Κοιτώντας τις επίσημες προδιαγραφές των υβριδικών αυτοκινήτων «εξωτερικής φόρτισης» (κοινώς:«επαναφορτιζόμενα» ή "plug in" υβριδικά) το λιγότερο που μπορείς να πάθεις είναι να εντυπωσιαστείς από την απίστευτα χαμηλή κατανάλωση που αγγίζει τα όρια του… 1,0 λίτρου/100 χλμ. και φιγουράρει δίπλα σε επιδόσεις που μόνο σε «οικονομικά» μοντέλα δεν αντιστοιχούν.
Στη θεωρία τα πράγματα είναι απλά. Ένα Plug In Hybrid Electric Vehicle (PHEV), όπως είναι η επίσημη ονομασία του, διαθέτει δύο συστήματα κίνησης, ένα συμβατικό με κινητήρα εσωτερικής καύσης (βενζινοκινητήρα) και ένα ηλεκτρικό με μπαταρία, που μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του είτε στους ίδιους τροχούς με τον κινητήρα βενζίνης είτε στους άλλους δύο εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο την τετρακίνηση. Τα δύο αυτά συστήματα μπορούν να λειτουργούν είτε ταυτοχρόνως είτε και εντελώς ανεξάρτητα, γεγονός που επιτρέπει στον ιδιοκτήτη ενός τέτοιου αυτοκινήτου να κινηθεί για 40-60 χιλιόμετρα μόνο με τον ηλεκτροκινητήρα του – και τελικά στις καθημερινές του διαδρομές να μην καίει καθόλου βενζίνη.
Αυτά, βεβαίως, στη θεωρία, γιατί στην πράξη ο βενζινοκινητήρας μπορεί να λειτουργεί για να φορτίσει την μπαταρία οπότε η κατανάλωση θα αυξηθεί. Ή μπορεί κανείς να κινείται με ξεφόρτιστη μπαταρία, οπότε χάνεται το πλεονέκτημα της ηλεκτρικής υποβοήθησης – και το λογικά αναμενόμενο σε αυτήν την περίπτωση είναι και πάλι η αύξηση της κατανάλωσης. Σύμφωνα μάλιστα με μια έρευνα στη φάση της φόρτισης της μπαταρίας η κατανάλωση απλώς πολλαπλασιάζεται.
Θέλοντας να δούμε τι πραγματικά συμβαίνει κάναμε ένα πείραμα χρησιμοποιώντας ένα τυπικό επαναφορτιζόμενο υβριδικό SUV, το Ford Kuga PHEV – την έκδοση του μεσαίου SUV της Ford που κατέχει περίοπτη θέση στη γκάμα του μοντέλου και θεωρητικά δείχνει το δρόμο προς το μέλλον, αφού όλες οι προβλέψεις δείχνουν ότι το 2030 τουλάχιστον τα μισά ηλεκτρικά οχήματα (εδώ το ηλεκτρικά έχει ευρύτερη έννοια και δεν αφορά μόνο τα πλήρως ηλεκτρικά μπαταρίας) που θα κυκλοφορούν στον πλανήτη θα είναι PHEV.
Θυμίζουμε ότι το Ford Kuga PHEV βασίζεται για την κίνησή του σε ένα 2,5 λίτρων βενζινοκινητήρα που συνεργάζεται με μία γεννήτρια και έναν ηλεκτροκινητήρα. Για την τροφοδοσία του τελευταίου φροντίζει μια μπαταρία 14,4 kWh η οποία επιτρέπει κίνηση αποκλειστικά με τον ηλεκτροκινητήρα για έως 56 km (WLTP) – γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί στην καταβαράθρωση της τυποποιημένης κατανάλωσης στα μόλις 1,4 λίτρα/100 χλμ. Αυτό το σύστημα κινεί τους εμπρός τροχούς μέσω ενός αυτόματου κιβωτίου συνεχώς μεταβαλλόμενης σχέσης μετάδοσης και προσφέρει συνδυασμένη ισχύ 225 ίππων, με τα 0-100 km/h να επιτυγχάνονται στα καθόλου άσχημα 9,2’’. Ενώ η μπαταρία που συμβάλλει στη διαμόρφωση αυτής της εικόνας φορτίζεται με σύνδεση σε απλή πρίζα μέσα σε 6 ώρες, ενώ με σύνδεση σε φορτιστή 3,7 kW μία πλήρης φόρτιση διαρκεί 4 ώρες.
Θέλοντας λοιπόν να δούμε τι συμβαίνει όταν το Ford Kuga PHEV βρεθεί με άδεια μπαταρία, αποφασίσαμε να κινηθούμε σχεδόν επί μία βδομάδα χωρίς να τη φορτίσουμε, δηλαδή ενάντια στις οδηγίες του κατασκευαστή. Και το αποτέλεσμα ομολογουμένως μας εξέπληξε.
Κατ’ αρχάς, στις καθημερινές μας εκκινήσεις συνειδητοποιούσαμε ότι ο βενζινοκινητήρας ήταν σχεδόν μονίμως εκτός – και μόνον εν κινήσει έπαιρνε μπρος πατώντας το γκάζι – παρά το γεγονός ότι η μπαταρία έδειχνε μηδενικό επίπεδο φόρτισης (στην καλύτερη περίπτωση αυτονομία ενός ή δύο χιλιομέτρων). Γρήγορα συνειδητοποιήσαμε επίσης ότι πολύ συχνά κινούμασταν με τον βενζινοκινητήρα εκτός λειτουργίας (σχεδόν μόνιμο φαινόμενο στις κατηφόρες αυτό), καθώς επίσης ότι και η ανάκτηση ενέργειας κατά την επιβράδυνση (η οποία αυξάνεται σημαντικά όταν ο οδηγός γυρίσει τον επιλογέα του κιβωτίου στη θέση L, φρενάροντας το αυτοκίνητο) επέτρεπε στην μπαταρία να έχει πάντα κάτι να δώσει.
Το αποτέλεσμα αποτυπώθηκε στο trip computer, κατά την επιστροφή του αυτοκινήτου στην αντιπροσωπεία: από τα 276,2 χιλιόμετρα που είχαμε κάνει συνολικά μέσα στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, τα 170,8 ήταν «ηλεκτρικά», με αποτέλεσμα η μέση κατανάλωση να πέσει, όχι στα ιδανικά 1,4 λίτρα/100 χλμ. που αναφέραμε προηγουμένως, αλλά στα 5,5 λίτρα/100 χλμ. Η τελευταία αυτή τιμή είναι απλώς εξαιρετική αν λάβουμε υπόψη ότι προέκυψε από κίνηση σε αστικό περιβάλλον – και κυρίως ΧΩΡΙΣ φόρτιση της μπαταρίας, η οποία βεβαίως θα οδηγούσε σε πολύ χαμηλότερη κατανάλωση.
Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι τουλάχιστον με το συγκεκριμένο αυτοκίνητο έχετε τη δυνατότητα να κινηθείτε εξαιρετικά οικονομικά, εφόσον φορτίζετε κανονικά κάθε μέρα τη μπαταρία του. Ενώ ένα επιπλέον συμπέρασμα είναι ότι το λογισμικό που διαχειρίζεται το όλο σύστημα κίνησης και ρυθμίζει τα της φόρτισης της μπαταρίας κάνει καλά τη δουλειά του.
Σημειώστε, πάντως, ότι αυτό δεν συμβαίνει απαραίτητα με όλα τα plug in hybrid της αγοράς, αφού σε μοντέλα άλλων εταιριών έχουμε παρατηρήσει το φαινόμενο της σημαντικής αύξησης της κατανάλωσης με το άδειασμα της μπαταρίας. Οπότε στο σημείο αυτό βάζουμε μια άνω τελεία δίνοντας την υπόσχεση να επανέλθουμε στο θέμα.