υγκρατημένη αισιοδοξία για τη φετινή τουριστική σεζόν επικρατεί στην τουριστική αγορά, τα ξενοδοχεία ποντάρουν σε κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, ενώ οι ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα, η αύξηση του ενεργειακού κόστους και ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργούν προβλήματα και ανατρέπουν τις πολύ θετικές προβλέψεις για τη φετινή τουριστική κίνηση , που θα μπορούσε να φτάσει έως το 90% του 2019. Αυτά επισημαίνει, μεταξύ άλλων, η Χριστίνα Τετράδη, αντιπρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας στο Liberal.
Αναφερόμενη στις προσπάθειες που έχουν γίνει την τελευταία διετία, εν μέσω πανδημίας, ώστε ο ελληνικός τουρισμός να διατηρήσει και να αυξήσει την ποιότητά του έναντι άλλων προορισμών, σημειώνει πως ο κλάδος έχει να αντιμετωπίσει, εκτός από τις συνέπειες της διετούς πανδημίας και την αύξηση του ενεργειακού κόστους και του κόστους πρώτων υλών αλλά, και τις παρενέργειες από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Συνέντευξη στον Γεράσιμο Ζώτο
Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας ανέφερε ότι η στρατηγική για έναρξη της τουριστικής περιόδου νωρίτερα έχει αποτελέσματα. Πώς τοποθετείστε στη δήλωση αυτή;
To γεγονός ότι η χώρα μας άνοιξε δύο χρόνια μέσω πανδημίας, με τήρηση αυστηρών υγειονομικών πρωτοκόλλων και πρωτίστως με ασφάλεια αλλά και το ότι αποτέλεσε παράδειγμα, σαφώς την έχει «ανεβάσει» πολλά επίπεδα και από χώρα σχεδόν «τριτοκοσμική» βρίσκεται στην πρώτη πεντάδα των σύγχρονων, προηγμένων χωρών, από πλευράς τουριστικού προϊόντος. Επιπρόσθετα, είναι σε θέση να αντιμετωπίσει παγκόσμιες προκλήσεις όπως η πιο πρόσφατη της πανδημίας.
Σαφώς και το νωρίτερο άνοιγμα του τουρισμού έδωσε ώθηση. Βέβαια, πέρσι δεν υπήρχε ο ανταγωνισμός από τις μεσογειακές, εκτός ΕΕ χώρες όπως η Τουρκία και το Μαρόκο στις οποίες ο κλάδος του τουρισμού έχει πολύ χαμηλά κόστη αλλά και συμπιεσμένες αμοιβές προσωπικού.
Το γεγονός, όμως, ότι ο ελληνικός τουρισμός άνοιξε ήταν ένα θετικό στοιχείο, καθώς αποδείξαμε ότι η Ελλάδα είναι μεν πιο ακριβή, αλλά ταυτόχρονα σοβαρή και ασφαλής χώρα.
Ποια είναι η εικόνα φέτος σε ό,τι αφορά τις πληρότητες και την τουριστική κίνηση; Θα καταφέρει ο ελληνικός τουρισμός να φέρει τις πληρότητες στο 90-95% του 2019;
Όντως, η φετινή σεζόν προοιωνιζόταν έντονα θετική, καθώς υπήρχε μια μεγάλη δυναμική. Όμως ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε απότομα τα δεδομένα. Η βασική συνέπεια ήταν ότι «ξεχνάμε» πλέον δυο μεγάλες αγορές, αυτή της Ρωσίας και της Ουκρανίας, ενώ έχουν αρχίσει να εντοπίζονται προβλήματα και στην κίνηση από την Πολωνία.
Ειδικά η χώρα αυτή ήταν η υπ΄ αριθμό δυο σε κρατήσεις και αφίξεις στα νησιά του Ιουνίου. Τα πρώτα φαινόμενα που παρατηρούνται είναι ότι η κίνηση από Πολωνία έχει αρχίσει να μετατίθεται για τις 15 Ιουνίου, ενώ παράλληλα παρατηρείται και μείωση του αριθμού των δωματίων που κρατούνται. Ακόμη, προβλήματα έχουν αρχίζει να διαφαίνονται και στην τουριστική κίνηση από Ρουμανία. Σε ό,τι αφορά τους αριθμούς, είναι δύσκολο να γίνει οποιαδήποτε πρόβλεψη τη στιγμή που ο πόλεμος είναι ακόμη σε εξέλιξη, όπως και η ενεργειακή κρίση.
Προς το παρόν το βέβαιο είναι ότι η κίνηση από Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία δεν έχει επηρεαστεί. Οι αγορές αυτές σε επίπεδο πληρότητας σε κάποιες περιπτώσεις έχουν ξεπεράσει και τον αριθμό των κρατήσεων του 2019.
Στα θετικά στοιχεία μπορούμε να συμπεριλάβουμε και την πύκνωση των απευθείας αεροπορικών δρομολογίων από τις ΗΠΑ, που βοηθούν πολύ την τουριστική κίνηση. Πρόκειται για μια αγορά πολύ σημαντική, πολύ δυναμική, πολύ καλού επιπέδου και πολύ πιο ακριβή. Μια άλλη παράμετρος που δεν μας επιτρέπει προβλέψεις είναι και το ενδεχόμενο ότι φέτος θα κινηθούμε σε κρατήσεις τελευταίας στιγμής, κάτι που δεν βοηθάει και τον προγραμματισμό. Σε ό,τι αφορά το άνοιγμα της σεζόν, η αλήθεια είναι ότι ο τουρισμός άνοιξε φέτος λίγο νωρίτερα γιατί μια μικρή κίνηση παρουσιάστηκε νωρίτερα. Πάντως, πολλοί ξενοδόχοι αποφάσισαν φέτος να μην ανοίξουν για λίγα δωμάτια αλλά να περιμένουν μετά τις 15 Μαΐου.
Πώς επηρεάζει τον τουριστικό κλάδο η αύξηση του κόστους στην ενέργεια και η ακρίβεια στις πρώτες ύλες; Η Πολιτεία παρέχει στήριξη στις επιχειρήσεις;
Ομολογουμένως τα κόστη έχουν φθάσει σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα. Το ενεργειακό κόστος παρουσιάζει μια αύξηση 80%, ενώ στα αναλώσιμα αλλά και τις πρώτες ύλες, όπως τα τρόφιμα, η αύξηση του κόστους φθάνει και το 50%.
Υπάρχει δυσκολία στο να βρούμε είδη τροφίμων, όπως κοτόπουλα ή ζυμαρικά, ενώ χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ηλιέλαιο το οποίο από 14 ευρώ το δεκάκιλο έχει φθάσει τα 44 ευρώ.
Από την άλλη πλευρά οι επιχειρήσεις λειτουργούν με τιμές 2019, όπως συνέβη και το 2020, αλλά και την περσινή χρονιά καθώς οι tour operators ζήτησαν στα κλεισμένα συμβόλαια να μην υπάρξουν ανατιμήσεις ούτε φέτος.
Σε ό,τι αφορά την αρωγή της Πολιτείας υπάρχουν πολλές συζητήσεις. Μια από αυτές είναι και η επανεξέταση της μείωσης του ΦΠΑ. Στόχος είναι το κόστος του «πακέτου» να φτάσει στα 11 ευρώ από τα 16 ευρώ στα οποία βρίσκεται σήμερα.
Βεβαίως, αντιλαμβανόμαστε τη δημοσιονομική κατάσταση και ζητάμε για την ώρα πράγματα που να μην έχουν δημοσιονομικό κόστος. Για παράδειγμα, τη μεταφορά πληρωμών του πρώτου εξαμήνου στο δεύτερο ή λίγο καλύτερες ρυθμίσεις στα δημόσια ταμεία. Αυτό που σίγουρα ικανοποιήθηκε είναι οι περισσότερες δόσεις στην επιστρεπτέα προκαταβολή.
Ένα άλλο θέμα είναι και αυτό του προσωπικού το οποίο, ειδικά σε τουριστικούς προορισμούς με αυξημένη κίνηση, λειτουργεί περισσότερο σε καθεστώς ελεύθερης διαπραγμάτευσης και σε ορισμένες περιπτώσεις προσπαθεί να εκμεταλλευθεί τις ανάγκες της κάθε επιχείρησης.
Πώς αντιμετωπίζετε το πρόβλημα του αθέμιτου ανταγωνισμού από τη βραχυχρόνια μίσθωση;
Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο εκτός από προβλήματα αθέμιτου ανταγωνισμού στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις συμβάλει στο να χάνει χρήματα το Δημόσιο. Για το θέμα αυτό έχουν γίνει παρεμβάσεις προς την κυβέρνηση, αλλά και δυο μελέτες με την βοήθεια της Grant Thornton, οι οποίες καταδεικνύουν και το ύψος των χρημάτων που χάνει το Δημόσιο.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι υπάρχει εταιρεία με πάνω από 400 δωμάτια, δηλαδή ένα «Χίλτον» ολόκληρο το οποίο λειτουργεί κάτω από καθεστώς βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Μάλιστα οι μελέτες έδειξαν ότι αριθμός των δωματίων που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση είναι ίσος με τον αριθμό των δωματίων που παρέχουν τα ξενοδοχεία.
Από την άλλη πλευρά, καθώς δεν πραγματοποιούνται έλεγχοι στα δωμάτια βραχυχρόνιας μίσθωσης, εκτός από τις εισφορές που χάνει ο ΕΦΚΑ και το Δημόσιο, τίθεται και θέμα ασφάλειας καθώς δεν μπορεί να διαπιστωθεί αν τα δωμάτια αυτά έχουν τις κατάλληλες υγειονομικές προδιαγραφές, αν έχουν πυρασφάλεια κλπ.
Για παράδειγμα, υπάρχει η υποχρέωση στα ξενοδοχεία να έχουν στις πισίνες ναυαγοσώστες. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να ελεγχθεί σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, τα οποία θεωρούνται ιδιωτικοί χώροι, σε αντίθεση με τα ξενοδοχεία όπου γίνονται έλεγχοι.
Επιπλέον, η κατάσταση αυτή δημιουργεί και κοινωνικό πρόβλημα καθώς είναι πολύ δύσκολη η εξεύρεση κατοικίας προς ενοικίαση σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας, όπως Παγκράτι, Κουκάκι και άλλες γύρω από την Ακρόπολη αλλά και σε νησιά και σε άλλα μέρη με τουριστική κίνηση.
