. Ήδη οι τράπεζες “παγώνουν” τις αυξήσεις που επρόκειτο να επιβληθούν από τον Νοέμβριο σε μια κίνηση καλής θέλησης απέναντι στην κυβέρνηση, ενώ δύο τράπεζες προχώρησαν ήδη στην κατάργηση της προμήθειας σε συγκεκριμένες συναλλαγές μέσω ΑΤΜ. Παράλληλα εξετάζουν και μια σειρά άλλων “επεμβάσεων” στο σύστημα χρεώσεων, για το οποίο αρμόδια στελέχη σημειώνουν ότι θα τροποποιηθεί επί τα βελτίω, αν και όχι κατά δραστικό τρόπο.
Το “πάγωμα” αφορά τις χρεώσεις με κάρτες για συναλλαγές με κάρτες και οι οποίες αφορούσαν την προμήθεια για αλλαγή PIN, ή και για την ερώτηση κίνησης λογαριασμού πελάτη, ακόμη και σε ΑΤΜ τράπεζας η οποία έχει εκδώσει την κάρτα. Η τελευταία περίπτωση, αφορά την πολιτική μίας συστημικής τράπεζας (από τις τέσσερις) και προέβλεπε χρέωση 15 λεπτών για την εκτύπωση των επτά τελευταίων κινήσεων λογαριασμού. Η εν λόγω χρέωση είχε προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις μια και ουσιαστικά εγκαινίαζε την πολιτική χρεώσεων ακόμη και στα “οικεία” δίκτυα.
Το μηδενικό κόστος χρήσης των “οικείων” δικτύων (δηλαδή των ΑΤΜ των τραπεζών στα οποία έχει εκδοθεί η κάρτα) είναι ένα σημείο “αντίστασης” για τους πελάτες των τραπεζών, που ανησυχούν ότι η “προσπέλασή” του μπορεί να ανοίξει το δρόμο για επιβολή μικροχρεώσεων σε όλες πλέον τις συναλλαγές.
Η Eurobank ανακοίνωσε επίσημα την κατάργηση της προμήθειας επανέκδοσης προσωπικού κωδικού PIN χρεωστικών καρτών και επέκτεινε την απορρόφηση του κόστους ανάληψης μετρητών από ΑΤΜ άλλης τράπεζας σε επιπλέον 14 απομακρυσμένες περιοχές. Από την πλευρά της η Τράπεζα Πειραιώς μηδένισε το κόστος στις αναλήψεις από ΑΤΜ τρίτων τραπεζών στα νησιά όπου η ίδια δεν διατηρεί δικό της ΑΤΜ, καθώς και το κόστος για ερώτηση υπολοίπου, αλλαγή και επανέκδοση PIN μέσω ΔΙΑΣ σε ΑΤΜ τρίτων τραπεζών.
Ειδικότερα, η Eurobank αναγνωρίζοντας την αντικειμενική δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι πελάτες της, σε περιοχές όπου δεν υπάρχει κατάστημα ή ATM Eurobank, έχει προχωρήσει ήδη από τον Σεπτέμβριο στην κάλυψη της χρέωσης Direct Access Fee (DAF) σε 16 απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές της χώρας και συγκεκριμένα: Αστυπάλαια, Κάσος, Καστελόριζο, Λειψοί, Τήλος, Φούρνοι, Οινούσσες, Σαμοθράκη, Ψαρά, Δονούσα, Ηρακλειά, Κουφονήσια, Σίκινος, Σχοινούσα, Κύθηρα και Ιθάκη. Για τις συναλλαγές που έγιναν από 1η Αυγούστου στις περιοχές αυτές, έχει ήδη ολοκληρωθεί η διαδικασία επιστροφής των χρημάτων.
Επιπρόσθετα, η Eurobank αποφάσισε να επεκτείνει την απορρόφηση του εν λόγω κόστους σε επιπλέον 14 απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας, με άμεση ισχύ. Οι 14 νέες περιοχές είναι: Λέρος, Νίσυρος, Χάλκη, Ικαρία, Αγαθονήσι, Ανάφη, Κίμωλος, Φολέγανδρος, Μεγανήσι, Ύδρα, Μέθανα, Αγκίστρι, Κέα, και Ελαφόνησος. Με την παρέμβαση αυτή, η τράπεζα καλύπτει 30 απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας, επιβεβαιώνοντας, όπως ανακοίνωσε ότι παρεμβαίνει όπου διαπιστώνεται ότι προκύπτει ανάγκη.
Η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε ότι οι πελάτες της δεν θα έχουν οποιαδήποτε επιβάρυνση κατά την ανάληψη μετρητών σε ATM τρίτων τραπεζών στα νησιά όπου η ίδια δεν διατηρεί δικό της ΑΤΜ. Το κόστος ανάληψης, απορροφάται πλέον από την ίδια. Επιπρόσθετα, η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε ότι μηδενίζει το κόστος σειράς εργασιών μέσω της ΔΙΑΣ σε ΑΤΜ τρίτων τραπεζών, όπως, η ερώτηση υπολοίπου, η αλλαγή PIN και η απεμπλοκή ΡΙΝ. Επίσης, η τράπεζα επανεξετάζει την τιμολογιακή της πολιτική και σε άλλες προσφερόμενες υπηρεσίες.
Στην επανεξέταση της πολιτικής των τραπεζών, ένα μείζον ερώτημα αφορά τις χρεώσεις για αναλήψεις μετρητών από ΑΤΜ άλλης τράπεζας στην υπόλοιπη χώρα. Οι σχετικές χρεώσεις που κυμαίνονταν από 1,30 έως 2,20 ευρώ ως το καλοκαίρι, αναλόγως τράπεζας και κάρτας, σήμερα κυμαίνονται πλέον από 2,50 έως 3 ευρώ ανάλογα με το ΑΤΜ. Και επιβαρύνονται με πρόσθετη προμήθεια 0,60 ή 0,75 ευρώ (με μία εξαίρεση), από την τράπεζα που έχει εκδώσει την κάρτα. Μπορεί δηλαδή η ανάληψη να φτάσει σε κόστος τα 3,75 ευρώ .
Επίσης οι τράπεζες, έχουν αρχίσει χρεώσεις για επενέκδοση χρεωστικής κάρτας -από 5 έως 10 ευρώ- ή και για την ετήσια κατοχή καρτών ορισμένων κατηγοριών.
Στις συναλλαγές αυξήσεις υπάρχουν και στις μεταφορές ποσών σε άλλες τράπεζες, μέσω των πλατφορμών ebanking, ενώ εδώ και μερικές εβδομάδες οι πελάτες καταβάλουν χρέωση για τις πληρωμές των λογαριασμών τους (ηλεκτρικό, τηλέφωνο κλπ.) ακόμη και όταν χρησιμοποιούν τις ψηφιακές πλατφόρμες .
Προμήθειες όμως υπάρχουν πλέον και στην καταβολή του φόρου εισοδήματος ή του ΕΝΦΙΑ, εφόσον οι πελάτες χρησιμοποιούν το “γκισέ” των τραπεζών, από 1 έως 2 ευρώ ανά δόση.
Οι τραπεζίτες έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν και σε μερικές ακόμη διορθωτικές παρεμβάσεις. Για παράδειγμα, σε μια περίοδο που η κυβέρνηση προσπαθεί να αυξήσει τη χρήση του πλαστικού χρήματος (πρόκειται για ένα ζήτημα που έθεσε μετ'' επιτάσεως ο πρωθυπουργός στους τραπεζίτες) οι τράπεζες σκέπτονται να προχωρήσουν στην εφαρμογή μιας κλιμακωτής τιμολόγησης στις χρεώσεις ώστε να επιβραβεύονται οι πελάτες που κάνουν συχνότερα ηλεκτρονικές συναλλαγές, αντί να “τιμωρούνται”.
Επίσης υπό μελέτη βρίσκεται το ενδεχόμενο να μοιράζεται μια χρέωση (εφόσον βέβαια υπάρχει) για πληρωμές με κάρτες προς τρίτες τράπεζες που αφορά συναλλαγή ιδιωτών με επιχειρήσεις. Με τον τρόπο αυτό δεν θα επιβαρύνεται αποκλειστικά ο πελάτης.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες στο “τραπέζι” παραμένουν και οι αρχικές σκέψεις για τη μείωση των χρεώσεων και προμηθειών σε ειδικές ομάδες πολιτών (όπως φοιτητές, άνεργοι κλπ.) αν και η πλευρά των τραπεζών διατηρεί επιφυλάξεις για τα κριτήρια με τα οποία θα επιλεγούν οι “δικαιούχοι”, ενώ ακόμη περισσότερες επιφυλάξεις υπάρχουν για την τεχνική και τεχνολογική εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου.
Σημειώνεται ότι την Πέμπτη, η ΔΙΑΣ ΑΕ, σε ανακοίνωσή της εξέφρασε “την υποστήριξή της στην πρόσφατη δέσμευση των Πιστωτικών Ιδρυμάτων μετά τη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου, για αναθεώρηση της αναγγελθείσας τιμολογιακής πολιτικής στις χρεώσεις τους στις ηλεκτρονικές πληρωμές, ώστε οι χρήστες-πολίτες να μην επιβαρύνονται υπέρμετρα και ταυτόχρονα να ωφελείται η Εθνική Οικονομία μέσω της αύξησης των ηλεκτρονικών πληρωμών που συμβάλει στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης για την πάταξη της φοροδιαφυγής που είναι το τελικό ζητούμενο”.
Στην ίδια ανακοίνωση επεσήμανε πως “σε ότι αφορά τις χρεώσεις της ΔΙΑΣ για τη χρήση της Υπηρεσίας DIASATM, αυτές ανέρχονται, κατά μέγιστον, στο ποσό των έξι λεπτών του ευρώ (0,06 ευρώ) ανά συναλλαγή. Πέραν της αμοιβής αυτής, ουδεμία άλλη χρέωση, ανελαστική ή μη, άμεση ή έμμεση επιβάλλεται από τη ΔΙΑΣ”.
Για τις τράπεζες, πάντως, οι χρεώσεις είναι μια αναγκαιότητα που ανταποκρίνεται στη διεθνή τραπεζική πραγματικότητα. Άλλωστε, αντίστοιχες χρεώσεις εφαρμόζονται στα τραπεζικά δίκτυα, όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Όπως σημειώνουν τραπεζικά στελέχη πολλές από τις χρεώσεις αφορούν αντικείμενα ή τραπεζικές εργασίες που έχουν κόστος και για τις ίδιες τις τράπεζες. Για παράδειγμα, αναφέρουν” το πλαστικό μιας κάρτας, που διαμορφώνει υπηρεσία για τον πελάτη, έχει κόστος αγοράς από την τράπεζα.
Επιπλέον, η ανάπτυξη των ψηφιακών δικτύων και οι πλατφόρμες ebanking των τραπεζών, έχει γίνει μετά από ιδιαίτερα σοβαρές επενδύσεις από τις ίδιες τις τράπεζες. Αντίστοιχα και οι πληρωμές προς τρίτους, είναι μια υπηρεσία που επίσης έχει κόστος για τις τράπεζες.