Του Σάκη Μουμτζή
Φυσικά και υπάρχουν. Μάλιστα είναι και επιβεβλημένο να υπάρχουν. Όλες οι σημαντικές πολιτικές επιλογές έχουν ιδεολογική αφετηρία. Δεν υπάρχει ουδέτερη επιλογή. Ακόμα και αυτοί που δηλώνουν απλώς τεχνοκράτες, η δήλωση τους αυτή έχει ιδεολογικό φορτίο.
Το ζητούμενο είναι αν οι διαχωριστικές γραμμές υψώνουν ταυτόχρονα και τείχη, που εμποδίζουν την επικοινωνία των διαφόρων μερών. Ή αν αντιθέτως οι διαχωριστικές γραμμές δεν εμποδίζουν την συνεννόηση, τις συγκλίσεις και τις συναινέσεις.
Στην πρώτη περίπτωση μιλούμε για πόλωση και διχασμό. Το διαχωριστικό τείχος αρκεί να το υψώσει και μια μόνον πολιτική δύναμη, εφ΄όσον βοηθούν σε αυτό οι οικονομικές και οι κοινωνικές συνθήκες. Αυτομάτως, η κοινωνία διχάζεται, το πολιτικό κλίμα δυναμιτίζεται. Το βιώσαμε, σε λιγότερο έντονη κλίμακα, στην δεκαετία του 80.
Από το 1996 έως και το 2010, τα δύο μεγάλα κόμματα, παρ΄όλες τις σημαντικές ιδεολογικοπολιτικές διαφορές τους, επικοινωνούσαν μεταξύ τους και η κοινωνία είχε απορροφήσει τους κραδασμούς της προηγούμενης δεκαετίας. Αυτήν την περίοδο την χαρακτήριζε μια λελογισμένη και φυσιολογική πολιτική αντιπαράθεση. Ούτε το ΠΑΣΟΚ του Κ. Σημίτη ούτε η Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή ύψωσαν διαχωριστικά τείχη που δίχασαν τους πολίτες.
Η έξοδος του ΣΥΡΙΖΑ από το περιθώριο και η είσοδος του στην κεντρική πολιτική σκηνή, ανέδειξε μια πολιτική, που βασικό χαρακτηριστικό της είχε την πόλωση και την μετατροπή των πολιτικών του αντιπάλων σε εχθρούς. Τα συνθήματα και τα πεπραγμένα αυτής της περιόδου δεν ήταν ούτε περιστασιακά ούτε τακτικής μορφής. Δεν ήταν και δεν είναι ένα επικοινωνιακό show, άνευ ουσιαστικού πολιτικού αντικρύσματος.
Απεναντίας, όλη αυτή η νοσηρή ατμόσφαιρα οφειλόταν στο ιστορικό γονιδίωμα του ΣΥΡΙΖΑ, που ως τέτοιο εξακολουθεί να ορίζει την πολιτική συμπεριφορά των στελεχών αυτού του κόμματος. Δηλαδή, η ύψωση του τείχους ερχόταν από την Ιστορία της Αριστεράς, τα βιώματα των στελεχών της και την κουλτούρα τους. Δεν ήταν τυχαία. Και για να γκρεμισθεί, πρέπει να αποδομηθεί αυτή η κουλτούρα και να επαναπεριθωριοποιηθεί αυτός ο πολιτικός χώρος.
Η δημιουργία μιας υγειονομικής ζώνης στην οποία προσπάθησε να περιορίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τους «προηγούμενους», τελικά φαίνεται πως οδηγεί στον δικό του εγκλεισμό σε αυτήν. Έχει γίνει ένα τοξικό κόμμα. Όποιος το πλησιάζει «μολύνεται».
Όσο καλοπροαίρετα και μετριοπαθώς να προσεγγίζει την σημερινή κατάσταση ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τα τείχη υπάρχουν και μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ τοποθέτησε σε αυτά και «ηλεκτροφόρα καλώδια» για να εμποδίσει την απόδραση των ψηφοφόρων του. Γιατί η Ιθάκη - και όχι μόνον - με τον εμφυλιοπολεμικό λόγο του Α. Τσίπρα, σε αυτό ακριβώς αποβλέπει, όπως και το Τείχος του αίσχους. Να μην εγκαταλείψουν και άλλοι πολίτες τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς αντίστροφη κίνηση δεν παρατηρείται. Αναλογικά, ουδείς Δυτικογερμανός ήθελε να εγκαταλείψει την χώρα του για να γευθεί τον σοσιαλιστικό «παράδεισο».
Το κλασσικό ερώτημα παραμένει. Μπορεί μια διχαστική πολιτική να ηττηθεί με έναν νηφάλιο λόγο; Μπορεί η πολιτική αλητεία να αντιμετωπισθεί με την μετριοπάθεια και την καταλλαγή;
Την απάντηση την δίνουν οι πολιτικές ηγεσίες και θα κριθούν εκ του αποτελέσματος. Θα επιβραβευθούν ή θα λογοδοτήσουν. Ό,τι και να πούμε σήμερα, εμείς οι παρατηρητές, οι «προπονητές της κερκίδας», ελάχιστη αξία έχει. Σημασία έχει τι αποφασίζουν και τι κάνουν οι μαχητές της πρώτης γραμμής.
