Ο πρόεδρος της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας του Λουξεμβούργου, Πολ Φιλίπ, ανέλαβε το 2004 με μια φιλοδοξία: να κάνει την Εθνική ομάδα της χώρας αξιοπρεπή. Εχουν περάσει 21 χρόνια. Ο Φιλίπ από 50άρης είναι, πλέον, στα 70 του, αλλά το όραμα του είναι πια πραγματικότητα. Αυτή η μικρή πόλη – κράτος δεν είναι ο ευρωπαϊκός περίγελος που ήταν. Απόψε, στο «Ζοσί Μπαρτέλ» θα φιλοξενήσει την Πορτογαλία με στόχο να μετρηθεί με μια από τις υπερδυνάμεις στο επίπεδο των εθνικών ομάδων (21:45, COSMOTE TV SPORT 2).
Η αναμέτρηση με το συγκρότημα του Φερνάντο Σάντος είναι η πρώτη μετά την πρόσφατη εκτός έδρας νίκη του Λουξεμβούργου με 1-0 επί της Ιρλανδίας στο Δουβλίνο. Πριν από αυτή την επιτυχία το ρεκόρ της εκτός έδρας σε προκριματικά Μουντιάλ ή EURO ήταν τρεις νίκες σε 124 αγώνες! Τα υπόλοιπα ματς ήταν 111 ήττες και δέκα ισοπαλίες...
Μεταμόρφωση σαν του Λουξεμβούργου δεν υπάρχει στο ποδόσφαιρο των εθνικών ομάδων. Από το 2006 ως το 2018 «σκαρφάλωσε» από την 195η θέση της κατάταξης της FIFA στην 82η! Τώρα βρίσκεται στην 98η. «Είμαστε 600.000 κάτοικοι στο Λουξεμβούργο. Ξέρουμε πως δεν θα πάρουμε ποτέ το Παγκόσμιο Κύπελλο. Οι οπαδοί μας, όμως, βλέπουν τη βελτίωσή μας τα τελευταία χρόνια και περιμένουν πως θα συνεχίσουμε να βελτιωνόμαστε, αλλά στην αρχή είναι εύκολο να κάνεις μεγαλύτερα βήματα», λέει ο Φιλίπ και συνεχίζει παίρνοντας μια πιο ειλικρινή στάση, σπάνιο χαρακτηριστικό σε παράγοντα του ποδοσφαίρου: «το πρόβλημά μας, τώρα, είναι το πώς θα εξηγήσουμε στο κοινό μας ότι η πρόοδος δεν μπορεί να συνεχιστεί με την ίδια ταχύτητα και στο ίδιο επίπεδο όπως τα προηγούμενα έξι χρόνια». Ενα πρόβλημα που δεν μπορούσε να φανταστεί πίσω στο 2004.
Πώς έφτασαν ως εδώ, όμως; Αρχικά, αποφάσισαν να γίνουν επαγγελματίες. Προτού αναλάβει ο Φιλίπ, στην Εθνική Λουξεμβούργου έπαιζαν ερασιτέχνες που παράλληλα είχαν «κανονικές» δουλειές: καθηγητές, δημόσιοι υπάλληλοι και άλλοι. Βέβαια, αυτή η αλλαγή είχε τις δικές της προκλήσεις. Ο Φιλίπ πρότεινε σε νεαρούς παίκτες να φύγουν από το Λουξεμβούργο και ν' αναζητήσουν αλλού το ποδοσφαιρικό τους μέλλον, αφού στο τοπικό πρωτάθλημα δεν θα εξελίσσονταν.
Οι οικογένειές τους, ωστόσο, αντιδρούσαν. Πουθενά αλλού δεν θα έβρισκαν την ίδια άνετη ζωή όπως εκεί. Οι ερωτήσεις που του έκαναν ήταν: «κι όταν γυρίσουν εδώ τί δουλειά θα κάνουν; Τί ασφάλεια θα έχουν αν φύγουν από εδώ;». Πλέον, ο κόουτς Λικ Χολτς έχει παίκτες στην ομάδα που αγωνίζονται στην πρώτη κατηγορία της Πορτογαλίας, του Βελγίου, της Γερμανίας, της Ελβετίας, της Ουκρανίας και της... Ελλάδας.
Πέραν αυτού, εκμεταλλεύτηκαν και τα παιδιά των μεταναστών, όπως έκαναν οι Ελβετοί για να γίνουν ανταγωνιστικοί. Στις κλήσεις του Χολτς φιγουράρουν ο Μάρβιν ντα Γκράσα με καταγωγή από το Πράσινο Ακρωτήρι, ο Μίκα Πίντο (Πορτογαλία), ο Ενες Μαχμούτοβιτς (Κόσοβο), ο Ελντιν Τζόγκοβιτς (Μαυροβούνιο), ο Κρίστοφερ Μαρτίνς (Πράσινο Ακρωτήρι), ο Μαξίμ Σανό (Γαλλία), ο Ντάνελ Σινάνι (Σερβία), ο Λεάντρο Μπαρέιρο (Αγκόλα), ο Αλντιν Σκεντέροβιτς (Μαυροβούνιο), ο Στέφανο Μπένσι (Ιταλία), ο Ζέρσον Ροντρίγκες (Πορτογαλία), ο Εντβιν Μουράτοβιτς (Μαυροβούνιο). Επτά συμμετοχές έχει γράψει κι ο Βαχίντ Σελίμοβιτς του ΟΦΗ (Σερβία).
Οι μέρες που το Λουξεμβούργο απλά έπαιζε για να... δεχθεί λίγα γκολ έχουν περάσει. Το 2017 κράτησε το 0-0 με τη Γαλλία στο Παρίσι στα προκριματικά του Μουντιάλ του 2018. Στο πρώτο UEFA Nations League έχασαν για λίγο τη πιθανότητα να πάνε στο EURO μέσω των μπαράζ. Το 2020 έδειξαν ξανά τις ικανότητές τους με νίκες επί της Κύπρου, του Μαυροβουνίου και του Αζερμπαϊτζάν.
Το γεγονός πως το Λουξεμβούργο έχει παίκτες σε χώρες που φημίζονται πως αναπτύσσουν ποδοσφαιριστές και σε καλές ομάδες αυτών των πρωταθλημάτων δεν οφείλεται στην συμβουλή του Φιλίπ να βρουν αλλού το μέλλον τους. Εχουν κάνει καλή δουλειά στη βάση της ποδοσφαιρικής πυραμίδας. Μαθαίνουν σωστά το άθλημα σ' αυτούς τους παίκτες. «Τους παρακολουθούμε από όταν είναι εννιά ή δέκα ετών. Μετά τους παίρνουμε στο εθνικό κέντρο και τους κρατάμε μέχρι τα 18 τους. Εκεί γίνεται η πραγματική εκπαίδευσή τους. Παίζουν με τις ομάδες τους τα σαββατοκύριακα, αλλά τον υπόλοιπο καιρό είναι μαζί μας. Κι όταν φτάσουν 16 ή 17 ετών τότε ενημερώνουμε το δίκτυο μας στο Βέλγιο και στη Γαλλία και σε άλλες χώρες για να τους πάρουν», λέει ο Φιλίπ.
Μελέτησε πολύ στενά το μοντέλο της Ισλανδίας, που έχει το μισό πληθυσμού από εκείνον του Λουξεμβούργου, και έκανε επίσης μεγάλα βήματα στο άθλημα τα προηγούμενα χρόνια. Δεν θεωρεί, ωστόσο, πως υπάρχουν πολλά κοινά πέραν της πιο επαγγελματικής προσέγγισης και της ανάπτυξης από τη βάση με τη δουλειά των προπονητών. Εξαιτίας και της οικονομικής κρίσης που έπληξε την χώρα, οι νεαροί έφτασαν στο συμπέρασμα πως για να πετύχουν έπρεπε να φύγουν από το νησί και να πάνε στην Αγγλία ή αλλού στην Ευρώπη. Οι σχέσεις με τη Νορβηγία, τους άνοιξαν πιο εύκολα το δρόμο προς την Premier League και σε άλλα ανεπτυγμένα πρωταθλήματα. Στην περίπτωση των Ισλανδών υπήρχαν και παραδείγματα παικτών που έκαναν τα κλαμπ να τους εμπιστεύονται πιο εύκολα (π.χ. Γκούντγιονσεν, Σίγκουρντσον). Ποδοσφαιριστή από το Λουξεμβούργο, όμως, ποιος είχε ακούσει; Εμοιαζε βγαλμένο από ανέκδοτο. Οχι πια...
