Καθώς το 2018 πλησιάζει, το κλισέ «ότι η χρονιά που πέρασε ήταν ξεχωριστή» αναδύεται και πάλι. Όμως το 2017 υπήρξε πράγματι μια χρονιά η παρακαταθήκη της οποίας θα «στοιχειώνει» την ανθρωπότητα όχι μόνο για τους επόμενους 12 μήνες αλλά για πολλά χρόνια ακόμη.
ΗΠΑ: Νέος πρόεδρος και «πρώτα η Αμερική»
To σχετικά μακρινό 2000 σ' ένα επεισόδιο των Simpsons o εκκεντρικός Donald Trump παρουσιαζόταν ως πρόεδρος των ΗΠΑ. Αυτό που πριν 17 χρόνια φαινόταν απίστευτο έγινε πραγματικότητα στις 20 Ιανουαρίου 2017 όταν ο Donald Trump ορκίστηκε 45ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, υπογραμμίζοντας το όραμά του που θέλει πάνω και πρώτα απ' όλα την Αμερική. Στο πρώτο του διάγγελμα ως ηγέτης της ισχυρότερης χώρας στον κόσμο, ο D. Trump δήλωσε ότι ήρθε η στιγμή που «οι ξεχασμένοι άντρες και γυναίκες της χώρας, δεν θα παραμείνουν ξεχασμένοι πια». Σχεδόν, έναν χρόνο αργότερα ο ίδιος έχει εκπαραθυρώσει μια σειρά από στενούς συνεργάτες τους, μεταξύ των οποίων και ο ελληνοαμερικανός Reince Priebus, ενώ η έρευνα για τις σχέσεις του με τη Ρωσία συνεχίζεται. Παράλληλα, όμως η αμερικανική οικονομία δείχνει να αναπτύσσεται με υγιή ρυθμό, ο αριθμός των ανέργων μειώνεται και οι χρηματιστηριακές αγορές καταγράφουν ισχυρές αποδόσεις. Μάλιστα, πρόσφατα το Κογκρέσο των ΗΠΑ ενέκρινε στην τελική της μορφή τη φορολογική μεταρρύθμιση την οποία πρότεινε η κυβέρνηση Trump. Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει τεράστια μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις από το 35% στο 21%, ενώ προβλέπει μειώσεις και στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων και ζευγαριών, ιδιαίτερα για τα μεσαία εισοδήματα.
Γερμανία: Merkel…. Uber Alles;
Μπορεί οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες να υποστήριζαν για μήνες ότι ο Martin Schulz θα μπορούσε να γίνει ο επόμενος Καγκελάριος, όμως στις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου η Angela Merkel κέρδισε για τέταρτη συνεχόμενη φορά το δικαίωμα να ηγηθεί της ισχυρότερης χώρας της ΕΕ. Ωστόσο «πληγωμένη» από τις συνέπειες του προσφυγικού και την είσοδο ενός εκατομμυρίου προσφύγων και μεταναστών στη Γερμανία, η An. Merkel βλέπει την παντοδυναμία της να υποχωρεί. Οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας δεν έχουν αποδώσει ακόμα, ενώ πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι σχεδόν 1 στους 2 Γερμανούς επιθυμεί γρήγορη αποχώρηση της Merkel από την καγκελαρία ακόμα και αν σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας.
Γαλλία: Ο σαραντάρης φιλελεύθερος που ξόρκισε το φάντασμα της Μarine Le Pen
Στις 7 Μαΐου 2017 ο 39χρονος Emmanuel Macron εξελέγη πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, νικώντας την ακροδεξιά υποψήφιο Marine Le Pen και κάνοντας την Ευρώπη να πάρει μια βαθιά ανάσα. Ο Macron είναι ο νεότερος ηγέτης της Γαλλίας από την εποχή του Ναπολέοντα και αν και πιστεύει στον γαλλο-γερμανικό άξονα ως θεμέλιο λίθο της ΕΕ, έχει ένα δικό του όραμα για το μέλλον της Ευρώπης. Για να το υλοποιήσει, όμως, θα πρέπει πρώτα να προχωρήσει στις απαραίτητες οικονομικές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της Γαλλίας, στόχος αρκετά δύσκολος με δεδομένη την τάση των Γάλλων για…ακινησία.
B. Κορέα: Θερμοπυρηνικά όπλα, διηπειρωτικοί πύραυλοι και… ανώτατη αγάπη
Σε κάθε δημόσια εμφάνιση του «ανώτατου ηγέτη», χιλιάδες Βορειοκορεάτες κλαίνε με λυγμούς. Ο λόγος για Kim Jong Un ο οποίος το 2017 έβαλε για τα καλά τη χώρα του στον χάρτη των παγκόσμιων εξελίξεων. Συγκεκριμένα, στις 4 Ιουλίου η Βόρεια Κορέα εισήλθε στο κλειστό club των χωρών που διαθέτουν διηπειρωτικούς πυραύλους, ενώ στις 2 Σεπτεμβρίου πραγματοποίησε την πρώτη δοκιμή βόμβας υδρογόνου (όπλο πολλαπλά ισχυρότερο από μια ατομική βόμβα). Πλέον η διεθνής κοινότητα προσπαθεί να «πνίξει» το καθεστώς της Πιονγιάνγκ με νέες κυρώσεις προκειμένου να τερματίσει το πυρηνικό της πρόγραμμα, αλλά για τον Kim η ανάπτυξη στρατηγικών όπλων αποτελεί στοίχημα προσωπικής επιβίωσης, αφού σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές φοβάται ότι αν υποχωρήσει θα έχει την τύχη του Saddam Hussein και του Muammar Gaddafi.
Πλανήτης Γη: Οι ΗΠΑ αποσύρονται από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα
Μπορεί σχεδόν σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα να προειδοποιεί ότι η ανθρωπότητα έχει λίγα μόλις χρόνια για να λάβει τα μέτρα της προτού η κλιματική αλλαγή καταστεί μη αναστρέψιμη, όμως ο Donald Trump δεν έχει πεισθεί. Έτσι την 1η Ιουνίου ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα αποσυρθούν από την Παγκόσμια Συνθήκη για το Κλίμα, ισχυριζόμενος ότι πρόκειται για συμφωνία που στόχο έχει να πλήξει την αμερικανική βιομηχανία και οικονομία. Ωστόσο παρά την απόφαση Trump οι υπόλοιπες χώρες που την έχουν υπογράψει παραμένουν δεσμευμένες σε αυτή ενώ και πολλές πολιτείες των ΗΠΑ διαφοροποιήθηκαν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, δηλώνοντας ότι θα συνεχίσουν να τηρούν τις προβλέψεις της Συνθήκης.
Βρετανία: Το «νησί» έκοψε τις γέφυρες με την Ευρώπη
28 Μαρτίου και το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποιεί επίσημα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι επικαλείται το άρθρο 50 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ξεκινώντας τη διαδικασία για το Brexit. Τελευταία εξέλιξη σε μια σειρά πολύπλοκων και επίπονων διαπραγματεύσεων είναι το δεκαπεντασέλιδο κείμενο συμφωνίας για συντεταγμένο Brexit το οποίο υπέγραψαν στις 8 Δεκεμβρίου η βρετανίδα πρωθυπουργός Theresa May και ο Jean Claude Juncker. Στο κείμενο περιλαμβάνονται τα πρώτα στοιχεία του «διαζυγίου», όπως το status των Ευρωπαίων και Βρετανών πολιτών, αλλά πολλά ζητήματα «αγκάθια» έχουν μετατεθεί για αργότερα.
Μέση Ανατολή: Η συντριβή του ISIS - Εν αναμονή του ISIS 2.0;
Στις 21 Νοεμβρίου ο πρόεδρος του Ιράν, Hassan Rouhani, κήρυξε και επίσημα το «τέλος του ISIS» σε Συρία και Ιράκ. Το ίδιο έκανε κάποιες εβδομάδες αργότερα και ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin. Οι μαχητές του ISIS αντιμέτωποι με συντριπτικά ανώτερες δυνάμεις και συνασπίζοντας εναντίον τους – τουλάχιστον από ένα σημείο και μετά - το σύνολο όχι μόνο της Δύσης αλλά και του αραβικού κόσμου έχουν πλέον αποσυρθεί από όλες τις περιοχές που κατείχαν, με εξαίρεση ίσως κάποιους ασήμαντους, τοπικούς θύλακες αντίστασης. Ωστόσο, όσο πραγματική και αν είναι η στρατιωτική συντριβή του Ισλαμικού Κράτους στα πεδία των μαχών, άλλο τόσο δύσκολη θα είναι η επιχείρηση εκρίζωσης της ιδεολογίας του από τις καρδιές εκατομμυρίων Σουνιτών μουσουλμάνων.
Ευρώπη: Μαθαίνοντας να ζει με τον τρόμο
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις με οχήματα και βομβιστές αυτοκτονίας έπληξαν ορισμένους από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Ευρώπης. Στα τέλη Μαρτίου, τρία άτομα σκοτώθηκαν και περίπου 40 τραυματίστηκαν όταν οδηγός παρέσυρε πεζούς στη γέφυρα του Westminster του Λονδίνου και προσπάθησε να εισέλθει στο Κοινοβούλιο κρατώντας μαχαίρι. Περίπου δύο εβδομάδες αργότερα, άλλος οδηγός σκότωσε 4 και τραυμάτισε 15 άτομα μετά από εσκεμμένη επίθεση με αυτοκίνητο σε πολυκατάστημα στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. Τον Μάιο, παιδιά και έφηβοι βρίσκονταν μεταξύ των 22 νεκρών της βομβιστικής επίθεσης αυτοκτονίας σε συναυλία της Ariana Grande στο Μάντσεστερ της Βρετανίας. Ήταν η πιο θανατηφόρα τρομοκρατική επίθεση στη Βρετανία από το 2005. Σχεδόν δύο βδομάδες αργότερα, επτά άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και σχεδόν 50 τραυματίστηκαν όταν ένα όχημα παρέσυρε πεζούς στη London Bridge. Τέλος, τον Αύγουστο 13 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 100 τραυματίστηκαν στην Ισπανία όταν ένα βαν «θέρισε» τους πεζούς που περπατούσαν στη La Rambla, στην καρδιά της Βαρκελώνης.
Καταλονία: Δημοψήφισμα και kolotouba
Οι ευσεβείς πόθοι των ορκισμένων αντιευρωπαϊστών περί ξηλώματος του ευρωπαϊκού «πουλόβερ» αρχής γενομένης από το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, διαψεύσθηκαν. Αντιθέτως, τα όσα ακολούθησαν έκαναν παγκοσμίως γνωστό τον ελληνικό όρο «kolotouba» και απέδειξαν ότι τα δημοψηφίσματα είναι δύσκολο «άθλημα», αφού ενίοτε βγάζουν το αποτέλεσμα που επιθυμείς. Στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου το «ναι» στην ανεξαρτησία της Καταλονίας συγκέντρωσε το 90% των ψήφων. Αποτέλεσμα; Η Μαδρίτη δεν έκανε βήμα πίσω ενώ ο Καταλανός ηγέτης και ενορχηστρωτής του δημοψηφίσματος, Carles Puidgemont, διέφυγε στο Βέλγιο όπου βρίσκεται ακόμη. Στις εκλογές της 22ας Δεκεμβρίου οι Ciudadanos που είναι κατά της απόσχισης μπορεί να ήρθαν πρώτοι και να κέρδισαν 37 έδρες στο καταλανικό κοινοβούλιο, τα κόμματα όμως που υποστήριζαν την ανεξαρτητοποίηση της ισπανικής αυτής περιφέρειας κέρδισαν σε έδρες την απόλυτη πλειοψηφία. Το σήριαλ θα έχει συνέχεια το 2018.
Βενεζουέλα: Πείνα και ένα βήμα πριν τον εμφύλιο
Συνολικά 163 Βενεζουελάνοι έχουν χάσει τη ζωή τους στις διαδηλώσεις που πραγματοποιούνταν στο μεγαλύτερο μέρος του 2017 κατά του καθεστώτος Maduro. H οικονομική ανέχεια, η πείνα, η έλλειψη φαρμάκων και η σκληρή καταστολή που έχει επιλέξει ο πρόεδρος Nicolas Maduro έχουν οδηγήσει την άλλοτε πλούσια χώρα της Λατινικής Αμερικής στα πρόθυρα του εμφυλίου. Φυσικά ο διάδοχος του Hugo Chavez κατηγορεί μονίμως κάποιον «ξένο δάκτυλο» για την απελπιστική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του. Εκατοντάδες Βενεζουελάνοι κατέβηκαν στους δρόμους, σε φτωχογειτονιές του Καράκας, πριν λίγες ημέρες για να διαμαρτυρηθούν για την έλλειψη χοιρινού κρέατος, που αποτελεί το παραδοσιακό έδεσμα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. "Τι απέγινε το χοιρινό; Μας σαμποτάρισαν. Μπορώ να κατονομάσω μια χώρα: την Πορτογαλία", είπε ο Ν. Maduro. "Αγοράσαμε το χοιρινό, υπογράψαμε τις συμφωνίες, αλλά κατάσχεσαν τους τραπεζικούς λογαριασμούς των πλοίων", πρόσθεσε χωρίς να δώσει περισσότερες πληροφορίες.
ΗΠΑ: Ο… άλλος τυφώνας Harvey
Όταν ο μετεωρολογικός τυφώνας Harvey χτύπησε την ανατολική ακτή των ΗΠΑ, τον Αύγουστο του 2017 κανείς Αμερικανός δεν φανταζόταν ότι στο τέλος της χρονιάς όλοι θα συζητούσαν για έναν άλλο Harvey. O λόγος για τον άλλοτε ισχυρότερο άντρα του Χόλιγουντ, τον παραγωγό Harvey Weinstein και το σκάνδαλο σεξουαλικών επιθέσεων που ήρθε στην επιφάνεια με αφορμή τον ίδιο. Στις αρχές Οκτωβρίου υπήρξε ένας κατακλυσμός καταγγελιών για σεξουαλικές επιθέσεις εναντίον μερικών από τους πιο ισχυρούς άνδρες στην πολιτική, τα μέσα ενημέρωσης και τη βιομηχανία ψυχαγωγίας των ΗΠΑ. Ο Harvey Weinstein κατηγορήθηκε για σεξουαλική παρενόχληση ή επίθεση κατά πολλών γυναικών εδώ και δεκαετίες. Ο ίδιος παραδέχθηκε «ακατάλληλη συμπεριφορά» αλλά αρνήθηκε τυχόν ισχυρισμούς για μη συναινετικό σεξ. Το κουτί της Πανδώρας όμως άνοιξε και όλοι πλέον στις ΗΠΑ κατηγορούν όλους για κάποια ανάρμοστη σεξουαλική πράξη ή πρόταση.
ΗΠΑ: Η σφαγή συνεχίζεται
Τη 1η Οκτωβρίου ένας 64χρονος δράστης εξαπέλυσε μπαράζ πυρών από τον 32ο όροφο του Mandalay Bay Resort and Casino στο Λας Βέγκας, σκοτώνοντας 59 άτομα και τραυματίζοντας περισσότερους από 500. Ήταν η πιο θανατηφόρα μαζική – μη τρομοκρατική - επίθεση στη σύγχρονη αμερικανική ιστορία. Στις 5 Νοεμβρίου ένας οπλοφόρος εισέβαλε σε εκκλησία στο Τέξας, σκοτώνοντας 26 ενορίτες και τραυματίζοντας τουλάχιστον 19 άλλους. Πάντως το θέμα της οπλοκατοχής παραμένει ταμπού στις ΗΠΑ.
Γιάννης Παλιούρης
Φωτογραφίες: APImages
