Επιμέλεια Κώστας Στούπας
Μην πετάτε τις μετοχές από τα παράθυρα
Από τα παράθυρα πετούσαν τις μετοχές οι επενδυτές στη συνεδρίαση της Παρασκευής, ειδικά μετά την ανακοίνωση της Κίνας για αντίποινα. Στελέχη της αγοράς σημείωναν πως οι επενδυτές δεν ήθελαν να έχουν μεγάλη έκθεση σε μετοχές καθώς μεσολαβούσε Σαββατοκύριακο. Έτσι, η αγορά έκανε μεγάλη βουτιά και έσβησε ένα μεγάλο μέρος των κερδών των προηγούμενων εβδομάδων.
Μετά από καιρό, το «τηλέφωνο» έβγαζε αγωνία στις χρηματιστηριακές. Ακόμα και ψύχραιμοι κωδικοί προχώρησαν σε ρευστοποιήσεις. Ο φόβος οδήγησε και σε κλείσιμο θέσεων με ζημιές. Η εικόνα αυτή είχε καιρό να εμφανιστεί στα χρηματιστηριακά γραφεία. Μετά από ένα ανέμελο πρώτο τρίμηνο, ήρθε η ώρα της λυπητερής.
Μια νέα πραγματικότητα υπάρχει από τις 2 Απριλίου στις αγορές, η οποία συνδέεται με ένα πλήθος αβεβαιοτήτων. Μάλλον, για να το πούμε πιο σωστά, δεν συνδέεται πλέον με καμία βεβαιότητα από όσες γνωρίζουμε. Υπάρχει βέβαια μια σταθερά που λέγεται εταιρίες με μερίσματα. Η ιστορία έχει δείξει πως αυτές αποτελούν την άγκυρα της αγοράς σε περιόδους θαλασσοταραχών.
Η πορεία αυτών, όμως, θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια και ένταση της κρίσης. Κανείς δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει την κατάσταση ή πού θα σταματήσει όλο αυτό, γιατί δεν ξέρει πώς θα αντιδράσουν οι άλλες χώρες ή ποια θα είναι η επόμενη κίνηση του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump.
Η πτώση των δύο πρώτων συνεδριάσεων ήταν βίαιη, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Βραχυπρόθεσμα, συνήθως οι βίαιες πτώσεις βγάζουν αντιδράσεις. Σαν αφορμή μπορεί να λειτουργήσει κάποια δήλωση.
Μεσοπρόθεσμα (για μερικούς μήνες), η τάση στις διεθνείς αγορές με οδηγό τις ΗΠΑ φαίνεται να έχει αλλάξει. Στην Ελλάδα, όχι ακόμη. Η Ελλάδα, όπως έχουμε πει, είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης στο διεθνές σύστημα συγκοινωνούντων δοχείων της παγκόσμιας ρευστότητας.
Μακροπρόθεσμα, είναι νωρίς να κάνουμε οποιαδήποτε πρόβλεψη.
Τα χάσαμε τα χαρτιά πατριώτη;
Απώλειες άνω του 10% σε δύο συνεδριάσεις, όπως αυτές της Πέμπτης και της Παρασκευής, έχουν σημειωθεί μόνο τέσσερις φορές από το 1952. Το σοκ είναι μεγάλο, ακόμη και για τους μαθητευόμενους μάγους του Λευκού Οίκου. Ο Τραμπ αποδεικνύεται απερίσκεπτος και απρόβλεπτος ως πρόεδρος.
Για όσους τον θεωρούν ιδιοφυή διαπραγματευτή, η επιβολή τεράστιων δασμών υποτίθεται ότι αποτελεί εκβιαστική παγίδα για να οδηγηθούν οι ανταγωνιστές σε διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, οι απώλειες της Πέμπτης και της Παρασκευής δείχνουν ότι κάτι δεν υπολογίστηκε σωστά.
Αυτό αυξάνει τις πιθανότητες για μια «κωλοτούμπα» κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ώστε να διασωθεί η κατάσταση. Αν δεν αλλάξει το σκηνικό, μια βαριά ύφεση είναι το λιγότερο που θα συζητάμε.
Η «κωλοτούμπα» θα αφορά την αναστολή εφαρμογής των μέτρων, η οποία θα παρουσιαστεί ως επιτυχία του ηγέτη. Θυμάστε την τρόικα που μετονομάστηκε σε «θεσμούς»; Έτσι και τώρα, μπορεί να ειπωθεί ότι μόνο η αναγγελία των δασμών ανάγκασε τους ανταγωνιστές να αποσύρουν τους δασμούς που προκάλεσαν τα αντίμετρα των ΗΠΑ.
Η πτώση του 10% σε δύο μέρες, για τέταρτη φορά σε 70 χρόνια, πρέπει να τρόμαξε πολλούς. Δεν θα αποτελέσει έκπληξη μια επική αλλαγή πλεύσης, όπως εκείνη του Τσίπρα.
Από τεχνικής σκοπιάς, οι απότομες πτώσεις συχνά φέρνουν βίαιες αντιδράσεις. Μια ανάκληση των μέτρων αποτελεί εύλογη αφορμή. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στο πάνω τόξο ενός μακροχρόνιου ανοδικού κύκλου.
Το αν ο Τραμπ θα αποδειχθεί ιδιοφυής ή «μπάρμπας» με αντίληψη καφενείου, θα το δείξει η ιστορία.
Το μάθημα του 2008: Ο Γουόρεν Μπάφετ, που έχει βγάλει περισσότερα χρήματα στα χρηματιστήρια απ’ όλους, συνήθιζε να λέει πως όταν τραβηχτούν τα νερά της παλίρροιας, θα δούμε ποιοι κολυμπούσαν γυμνοί. Το νόημα που κρύβει αυτή η φράση είναι πως όταν ξεκινάνε περίοδοι υποχώρησης των αγορών και η υποχώρηση αυτή έχει διάρκεια, αρχίζουν να «σκάνε» όσοι είναι ανοιχτοί.
Οι χρεοκοπίες αυτές έχουν μεταδοτική και εξ ου πολλαπλασιαστική ισχύ. Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει πώς ξεκίνησε το τελευταίο μεγάλο κραχ του 2008.
Το Netflix διαθέτει αυτή την περίοδο την ταινία The Big Short, όπου πρωταγωνιστούν πολλά ονόματα. Η υπόθεση της ταινίας αφορά τα αίτια της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Αξίζει να το δείτε για να καταλάβετε πώς λειτουργεί η οικονομία και οι αγορές.
Αναβάθμιση: Η εβδομάδα που ξεκινάει φέρνει μια σημαντική εξέλιξη για την Ελλάδα. Την Τρίτη, περιμένουμε από τον οίκο FTSE Russell να μας δώσει ημερομηνία για το πότε θα αναβαθμίσει την αγορά σε ανεπτυγμένη. Σήμερα, η αγορά βρίσκεται υπό παρακολούθηση. Ευελπιστούμε πως οι τελευταίες εξελίξεις δεν θα οδηγήσουν σε αναβολή. Βέβαια, η S&P ανακοίνωσε πως θέτει υπό αναθεώρηση όλες τις προβλέψεις της, μια εξέλιξη που γεννά ακόμα περισσότερες ανησυχίες.
Νέα Υόρκη: Το event της Wood στη Νέα Υόρκη, παρά την πίεση του ξεπουλήματος στις αγορές, ανέδειξε ενδιαφέρον για τις ελληνικές εισηγμένες εταιρείες που συμμετείχαν. Οι τράπεζες, Metlen και ΓΕΚ συγκέντρωσαν τα περισσότερα ραντεβού, στα οποία συμμετείχαν πολλά long-only funds, χωρίς περιορισμούς από ανεπτυγμένες ή αναπτυσσόμενες αγορές. Λίγοι από τους επενδυτές που παρακολούθησαν τις παρουσιάσεις έθεσαν ερωτήματα για το πολιτικό ρίσκο.
ΔΕΗ: Μέσα στην καταιγίδα των ρευστοποιήσεων, η ΔΕΗ ήταν από τις ελάχιστες που ξεχώρισαν. Η διοίκηση έχει παρουσιάσει ένα ιδιαίτερα αισιόδοξο πλάνο ανάπτυξης, με μεγάλες επενδύσεις άνω των 10 δισ. ευρώ και βελτίωση των EBITDA, καθώς και της ανταμοιβής των μετόχων. Για τη χρήση 2024, η εταιρεία σκοπεύει να δώσει μέρισμα 0,40 ευρώ ανά μετοχή, το οποίο προοδευτικά θα φτάσει το 1 ευρώ στη χρήση 2027. Ένας επενδυτής που τοποθετείται τώρα μπορεί να αναμένει έσοδα 2,80 ευρώ εντός 3 ετών.
Performance Technologies(ΠΕΡΦ): Η εταιρεία περιμένει διατήρηση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και για τα επόμενα χρόνια, όπως αναφέρθηκε κατά την ενημέρωση των αναλυτών για τα αποτελέσματα του 2024. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο, Διονύση Χιντζίδη, η εταιρεία συζητά για νέες συνεργασίες και εξαγορές. Η μέση ετήσια αύξηση του τζίρου ανέρχεται στο 23,4%, ενώ ο καθαρός δανεισμός παραμένει αρνητικός, σύμφωνα με τον ισολογισμό. Ένα θετικό στοιχείο είναι πως η εταιρεία διαθέτει πολύ μικρά άυλα στον ισολογισμό της, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο απομείωσης.
ΦΑΙΣ: Η κάλυψη της δημόσιας εγγραφής και η είσοδος της μετοχής στο ΧΑ δεν εντυπωσίασαν, με τη μετοχή να υποχωρεί μετά την εκκίνηση της διαπραγμάτευσης. Ωστόσο, ο όμιλος έχει ειδήσεις στην φαρέτρα του. Μεταξύ αυτών, συμφωνίες με τους οίκους Jimmy Choo και Chloé για το άνοιγμα καταστημάτων στην Ελλάδα. Επίσης, επεκτείνεται στη Ρουμανία με δύο νέα καταστήματα KIKO MILANO στα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της χώρας.
Nike (NKE): Η μετοχή της Nike αντέδρασε ανοδικά στη συνεδρίαση της Παρασκευής, μετά από δηλώσεις του γ.γ. του ΚΚ Βιετνάμ για μηδενισμό δασμών προς αμερικανικά προϊόντα. Η Nike απασχολεί περίπου 470.000 εργαζόμενους σε περισσότερα από 150 εργοστάσια στο Βιετνάμ. Τα τελευταία τρία χρόνια, η μετοχή της εταιρείας έχει υποχωρήσει από τα 170 κοντά στα 50 δολάρια, δεχόμενη ισχυρό ανταγωνισμό από άλλες εταιρείες.
Δολάριο - Πετρέλαιο: Η υποχώρηση του δολαρίου και, περισσότερο, της τιμής του πετρελαίου ευνοεί τις εταιρείες που εισάγουν από τις ΗΠΑ, καθώς και εκείνες που δαπανούν μεγάλα ποσά για καύσιμα, όπως η Aegean και οι Επιχειρήσεις Αττικής, οι οποίες αγοράζουν καύσιμα με ρήτρα δολαρίου. Ωστόσο, η μείωση της τιμής του πετρελαίου προκύπτει λόγω ανησυχιών για ύφεση. Αυτό κάνει την πτώση να φαίνεται ως «δώρο άδωρο».
Motor Oil (ΜΟΗ): Η Motor Oil ανέφερε, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης με τους αναλυτές, πως μέσα στον Απρίλιο θα εξασκήσει το δικαίωμα πώλησης του 1,5% των μετοχών της Ελλάκτωρ. Συγκεκριμένα, οι 5,2 εκατομμύρια μετοχές θα πουληθούν στη Reggenborgh. Έως τις 6 Μαΐου, η Motor Oil έχει επίσης put option για την πώληση άλλων 26 εκατομμυρίων μετοχών της Ελλάκτωρ. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου, σε συνδυασμό με πιθανές μεταβολές στις τιμές των διυλισμένων προϊόντων λόγω υποχώρησης της οικονομικής δραστηριότητας, αλλάζει τα δεδομένα στον κλάδο των διυλιστηρίων.
Μετοχικά Αμοιβαία Κεφάλαια: Το Triton Αναπτυξιακό κατέκτησε την πρώτη θέση στις αποδόσεις για το α’ τρίμηνο της χρονιάς, με απόδοση 14,73%. Δεύτερο ήταν το Alpha Επιθετικής Στρατηγικής (14,39%) και τρίτο το 20UGS UCITS TRITON LF GREEK EQUITY (14,33%). Στο ίδιο χρονικό διάστημα, ο Γενικός Δείκτης σημείωσε απόδοση 14,67%, ενώ ο FTSE-25 κατέγραψε απόδοση 16,19%. Παρά την άνοδο της αγοράς, οι εισροές προς τα μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια παρέμειναν χαμηλές, με νέο χρήμα μόλις 17,9 εκατ. ευρώ. Οι λόγοι για αυτό είναι προφανείς.
Χρυσός: Η μεγάλη πτώση της τιμής του χρυσού κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Παρασκευής στη Νέα Υόρκη αποδίδεται στο «σπάσιμο» των collaterals. Πολλά υπερδανεισμένα χαρτοφυλάκια διαθέτουν έκθεση όχι μόνο σε μετοχές, αλλά και σε συμβόλαια χρυσού. Όταν οι μετοχές υποχωρούν σημαντικά, οι χρηματιστηριακές εταιρείες ρευστοποιούν ό,τι μπορεί να πωληθεί, για να καλύψουν τα περιθώρια ασφαλείας.
Ομόλογα: Η απόδοση στα 10ετή κρατικά αμερικανικά ομόλογα έπεσε κάτω από το 4% για πρώτη φορά από τον Οκτώβριο, με τη Wall Street να ανησυχεί ότι η οικονομία των ΗΠΑ θα επιδεινωθεί λόγω του εμπορικού πολέμου που προκάλεσε ο πρόεδρος Τραμπ. Η απόδοση στα 10ετή έπεσε έως και 13 μονάδες βάσης, φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο πριν από τη νίκη του Τραμπ στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές. Η χρηματαγορά τιμολογεί πλέον 50% πιθανότητα ότι η Fed θα προβεί σε τέσσερις μειώσεις επιτοκίων φέτος, ένα σενάριο που δεν ήταν καν στο τραπέζι μέχρι την Τετάρτη.
Οι φόβοι ότι η μεγαλύτερη αύξηση δασμών από τις ΗΠΑ τα τελευταία 100 χρόνια θα πλήξει την ανάπτυξη της οικονομίας πυροδότησαν παγκόσμιο ράλι στα ομόλογα, με τις αποδόσεις να πέφτουν και στην Ευρώπη και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Παράλληλα, αυξάνονται οι εκτιμήσεις ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όσο και η Τράπεζα της Αγγλίας θα προχωρήσουν σε τρεις μειώσεις επιτοκίων φέτος.
Ρουμπινί: Ο Νουριέλ Ρουμπινί προβλέπει περισσότερη πτώση στην αγορά, υπό τη σκιά των δασμών Τραμπ. Παράλληλα, εκτιμά ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα προχωρήσει σε αποκλιμάκωση των δασμών που ανακοίνωσε. Ωστόσο, μεσοπρόθεσμα, θεωρεί βέβαιη την ανάπτυξη 4% στις ΗΠΑ, «ακόμα και με τον Mickey Mouse στην εξουσία», βασιζόμενος στην τεχνολογική άνθηση. Να σημειωθεί ότι ο Ρουμπινί, εκτός από την ακριβή πρόβλεψη για το κραχ του 2008, έχει κατά καιρούς προβλέψει άλλες περίπου δέκα παρόμοιες κρίσεις.
Μ. Σάλλας: Ο Μιχάλης Σάλλας, πρόεδρος της Lyktos Group, δήλωσε στον Ρ/Σ Παραπολιτικά 90.1 ότι η Ευρώπη πρέπει να αντιδράσει στους δασμούς Τραμπ «αφού μελετήσει πρώτα τις συνέπειες και τις επιπτώσεις». Επισήμανε ότι «τα μεγάλα προβλήματα από τους δασμούς επηρεάζουν κυρίως δυο-τρεις μεγάλες χώρες της Ευρώπης», προσθέτοντας ότι «οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία είναι περιορισμένες και με τη βοήθεια της κυβέρνησης μπορούν να αντιμετωπιστούν». Οι συχνές δημόσιες παρεμβάσεις του κ. Σάλλα υπενθυμίζουν στους παλαιότερους ότι συνηθίζει να δημοσιοποιεί τις απόψεις του κοντά σε περιόδους αλλαγής του κλίματος στις αγορές.
Θεσσαλονίκη – Λήμνος: Το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη-Λήμνος, που είχε ανακοινωθεί πανηγυρικά το περασμένο φθινόπωρο, δεν περιλαμβάνεται πλέον στους θερινούς προορισμούς της Ryanair. Οι κακές γλώσσες ισχυρίζονται ότι αυτό οφείλεται όχι στον ανταγωνισμό, αλλά στην κρατική επιδότηση των «άγονων γραμμών». Η κρατική επιδότηση στοχεύει στο να εξασφαλίζει ότι κανένας πολίτης δεν θα μένει αποκομμένος από τον εθνικό κορμό. Όταν όμως ένας ιδιωτικός πάροχος εξυπηρετήσει έναν «άγονο» προορισμό, αυτός παύει να θεωρείται άγονος. Παρόλα αυτά, φαίνεται ότι οι παράγοντες της πολιτικής αεροπορίας διαφοροποιούνται, προκαλώντας έντονη δυσαρέσκεια στον τοπικό τύπο της Λήμνου.
Η γωνιά των αναγνωστών
1) Τράπεζες
Κε Στούπα, καλημέρα σας,
Στο Blackbox της 4ης Απριλίου, γράψατε στην αρχή του άρθρου σας ότι «είναι δεδομένος ο πληθωρισμός» και ότι, μεταξύ άλλων, θα πληγούν και οι τράπεζες. Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι ότι η στασιμότητα των επιτοκίων ή ενδεχομένως η αύξησή τους δεν θα ευνοήσει τον τραπεζικό κλάδο; Μπορείτε να το διευκρινίσετε;
Με εκτίμηση, Δ.Δ.
Απάντηση:
Σε περιόδους πληθωρισμού, μειώνεται η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, ενώ αυξάνεται το κόστος του χρήματος λόγω υψηλότερων επιτοκίων. Η μείωση της αγοραστικής δύναμης οδηγεί σε πτώση της ζήτησης, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει αρνητικά τις πωλήσεις και τα κέρδη των επιχειρήσεων.
Ταυτόχρονα, η αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης χρεών επιβαρύνει τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις, προκαλώντας περισσότερες χρεοκοπίες. Όταν αυξάνονται οι χρεοκοπίες, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις τράπεζες αυξάνονται, επηρεάζοντας αρνητικά τον τραπεζικό κλάδο συνολικά.
Παρά το γεγονός ότι η αύξηση επιτοκίων μπορεί να δημιουργεί προσδοκίες για αύξηση εσόδων από δάνεια και καταθέσεις, οι αρνητικές επιπτώσεις στις οικονομικές συνθήκες συνολικά τείνουν να υπερτερούν.
*Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
