Black Box: Η Moody' s υποσχέθηκε αναβαθμίσεις. Πότε θα τις κάνει;

Η Moody’ s χθες αναβάθμισε κατά 2 βαθμίδες τις ελληνικές τράπεζες και όπως είναι πολύ φυσιολογικό, η αγορά εστίασε στη συγκεκριμένη ανακοίνωση. Όμως αν διαβάσει κανείς την έκθεση του οίκου μέσω της οποίας αναβάθμισε την Πορτογαλία την Παρασκευή το βράδυ (όταν μας αναβάθμισε κι εμάς η DBRS), θα καταλάβει πολλά για τις προθέσεις της. Σημειώνουμε εδώ ότι η επόμενη αξιολόγηση της Ελλάδας είναι στις 19 Νοεμβρίου. Θα μας αναβαθμίσει η Moody’s ή θα περιμένει έως την ερχόμενη άνοιξη και θα προχωρήσει σε διπλή αναβάθμιση;

Οι εκτιμήσεις σήμερα συγκλίνουν στο ότι θα δούμε αναβάθμιση, σίγουρα του outlook, ίσως και της αξιολόγησης, από τη στιγμή που η Moody’ s μας δίνει χαμηλότερη βαθμολογία από τους άλλους οίκους και οι συνθήκες βελτιώνονται.

Η στήλη συνομίλησε με στέλεχος του οίκου αξιολόγησης από τα κεντρικά του Λονδίνου και κατάλαβε πως είναι πολύ πιθανό να έχουμε ευχάριστες εκπλήξεις στην αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας καθώς μια αναβάθμιση είναι πιθανή. Υπενθυμίζεται πως ο αμερικάνικος οίκος έχει την Ελλάδα στη βαθμίδα Ba3 με σταθερές προοπτικές. Μια πιθανή αναβάθμιση θα πιστοποιήσει αυτό που πλέον συζητείται στα κέντρα λήψης αποφάσεων, στους επιχειρηματικούς κύκλους και στο City του Λονδίνου: Πως η Ελλάδα έχει επιστρέψει δριμύτερη μετά από μια υπερδεκαετή κρίση. 

Ας δούμε, τους δύο λόγους που οδήγησαν στην αναβάθμιση της Πορτογαλίας (η οποία σε αντίθεση με την Ελλάδα, έχει ήδη την επενδυτική βαθμίδα):

1.Η Moody’ s εκτιμά ότι βελτιώνονται οι μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης λόγω της αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και της εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Το ίδιο συμβαίνει και με την Ελλάδα και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό αφού ωφελείται περισσότερο από την Πορτογαλία (πόροι ως ποσοστό του ΑΕΠ).

2.Η Moody’ s είναι πεπεισμένη ότι το χρέος της Πορτογαλίας θα αρχίσει να μειώνεται τα επόμενα χρόνια λόγω της μεγαλύτερης οικονομικής ανάπτυξης και της καλύτερης αποτελεσματικότητας των δημοσιονομικών πολιτικών. Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα. Μπορεί η Ελλάδα να έχει το υψηλότερο χρέος στην Ευρώπη, στο 200% του ΑΕΠ, όμως και της Πορτογαλίας είναι το τρίτο υψηλότερο πίσω από την Ιταλία και ξεπερνά το 133% του ΑΕΠ.

Τα πλεονεκτήματα της Πορτογαλίας είναι ότι εμφανίζει πολύ καλό ιστορικό στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, ότι έχει χαμηλότερο ποσοστό κόκκινων δανείων  και ότι κατάφερε να ανακάμψει πριν την πανδημία, ενώ η Ελλάδα αντιμετώπισε μια νέα κρίση τη στιγμή που άρχισε να ανακάμπτει.

Ας πάμε τώρα στις ελληνικές τράπεζες. Γιατί τις αναβάθμισε κατά 2 βαθμίδες;

«Για να διευκολύνει τις εξελίξεις των επόμενων μηνών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται», θα μπορούσε να είναι μία σύντομη απάντηση στο ερώτημα. Αλλά επειδή η στήλη δεν θέλει να δημιουργεί άσκοπα εικασίες, ας πάμε στα πιο… χειροπιαστά.

Η Moody’ s, η οποία έχει αποδειχθεί ο πιο αυστηρός οίκος όσον αφορά την αναβάθμιση της Ελλάδας και κατ’ επέκταση των τραπεζών, στα χρόνια της κρίσης, όχι μόνο αναβάθμισε τις 4 συστημικές ελληνικές τράπεζες αλλά άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας αναβάθμισης και απέκλεισε στην ουσία το ενδεχόμενο υποβάθμισης μέσα στους επόμενους 12-18 μήνες.

Η απόφαση της Moody’ s είχε και μία άλλη διάσταση, ίσως πιο σημαντική από μία απλή αναβάθμιση. Με βάση τη νέα αξιολόγηση του αμερικανικού οίκου, οι ελληνικές τράπεζες ξέφυγαν μια και καλή από τα «σκουπίδια». Πριν τη χθεσινή αναβάθμιση, το αξιόχρεο των καταθέσεων των Alpha Bank, ΕΤΕ, Eurobank και Τρ. Πειραιώς αξιολογούνταν στην κατηγορία C (Caa1 και Caa2), στην κατηγορία δηλαδή των σημαντικών κινδύνων και της ακραίας κερδοσκοπίας.

Αυτός είναι ο λόγος που είδαμε τις ελληνικές τράπεζες να εκδίδουν ομόλογα τους τελευταίους μήνες και θα συνεχίσουν να το κάνουν τα επόμενα χρόνια. Ομόλογα που είναι επιλέξιμα στο πλαίσιο του MREL και στην ουσία είναι αυτά που προσφέρουν ακόμη μεγαλύτερη προστασία στους καταθέτες, αφού σε ένα ακραίο σενάριο που θα χρειαζόταν resolution, θα κουρεύονταν πρώτα.

Επίσης, είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια που οι ελληνικές τράπεζες αφήνουν τέτοιες υποσχέσεις και η ελληνική οικονομία μαζί τους. Η Moody’s εκτιμά ότι η Eurobank θα μειώσει το ποσοστό των κόκκινων δανείων στο 7,3% στο τέλος του 2021 και ακόμη περισσότερο του χρόνου. Η Εθνική Τράπεζα θα το μειώσει στο 6% μέσα στο 2022, ενώ η Alpha Bank να πετύχει μείωση στο 13% το 2021 και στο 2% έως το τέλος του 2024. Η Τρ. Πειραιώς τέλος προβλέπεται να ρίξει το ποσοστό των NPEs στο 9% το 2022, ξεκινώντας από υψηλότερη βάση.

Όσο για την ανάπτυξη, ο οίκος βλέπει το ΑΕΠ της Ελλάδας να μεγεθύνεται κατά μέσο όρο κατά 5% το 2021 και το 2022 και τις τράπεζες να χορηγούν δάνεια, ωφελούμενες από το Ταμείο Ανάκαμψης. 

---

Οι Επιχειρήσεις Αττικής φαίνεται ότι θα είναι το επόμενο συστημικό πάγιο που θα βγει σε πώληση. Αν το τίμημα κλείσει στις 10 φορές την επιχειρηματική αξία, η χρηματιστηριακή αποτίμηση θα εκτοξευθεί στα 2 ευρώ ανά μετοχή. Για την Attica Group που έχει μερίδιο 80% στο Αιγαίο ενδιαφέρονται μεγάλα private equities. Η αξία των κεφαλαίων βρίσκεται στο 1,72 ευρώ με βάση των τελευταίο ισολογισμό. Όμως η πώληση αφορά το 91% των μετοχών και άρα εξασφαλίζει απόλυτο έλεγχο και μια τυπική δημόσια πρόταση που θα είναι καταδικασμένη να πετύχει. Μαζί με τον βασιλικό (Marfin + Πειραιώς) θα ποτιστεί και η γλάστρα (μικροεπενδυτές).

---

Δύσκολα τα πράγματα για τις αγορές παγκοσμίως μετά το χθεσινό sell off. Αν από τα ιστορικά υψηλά εκκινεί μια μεγάλη φθινοπωρινή διόρθωση οι πιέσεις θα ενταθούν το επόμενο διάστημα καθώς κοιτώντας μπροστά δεν μπορεί κανείς να διακρίνει πολλούς θετικούς καταλύτες για τους επόμενους μήνες.

Το αντίθετο υπάρχουν πολλές αφορμές διόρθωσης : Έχουμε μπροστά μας το tapering της FED που ακόμη κι αν δεν ξεκινήσει άμεσα, θα το βρούμε μπροστά μας Νοέμβριο-Δεκέμβριο. Η πιθανή χρεοκοπία της Evergrande στην Κίνα θα είναι μια μικρή πυρηνική βόμβα για την κινέζικη οικονομία με συνέπειες που μπορεί να επηρεάσουν συνολικά την παγκόσμια αγορά ακινήτων αλλά και τις διεθνείς τράπεζες, ανάλογα με την εκεί έκθεσή τους. Οι συνεχιζόμενες διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, η άνοδος του πληθωρισμού, η ενεργειακή κρίση που ελλοχεύει, το πιεστικό ταβάνι του χρέους στις ΗΠΑ, η αλλαγή των οικονομικών, εμπορικών και γεωπολιτικών συσχετισμών στον Ειρηνικό, αποτελούν μερικούς από τους επιταχυντές μιας διορθωτικής κίνησης των αγορών.

---

Εξ ου και οι ιδιαίτερα «αρκουδίσιες» εκτιμήσεις ξένων επενδυτικών τραπεζών για τις αγορές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Morgan Stanley η οποία βλέπει πτώση 10-20% για τον S&P 500 από τα τρέχοντα επίπεδα, εκτιμώντας ότι ξεκινά μια επίπονη διόρθωση στα όρια της bear market.

---

Ένα ερώτημα είναι αν αυτή τη φορά το ελληνικό χρηματιστήριο θα μπορέσει να διαφοροποιηθεί δεδομένων των θετικών καταλυτών που έχει μπροστά της η οικονομία της χώρας και οι επιχειρήσεις. Η στήλη δεν ξέρει πολλούς που θα στοιχημάτιζαν σε μια τέτοια θετική διαφοροποίηση. Η ελληνική αγορά είναι ρηχή και συνεπώς ευάλωτη και κινείται κυρίως από ξένα κεφάλαια τα οποία αυτή την περίοδο φροντίζουν να καλυφθούν από μια ενδεχόμενη διεθνή καταιγίδα. Αν μπορεί κανείς να προσδοκά σε μια καλύτερη συμπεριφορά, αυτή θα είναι να διορθώσει περισσότερο σε χρόνο και λιγότερο σε τιμές, και στο τέλος μιας τέτοιας περιπέτειας, να κινηθεί προς τις 750 μονάδες όπου θα έχουν δημιουργηθεί αντικειμενικά σοβαρές ευκαιρίες σε σύγκριση με τις σημερινές αποτιμήσεις.

---

Θετικά τα μηνύματα από το μέτωπο της Aegean Airlines η οποία ξεπαγώνει το πρόγραμμα αγοράς των νέων αεροσκαφών Airbus με στόχο να προσθέσει 22 καινούρια στον στόλο της μέχρι το 2023, φτάνοντας συνολικά τα 31, συμπεριλαμβανομένων των εννέα που έχει ήδη παραλάβει. Αν η εταιρεία δεν ανέμενε βελτίωση των οικονομικών συνθηκών και επιστροφή του τουρισμού στα προ covid επίπεδα, είμαστε βέβαιοι πως θα ήταν πιο επιφυλακτική.

---

Στο κλαμπ των χωρών που πραγματοποιούν εισαγωγές από την Ελλάδας αξίας 1 δισ. ευρώ και άνω οδεύει η Γαλλία όπως έδειξαν τα στοιχεία 6μήνου, φτάνοντας στην 4η θέση με 999 δισ. ευρώ. Πρώτη παραμένει η Ιταλία με 1,78 δισ. ευρώ στο 6μηνο, 2η η Γερμανία με 1,431 δισ. ευρώ και 3η η Κύπρος με 1,19 δισ. ευρώ.

---

Συρρικνώθηκαν τα οικονομικά μεγέθη της Flexopack το εξάμηνο. Ο κύκλος εργασιών έπεσε από τα 51,3 εκατ.ευρώ στα 49,9 εκατ.ευρώ, ενώ τα κέρδη υποχώρησαν 23,8% στα 4,32 εκατ.ευρώ.Η διοίκηση της εισηγμένης βλέπει μεγάλη αβεβαιότητα στην πορεία της εταιρείας, κυρίως εξαιτίας της πανδημικής κρίσης. Ειδικότερα, όπως σημειώνει, η παγκόσµια οικονοµική δραστηριότητα  παρουσιάζει από την αρχή του τρέχοντος έτους διαταραχή στην  εφοδιαστική αλυσίδα. Η εταιρεία έχει να αντιμετωπίσει τις συνεχιζόμενες ελλείψεις σε βασικές κατηγορίες πρώτων υλών και στην αύξηση των τιμών τους. Επίσης πλήττεται από τη σημαντική αύξηση του μεταφορικού κόστους και κυρίως των ναύλων που έχουν…εκτοξευθεί. Στον σχεδιασμό της εισηγμένης εντάσσεται το λανσάρισμα νέων προϊόντων, καθώς επίσης και η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος που θα έρθει με τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό των μεθόδων παραγωγής και την προμήθεια νέου σύγχρονου εξοπλισμού.