Black Box: Aποκρατικοποιήσεις τριών ταχυτήτων, «γκάζια» στην Αττική Οδό, «φρένα» για τη Moodys

Πολύ θα ήθελαν όλοι (στις τράπεζες, στις επιχειρήσεις, στις επενδυτικές και χρηματιστηριακές εταιρείες και φυσικά στην κυβέρνηση) να δουν την προσεχή Παρασκευή μια νέα αναβάθμιση από τη Moodys η οποία μέχρι στιγμής βαθμολογεί το ελληνικό αξιόχρεο χαμηλότερα από τη Fitch, την S&P και την DBRS.

Και μπορεί η πρώτη εκτίμηση της Morgan Stanley να είναι εξόχως ενθαρρυντική, με τις προσδοκίες που καλλιεργεί ο αμερικανικός επενδυτικός οίκος να εδράζονται στους πολύ υψηλότερους από τους αρχικά αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας το 2021, όμως η στήλη έχει μάθει να κρατάει μικρό καλάθι και να ψάχνει όσο πιο καλά μπορεί πίσω από τις γραμμές. 

Επειδή ρώτησε ανθρώπους σε καίριες θέσεις που εμπιστεύεται απόλυτα, έμαθε πως είναι αρκετά επιφυλακτικοί. Εύχονται μεν να διαψευστούν ευχάριστα, αλλά κατά βάθος δεν είναι από εκείνους που ποντάρουν στις εύκολες λύσεις.

Παρά την αναμφισβήτητα μεγάλη πρόοδο της ελληνικής οικονομίας, οι προϋποθέσεις για μια άμεση αναβάθμιση από τους «σκληρούς» της Moodys δεν πληρούνται ακόμη στο σύνολό τους (μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις, μείωση χρέους προς ΑΕΠ, βελτίωση κεφαλαίων των τραπεζών κλπ), οπότε η πλάστιγγα των απόψεων όσων ρωτήσαμε να μας πούνε την εκτίμησή τους, είναι πως το πιθανότερο σενάριο θεωρείται ο οίκος να τηρήσει στάση αναμονής για μια μελλοντική έκπληξη. 

Είναι θέμα λίγων 24ώρων να μάθουμε αν η Morgan Stanley έχει καλή πληροφόρηση ή διαίσθηση, ή εάν απλά έριξε μια ζαριά. 

Αν και εφόσον μας έρθει η αναβάθμιση στο τέλος της εβδομάδας πρώτοι από αυτή εδώ τη στήλη θα ανοίξουμε σαμπάνιες. Αλλά και αργότερα να έρθει, επειδή όλοι ξέρουμε πως η Ελλάδα έχει μπει στην τελική ευθεία του δρόμου που οδηγεί στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, ε, δεν θα κακιώσουμε και με κανέναν…

---

Μεγάλη ημέρα η σημερινή για τη ΔΕΗ καθώς από τη μια έχουμε την έναρξη διαπραγμάτευσης των 150.000.000 νέων μετοχών που εκδόθηκαν στα 9 ευρώ για την αύξηση των 1,35 δισ. ευρώ και ταυτόχρονα την ένταξη της μετοχής στον δείκτη MSCI που αναμένεται πως θα πυροδοτήσει σημαντικές εισροές κεφαλαίων από passive funds. Το χθεσινό κλείσιμο στα 10,42 ευρώ ανά μετοχή προσφέρει λογιστικά κέρδη άνω του 15% σε όσους μπήκαν στην ΑΜΚ και διευκολύνει τους γρήγορους να πουλήσουν. Από την άλλη δεν είμαστε τόσο σίγουροι ότι οι θεσμικοί που ακολουθούν παθητικά τον MSCI θα «ψωνίσουν» με μεγάλες εκπτώσεις. Το κλείσιμο του ΣΜΕ της μετοχής στα 10,33 ευρώ, με ελάχιστο discount δηλαδή, δεν προοιωνίζεται κάτι τέτοιο. 

---

Εντάξει ξέρουμε πως το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ δεν είναι γραμμένο στις πέτρες του Μωϋσή. Όσο εύκολα καταρτίζεται, άλλο τόσο εύκολα αλλάζει. Αυτή τη φορά, όμως, έχει ενδιαφέρον ότι το Ταμείο εκκινεί την προετοιμασία για το προσοδοφόρο φιλέτο της διαχείρισης και των επεκτάσεων της Αττικής Οδού τουλάχιστον δύο χρόνια πριν τη λήξη της τρέχουσας παραχώρησης σε Άκτωρ Παραχωρήσεις και Άβαξ (2024). Η «περίμετρος» του νέου διαγωνισμού θα είναι έτοιμη σύμφωνα με το ΤΑΙΠΕΔ τις επόμενες εβδομάδες μέχρι και το τέλος του 2021 (ήγουν θα μάθουμε πως σκέφονται να τρέξουν τη διαδικασία η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο) ενώ η έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας που κατά τις προσδοκίες του Ταμείου θα σπάσει κάθε ρεκόρ, τοποθετείται για το πρώτο τρίμηνο της νέας χρονιάς. Υπάρχουν άλλωστε αρκετές εισηγμένες που θα ήθελαν να χτυπήσουν τη δουλειά. Οπότε...let's the game begin. 

---

Για πολλούς και διάφορους λόγους η Ελλάδα δεν διεκδίκησε ποτέ δάφνες για την ταχύτητα με την οποία προχωρά σε αποκρατικοποιήσεις δημόσιων εταιρειών ή ιδιωτικοποιήσεις. Φέτος υπήρχε η εκτίμηση πως τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι κάπως διαφορετικά, αλλά για να τα λέμε όλα, η κρίση του κορονοϊού αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα. Ποιος διαγωνισμός να τρέξει, με τι τιμήματα και με ποιους επενδυτές οι οποίοι θα κληθούν σε ένα σχετικά θολό ακόμη τοπίο να λάβουν ριψοκίνδυνες αποφάσεις ;

Έτσι βλέπουμε αποκρατικοποιήσεις τριών ταχυτήτων. Αυτές που όχι μόνο δεν κατάλαβαν τίποτα από κορονοϊό αλλά τίναξαν την μπάνκα στον αέρα, εκείνες που ακριβώς λόγω της πανδημίας μπήκαν στην κατάψυξη λόγω ειδικού αντικειμένου, και εκείνες που για να προχωρήσουν -το έχουμε πάρει απόφαση- πως θα πρέπει να ανατείλει ο ήλιος από τη Δύση.

Στην πρώτη ταχύτητα ανήκει σίγουρα η περίπτωση της ΔΕΗ (και εμμέσως του ΔΕΔΔΗΕ τα έσοδα ύψους 2,1 δισ. ευρώ από την πώληση του 49% ενίσχυσαν απευθείας την εταιρεία). Αναμφισβήτητα ήταν οι αποκρατικοποιήσεις της χρονιάς λόγω του υψηλού τιμήματος που επετεύχθη στο πλαίσιο αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ κατά 1,35 δισ. ευρώ. Μετά την ΑΜΚ και τη μείωση του συνολικού ποσοστού του Δημοσίου στο 34%, το σχέδιο για την πώληση του 17% από το ΤΑΙΠΕΔ πέρασε στη λήθη. Το Δημόσιο μπορεί να μην εισέπραξε άμεσα τίμημα ωστόσο η εταιρεία διασώθηκε από το γκρεμό και μπορεί να προσδοκά σε πολύ υψηλότερες απολαβές από μερίσματα τα επόμενα χρόνια.

Στην ίδια ταχύτητα ανήκει και η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού για 35 χρόνια στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΕGIS έναντι τιμήματος 1,5 δισ. ευρώ στο οποίο προστίθενται επιπλέον 850 εκατ. ευρώ (7,5% επί των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων υπέρ του Δημοσίου κατά τη διάρκεια της παραχώρησης) και άλλα 450 εκατ. ευρώ υποχρεωτικών επενδύσεων σε βάθος πενταετίας. Προς το παρόν η παραχώρηση βρίσκεται στο στάδιο του προσυμβατικού ελέγχου, δηλαδή της έγκρισης του τελικού σχεδίου της σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο και η παρουσία της στη Βουλή.

Μένει να δούμε αν το ΤΑΙΠΕΔ, όπως εκτιμά, θα προλάβει να αναδείξει τις επόμενες ημέρες τον πλειοδότη για τις Γούρνες στο Ηράκλειο, για το οποίο έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον τέσσερις κοινοπραξίες, με το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής να τοποθετείται για τον Μάρτιο του 2022.

Στην περίπτωση της ΔΕΠΑ Υποδομών ο διαγωνισμός που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2019 για την πώληση του 65% που ελέγχει το ΤΑΙΠΕΔ και του 35% που κατέχουν τα ΕΛΠΕ ολοκληρώθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2021 υπέρ της Italgas Spa και πλέον παίρνει σειρά το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Κι εδώ κάπου τελειώνουν οι αποκρατικοποιήσεις - παραχωρήσεις με θερμό ενδιαφέρον, και ανοίγει η...κατάψυξη.

Λιμάνια, μαρίνες αλλά και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, πάνε για το 2022 και βλέπουμε…

Στην περίπτωση του ΔΑΑ το ΤΑΙΠΕΔ εκτιμά πως μέχρι το τέλος του έτους θα έχει λάβει τις αποφάσεις για το πότε θα ξεκινήσει εκ νέου η διαδικασία πώλησης του 30% των μετοχών η οποία πάγωσε στο σκέλος της υποβολής δεσμευτικών προσφορών από τους εννέα επενδυτές που έχουν περάσει στη δεύτερη φάση. Λογικό καθώς η πανδημική κρίση που έκοψε τα φτερά της παγκόσμιας αεροπορικής αγοράς, δεν έχει οπισθοχωρήσει και αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, για να υπάρξει καλό τίμημα και πολλοί ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν διαμορφωθεί και καλύτερες συνθήκες.

Οι διαδικασίες υποβολής δεσμευτικών προσφορών για τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης (πώληση 67% με τέσσερις ενδιαφερόμενους), της Ηγουμενίτσας (πώληση 67% με ο ενδιαφερόμενους) και της Καβάλας (δικαίωμα εκμετάλλευσης με πέντε ενδιαφερόμενους) μετατίθενται για το πρώτο τρίμηνο του 2022, ενώ για το λιμάνι του Ηρακλείου όπου έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον εννέα σχήματα, η επιλογή των υποψήφιων θα γίνει μέχρι το τέλος του 2021 και η κατάθεση δεσμευτικών προσφορών στο δεύτερο τρίμηνο του 2022.

Η τρίτη κατηγορία αποκρατικοποιήσεων, είναι αυτή μεγάλων ενεργειακών εταιρειών και εταιρειών κοινής ωφέλειας για τις οποίες το ΤΑΙΠΕΔ δεν έχει καταλήξει ακόμη πως θα αξιοποιήσει την περιουσία του.

Στα ΕΛΠΕ (το ΤΑΙΠΕΔ κατέχει το 35,5%) η πώλησή του έχει παγώσει από τότε που επιχειρήθηκε η από κοινού διάθεση τουλάχιστον του 50,1% μαζί με την Paneuropean Oil. Σήμερα η εταιρεία βρίσκεται στη φάση της μεταστροφής της στην «πράσινη ενέργεια» και κατά το ΤΑΙΠΕΔ εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια αξιοποίησης.

Στην ΕΥΔΑΠ όπου το ΤΑΙΠΕΔ έχει το 11,3% των μετοχών και έχει ληφθεί απόφαση πώλησης του, επίσης εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια αξιοποίησης σε συνεργασία με το Υπερταμείο (ΕΕΣΥΠ).

Το ίδιο και στην ΕΥΑΘ όπου έχει αποφασιστεί η πώληση του 24,02% που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά προς το παρόν αναζητούνται άλλοι τρόπο αξιοποίηση.

Στην περίπτωση τη ΔΕΠΑ Εμπορίας για την πώληση της οποίας σε ποσοστό 65% ο διαγωνισμός ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2020, το ΤΑΙΠΕΔ έχει βάλει στον πάγο τη διαδικασία και αναμένεται να ενημερώσει μέχρι το τέλος του έτους τους επενδυτές που έχουν προεπιλεγεί για το αν, πως και πότε θα προχωρήσει στη φάση των δεσμευτικών προσφορών.

---

Η απόκτηση ποσοστού 5,376% των μετοχών του ΟΛΠ είναι η τελευταία μιας σειράς συνολικά πέντε επενδυτικών κινήσεων που έχει κάνει μέχρι σήμερα η -γνωστή και ως fund του 5%- εταιρεία Helikon Investments στο ελληνικό Χρηματιστήριο. Η ιταλο-ιρλανδικών συμφερόντων επενδυτική εταιρεία απέκτησε από την αγορά τις μετοχές του λιμανιού του Πειραιά, οι οποίες έχουν τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία 24,353 εκατ. ευρώ. Το συγκεκριμένο fund έχει ήδη αποκτήσει παρόμοια ποσοστά στην Πειραιώς (5,2%), στην Eurobank (5,03%), στο Phoenix Mega Mezz (5,97%) και στη ΔΕΗ (6,48%). Δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσα λεφτά έχει επενδύσει μέχρι σήμερα και τι τιμές κτήσης έχει, αλλά με έναν πρόχειρο υπολογισμό η τρέχουσα αξία των τοποθετήσεων του προσεγγίζει τα 455 εκατ. ευρώ. Και προφανώς εκτιμά πως θα την αυξήσει εν καιρώ σημαντικά περισσότερο. 

---

Η στήλη δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν όλα όσα ισχυρίστηκε στο συνέδριο του Economist, ο Sean Marion, διευθύνων σύμβουλος, financial institutions group της Moody’s Investors Service για το τραπεζικό σύστημα στην Κύπρο, ταιριάζουν 100% και για το ελληνικό, αλλά υποθέτει πως οι ίδιες λίγο πολύ διαπιστώσεις ισχύουν και για τις δικές μας τράπεζες. Με αφορμή τις προκλήσεις των κρυπτονομισμάτων, των ηλεκτρονικών συναλλαγών και των διαφόρων οργανισμών που διεκδικούν μερίδιο από τις τράπεζες, είπε ότι είναι ευκαιρία να μειωθεί η φυσική παρουσία στις τραπεζικές δραστηριότητες, εκτιμώντας ότι σε αυτόν τον τομέα το κυπριακό τραπεζικό σύστημα βρίσκεται 15 χρόνια πίσω, καθώς ο κόσμος συνεχίζει να πηγαίνει πολύ στα υποκαταστήματα. Ο ίδιος μίλησε και για «ανάγκη μείωσης του κόστους κατά 50% «κάτι που στην Κύπρο δυσχεραίνεται από το ισχυρό σύστημα συντεχνιών και την ακαμψία στη διαχείριση του προσωπικού...

---

Μια ανάσα από τα 90 εκατ. ευρώ κεφαλαιοποίησης πλέον η Frigoglass με την αγορά να ποντάρει στην «επιστροφή» της πάλαι ποτέ ισχυρής εταιρείας που ανήκε στην υψηλή κεφαλαιοποίηση. Το 2021 η μετοχή της καταγράφει μια από τις καλύτερες αποδόσεις με πάνω από 130%. Ακριβώς ένα χρόνο πίσω, τον Νοέμβριο του 2020, η αξία της εταιρείας ήταν κάτω από τα 20 εκατ. ευρώ.

Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.