Το εμιράτο του Κατάρ και οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν εντέλει την Τετάρτη (15/1) τη σύναψη συμφωνίας η οποία προβλέπει κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας και την απελευθέρωση δεκάδων ισραηλινών ομήρων, έπειτα από 15 και πλέον μήνες πολέμου ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ και τη τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς.
Οι υπηρεσίες του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ανακοίνωσαν πως «οι τελευταίες λεπτομέρειες» της συμφωνίας ακόμη «διευθετούνται» με λακωνικό δελτίο Τύπου περί τα μεσάνυχτα.
Η αναγγελία της συμφωνίας, που χαιρετίστηκε από πολλές ξένες πρωτεύουσες και διεθνείς οργανισμούς, προκάλεσε πανηγυρισμούς.
Ο πρωθυπουργός του Κατάρ, ο Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι, η χώρα του οποίου είναι ανάμεσα στους μεσολαβητές στις έμμεσες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, ανέφερε πως η πρώτη φάση της συμφωνίας θα τεθεί σε εφαρμογή την Κυριακή και προβλέπει την απελευθέρωση 33 ομήρων.
«Η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ την Κυριακή 19η Ιανουαρίου (...) Η πρώτη φάση θα διαρκέσει 42 ημέρες και θα συμπεριλάβει την απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων προς ανατολική κατεύθυνση, μακριά από κατοικημένες περιοχές. Οι δυνάμεις αυτές θα λάβουν θέσεις κατά μήκος των συνόρων της Γάζας», δήλωσε στη Ντόχα.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό του Κατάρ, «η Χαμάς θα απελευθερώσει 33 ισραηλινούς ομήρους, ανάμεσα τους άμαχες, παιδιά, ηλικιωμένος, άρρωστους και τραυματισμένους πολίτες, με αντάλλαγμα πολλούς φυλακισμένους» στο Ισραήλ.
«Μηχανισμός επιτήρησης της εφαρμογής της συμφωνίας θα δημιουργηθεί στο Κάιρο και θα τον διαχειρίζονται η Αίγυπτος, το Κατάρ και οι ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Ο αμερικανός απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν από την πλευρά του διαβεβαίωσε πως η συμφωνία θα μεταφραστεί, στην πρώτη της φάση, σε πλήρη και απόλυτη κατάπαυση του πυρός, διευκρινίζοντας πως η ομάδα του συνεργάστηκε με αυτήν του διαδόχου του Ντόναλντ Τραμπ στην κατάρτιση του κειμένου.
Ο κ. Μπάιντεν επιβεβαίωσε ότι η πρώτη φάση θα διαρκέσει έξι εβδομάδες και συμπεριλαμβάνει κατάπαυση του πυρός, αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από πυκνοκατοικημένες περιοχές και απελευθέρωση κάποιων ομήρων, ιδίως «γυναικών, ηλικιωμένων και τραυματιών». Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα αφήσει ελεύθερους «εκατοντάδες» παλαιστίνιους φυλακισμένους, κατ’ αυτόν.
«Οι παραδόσεις ανθρωπιστικής βοήθειας προβλέπεται να αυξηθούν κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης, ενώ θα διεξάγονται παράλληλα διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση, δηλαδή το οριστικό τέλος του πολέμου», πρόσθεσε.
«Κατά τη δεύτερη φάση θα απελευθερωθούν οι τελευταίοι όμηροι και θα υπάρξει πλήρης ισραηλινή αποχώρηση από τη Λωρίδα της Γάζας», συνέχισε ο κ. Μπάιντεν. Η τρίτη και τελευταία φάση αφορά την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας και την παράδοση των πτωμάτων των ομήρων που σκοτώθηκαν ενώ βρίσκονταν στην αιχμαλωσία.
«Εξασφαλίσαμε συμφωνία για τους ομήρους στη Μέση Ανατολή. Θα απελευθερωθούν σύντομα», ανέφερε από την πλευρά του ο Ντόναλντ Τραμπ, που πρόσφατα διεμήνυε ότι η περιοχή θα μετατρεπόταν σε «κόλαση» αν δεν είχαν αφεθεί ελεύθεροι οι όμηροι προτού επιστρέψει στον Λευκό Οίκο την 20ή Ιανουαρίου.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν τόνισε πως «η συμφωνία πρέπει να τηρηθεί και από αυτή πρέπει να προκύψει το συντομότερο πολιτική λύση».
Η συμφωνία «ανοίγει τον δρόμο για το οριστικό τέλος του πολέμου», έκρινε από την πλευρά του ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς μέσω X, καλώντας να «εφαρμοστεί κατά γράμμα».
Ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ τόνισε πως η συμφωνία ήταν «είδηση που περίμεναν απελπισμένα οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Αντόνιο Ταγιάνι χαρακτήρισε «εξαίρετη είδηση» και «σημαντικό βήμα προς την ειρήνη» τη συμφωνία, καλώντας να «εδραιωθεί ώστε να προχωρήσουμε στα επόμενα στάδια».
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ εξήρε και αυτός τη συμφωνία, «κρίσιμη για να επιτευχθεί περιφερειακή σταθερότητα».
«Έπειτα από πάρα πολλούς μήνες σύρραξης, αισθανόμαστε τεράστια ανακούφιση για τους ομήρους, τις οικογένειές τους και τον πληθυσμό στη Γάζα», ανέφερε ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ ντε Κρο μέσω X. «Ας ελπίσουμε ότι αυτή η κατάπαυση του πυρός θα βάλε τέλος στις εχθροπραξίες και θα σημάνει την έναρξη διαρκούς ειρήνης. Το Βέλγιο είναι έτοιμο να βοηθήσει», πρόσθεσε.
«Ο Καναδάς χαιρετίζει την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας και θα υποστηρίξουμε όλες τις προσπάθειες για να εφαρμοστεί. Καλούμε τα μέρη να ενεργήσουν αμέσως. Όλοι οι όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν», σχολίασε ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό μέσω X.
«Ελπίζουμε ότι η συμφωνία θα είναι επωφελής για την περιφέρειά μας και για όλη την ανθρωπότητα, ιδιαίτερα για τους παλαιστίνιους αδελφούς μας, και ότι θα ανοίξει την πόρτα σε διαρκή ειρήνη και σταθερότητα», ανέφερε μέσω X ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (ΔΕΕΣ) δήλωσε διατεθειμένη να διευκολύνει την απελευθέρωση των ομήρων και των φυλακισμένων και να αυξήσει μαζικά τη βοήθεια που παρέχει στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες χαιρέτισε τη συμφωνία ως πρώτο «κρίσιμο βήμα».
Ο αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι εξήρε τη συμφωνία, που παρουσίασε ως αποτέλεσμα «ενός και πλέον χρόνου πεισματωδών προσπαθειών και μεσολάβησης της Αιγύπτου, του Κατάρ και των ΗΠΑ».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ιορδανίας εξήρε τη συμφωνία.
Ο Νετανιάχου ευχαρίστησε Τραμπ και Μπάιντεν
Το γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου ανέφερε πως ευχαρίστησε τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Τζο Μπάιντεν σε τηλεφωνικές συνδιαλέξεις τους για τη βοήθειά τους στην προσπάθεια να κλειστεί η συμφωνία για την «απελευθέρωση των ομήρων».
Ενώ η συμφωνία χαρακτηρίστηκε «σωστή επιλογή» από τον ισραηλινό πρόεδρο Ισαάκ Χέρτσογκ, ο ρόλος του οποίου είναι βασικά εθιμοτυπικός.