Η φιλική σχέση του απερχόμενου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκάλεσε σημαντικά προβλήματα στη συμμαχία του ΝΑΤΟ τα τελευταία χρόνια, ωστόσο η εκλογή του Τζο Μπάιντεν στη προεδρία των ΗΠΑ κάνει πολλούς αναλυτές να εκτιμούν ότι η προνομιακή αντιμετώπιση της Άγκυρας μπορεί να αλλάξει.
Σύμφωνα με το δίκτυο CNBC, με τη διοίκηση του Τζο Μπάιντεν, υπάρχει η πιθανότητα ορισμένες από τις εντάσεις με την Τουρκία να εκτραπουν - αλλά υπάρχει επίσης ευκαιρία για συμφιλίωση. Ό, τι κι αν συμβεί, τα επόμενα τέσσερα χρόνια για την Τουρκία και η σχέση της με την Ουάσιγκτον είναι πιθανό να φαίνονται πολύ διαφορετικά από τα τελευταία τέσσερα.
"Το μόνο πράγμα που διατηρούσε τη σχέση ήταν η προσωπική φιλία του Τραμπ με τον Ερντογάν", δήλωσε στο CNBC ο Μάικλ Ρούμπιν, πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου και μελετητής στο American Enterprise Institute. "Με την αποχώρηση του Τραμπ, ο Ερντογάν θα πρέπει να ανησυχεί πολύ."
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλά ζητήματα που χωρίζουν Ουάσινγκτον και Άγκυρα.
Μεταξύ αυτών είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία, για τα οποία ανησυχούν ιδιαίτερα οι Δημοκρατικοί. Η τουρκική αγορά του πυραυλικού συστήματος S-400 της Ρωσίας που εξόργισε τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και πυροδότησε κυρώσεις από τις ΗΠΑ. Η στρατιωτική της δράση εναντίον των κουρδών συμμάχων της Αμερικής στη βόρεια Συρία και η υποστήριξη σε ισλαμικές εξτρεμιστικές ομάδες, από την Άγκυρα. Οι επιθετικές κινήσεις του Ερντογάν εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου για πόρους φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο φερόμενος ρόλος της Τουρκίας στη προσπάθεια παράκαμψης των αμερικανικών κυρώσεων από το Ιράν.
Με βάση τις προηγούμενες δηλώσεις του Μπάιντεν, φαίνεται ότι θα υπάρξει μια πιο σκληρή γραμμή από την Ουάσιγκτον. Σε συνέντευξη τον περασμένο Ιανουάριο, ο Μπάιντεν χαρακτήρισε τον Ερντογάν "αυτοκράτορα", επέκρινε τις ενέργειές του απέναντι στους Κούρδους και είπε ότι ο Τούρκος ηγέτης "πρέπει να πληρώσει τίμημα". Πρότεινε επίσης "οι ΗΠΑ να υποστηρίξουν τους Τούρκους ηγέτες της αντιπολίτευσης".
Ο Μπάιντεν έχει δεσμευτεί να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων, ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα για την Τουρκία και ένα ζήτημα που οι πρόεδροι των ΗΠΑ απέφυγαν για έναν αιώνα. Εν μέσω της αναταραχής του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου, περίπου 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι άμαχοι εκδιώχθηκαν ή σκοτώθηκαν από την τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία. Καμία κυβέρνηση της Τουρκίας δεν την έχει αναγνωρίσει ποτέ ως γενοκτονία, ενώ η Άγκυρα δεν έχει διπλωματικές σχέσεις με την Αρμενία.
Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανικοί νομοθέτες έχουν υποστηρίξει κατά καιρούς κυρώσεις και για τις στρατιωτικές επιθέσεις της Τουρκίας στους Κούρδους μαχητές, τους οποίους η Άγκυρα θεωρεί τρομοκράτες, και για την αγορά και δοκιμή του ρωσικού πυραυλικού αμυντικού συστήματος S-400. Οι κυρώσεις θα ήταν καταστροφικό πλήγμα για την ήδη υποφέρει η οικονομία της Τουρκίας.
Από την πλευρά της, η Τουρκία έχει απειλήσει με αντίποινα συμπεριλαμβανομένου του κλεισίματος της εξαιρετικά σημαντικής για τις ΗΠΑ αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ.
Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του Ερντογάν Ιμπραήμ Καλίν την Τετάρτη είπε ότι η Τουρκία πιστεύει ότι μπορεί να έχει μια "καλή και θετική ατζέντα" με τη κυβέρνηση Μπάιντεν, και χαρακτήρισε οποιαδήποτε τιμωρία για την αγορά των S-400 "αντιπαραγωγική".
Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρώπη έχουν "απογοητευτεί" με τις έντονες ξένες παρεμβάσεις του Ερντογάν και την "ακανόνιστη" συμπεριφορά απέναντι στους συμμάχους και τους αντιπάλους, δήλωσε η Αγκαθ Ντεμαρε, διευθύντρια παγκόσμιων αναλύσεων στο Economist Intelligence Unit.
"Αυτό είναι ένα επικίνδυνο μονοπάτι", είπε. "Η κυβέρνηση του Μπάιντεν είναι πιθανό να πάρει πολύ πιο σκληρή στάση απέναντι στην Τουρκία από ό, τι έκανε ο Ντόναλντ Τραμπ".
Αλλά αυτό έρχεται με το δικό του σύνολο κινδύνων για τις ΗΠΑ - δηλαδή, ότι η τιμωρία ενός συμμάχου όπως η Τουρκία τον ωθεί μόνο στα χέρια της Ρωσίας.
Η Τουρκία είναι "μεγάλο ζήτημα" για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, τόνισε ο Τίμοθι Ας ανώτερος στρατηγικός αναλυτής αναδυόμενων αγορών της Bluebay Asset Management. Εξαιτίας αυτού, αναμένει ότι "ο Μπάιντεν θα εργαστεί υπερωρίες για να προσπαθήσει να βελτιώσει τις σχέσεις με την Τουρκία και να φέρει τη χώρα πίσω στη δυτική πτυχή."
