Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016 δεκάδες πρώην κρατικοί υπάλληλοι έχουν εξαφανιστεί στην Τουρκία και υπάρχουν ανησυχίες ότι αυτό έχει γίνει με άνωθεν εντολές. Στις υποθέσεις των εξαφανισμένων της Τουρκίας του Ερντογάν αφιερώνεται ρεπορτάζ της Deutsche Welle (DW).
Η DW αναφέρει ως χαρακτηριστική την υπόθεση του Χασάν Γκαλίπ Κυτσυκεζιγκίτ, νομικού, πρώην κυβερνητικού γραφειοκράτη, ο οποίος απολύθηκε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 και εξαφανίστηκε στην Άγκυρα χωρίς να αφήσει ίχνη. Κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς του έχει συμβεί, καθώς ίχνη του δεν υπάρχουν ούτε σε νοσοκομείο, ούτε σε αστυνομικό τμήμα. Η κόρη του, ωστόσο, υποψιάζεται ότι ο πατέρας της απήχθη με εντολή της κυβέρνησης, γιατί η περίπτωσή του μοιάζει με άλλες ανάλογες περιπτώσεις εξαφάνισης.
Βίαιες εξαφανίσεις
Προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικοί της αντιπολίτευσης έχουν καταγγείλει δεκάδες περιπτώσεις «βίαιων εξαφανίσεων» μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016. Η Διεθνής Αμνηστία έχει καλέσει τις αρχές να διερευνήσουν την υπόθεση Κυτσυκεζιγκίτ. Τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 είχαν υπάρξει εκατοντάδες τέτοιες περιπτώσεις εξαφανίσεων, κυρίως στις κουρδικές νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας. Για καιρό είχε επικρατήσει σιωπή γύρω από το θέμα, αλλά τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν και πάλι υποψίες για εξαφανίσεις ανθρώπων.
Μόνο το 2019 καταγράφηκαν 6 εξαφανίσεις. Η Διεθνής Αμνηστία υποθέτει ότι ο Κυτσυκεζιγκίτ καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης άνω των 6 ετών για συμμετοχή στο κίνημα του Γκιουλέν. Από το 2016, έχουν απολυθεί πάνω από 100.000 κρατικοί υπάλληλοι, ενώ δεκάδες φυλακίστηκαν. Ο Κυτσυκεζιγκίτ εργάζονταν στο γραφείο του πρωθυπουργού, πριν απολυθεί. Η δίκη σε βάρος του πήγε στο εφετείο. Πριν εξαφανιστεί κυκλοφορούσε ελεύθερος. Στελέχη του κουρδικού κόμματος HDP κατέθεσαν επερώτηση για την εξαφάνισή του, αλλά δεν έχουν πάρει απάντηση.
Ο βουλευτής Ομέρ Φαρούκ Γκεγκέρλιογλου υποθέτει ότι από το 2016 έχουν εξαφανιστεί 30 άνθρωποι στην Τουρκία, πάντα με τον ίδιο τρόπο. Συχνά πρόκειται για πρώην κρατικούς υπαλλήλους των οποίων η υπόθεση δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς. Ορισμένοι εμφανίζονται ξαφνικά μετά από μήνες υπό αστυνομική κράτηση «λες και κάποιος τους διακτίνισε», όπως λέει χαρακτηριστικά ο Γκεγκέρλιογλου. Συχνά αντιμετωπίζουν την κατηγορία της κατασκοπείας, πολλοί σιωπούν, ενώ άλλοι δηλώνουν ότι απήχθησαν και βασανίστηκαν.
Ηλεκτροσόκ, βασανιστήρια
Ένας από αυτούς που μίλησαν είναι ο Γκέκαν Τιρκμέν, οποίος ήταν αγνοούμενος μέχρι τον Νοέμβριο του 2019, όταν ξαφνικά εμφανίστηκε σε αστυνομικό κρατητήριο. Δικαστήρια, απαγωγή από άνδρες της ασφαλείας, 271 ημέρες με δεμένα μάτια, χέρια και πόδια σε κελί, βασανισμοί, κακοποιήσεις, μαρτύρια, χωρίς νερό φαγητό και ύπνο περιλαμβάνονται στα όσα καταγγέλλει ότι έζησε. Ο ίδιος και η οικογένειά του δέχθηκαν τεράστιες πιέσεις. Ακόμη και δικηγόροι που ασχολούνται με τέτοιες υποθέσεις υφίστανται αντίποινα.
«Δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί απαγάγονται αυτοί οι άνθρωποι», λέει η Έμα Σινκλέρ Βεμπ από την Human Rights Watch. «Δεν γνωρίζουμε ποιες δυνάμεις κρύβονται από πίσω, εάν έχουν σχέση με το κράτος». Οι υποθέσεις είναι πολλές, όπως του εργάτη Γκέκαν Γκινές, η οικογένεια του οποίου τον αναζητούσε δημόσια. Μετά την απελευθέρωσή του υποστήριξε ότι άγνωστοι τον συνέλαβαν σε στάση λεωφορείου, τον φόρτωσαν σε αυτοκίνητο και τον κακοποίησαν σε άγνωστο σημείο. Του έκαναν ηλεκτροσόκ και απείλησαν ότι θα τον βιάσουν. Οι βασανιστές του αυτοαποκαλούνταν «αόρατοι».
