Του Γιάννη Μαντζίκου
Ο μήνας του μέλιτος τελειώνει για όλους και από αυτόν τον κανόνα δεν μπόρεσε να ξεφύγει ούτε ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος βλέπει μπροστά του έναν «καυτό» Αύγουστο και ενδεχομένως ένα «μαύρο» φθινόπωρο με φόντο τα ακανθώδη ζητήματα του προϋπολογισμού, του μεταναστευτικού - και όχι μόνο.
Ειδικά στο τελευταίο θέμα, ο Σάντσεθ είχε δείξει ιδιαίτερη ευαισθησία, αφού τις πρώτες κιόλας ημέρες της θητείας του μεσολάβησε προκειμένου να φιλοξενήσει τους επιβαίνοντες του πλοίου «Aquarius» που είχαν γίνει μπαλάκι μεταξύ Ιταλίας και Μάλτας. Με δεδομένο ότι η Ιταλία έχει «κλειδαμπαρωθεί» απέναντι στους μετανάστες και πρόσφυγες της Μεσογείου, και με τη μεταναστευτική ροή να αυξάνει κατακόρυφα τις τελευταίες ημέρες, η κυβέρνηση της Μαδρίτης έβαλε μπροστά ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης, για το οποίο σκοπεύει να εκταμιεύσει 30 εκατομμύρια ευρώ, αφού η χώρα μετατρέπεται σε βασικό προορισμό μεταναστών. Με το ποσό αυτό πρόκειται να καλυφθεί το αρχικό κόστος της διαχείρισης των αφίξεων: από το προσωπικό που διανέμει είδη πρώτης ανάγκης στους νεοαφιχθέντες έως τις διαδικασίες ταυτοποίησης και εξέτασης αιτήσεων ασύλου.
Για τον ίδιο σκοπό, μάλιστα, υπήρξε και επικοινωνία ανάμεσα στον Σάντσεθ και τον πρόεδρο της Κομισιόν. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της εφημερίδας «El Pais», ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δεσμεύτηκε να αποδεσμεύσει άμεσα από τα κοινοτικά ταμεία ποσό της τάξης των 55 εκατ. ευρώ, αλλά και να προσφέρει περαιτέρω βοήθεια σε περίπτωση που αυτό κριθεί αναγκαίο.
Η σκοτεινή πλευρά
Από την άλλη πλευρά, βεβαίως, η θετική ανταπόκριση της κυβέρνησης Σάντσεθ σκιάζεται από καταγγελίες για μαζικές επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών στον σιδερόφραχτο ισπανικό θύλακα της Θέουτα στο Μαρόκο, όσο και από τον νέο αρχηγού του Λαϊκού Κόμματος (PP), Πάμπλο Κασάδο. Οι μετανάστες δεν είναι καλοδεχούμενοι στην Ισπανία, δήλωσε ο νέος ηγέτης του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, Πάμπλο Κασάδο, προειδοποιώντας για την άφιξη «εκατομμυρίων» από την Αφρική. Ο Κασάδο είχε εξαπολύσει επίθεση στη σοσιαλιστική κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ, η οποία δέχθηκε το διασωστικό πλοίο «Aquarius» με τους 630 Αφρικανούς μετανάστες, ισχυριζόμενος ότι η κίνηση αυτή συνιστά πρόσκληση για περισσότερες αφίξεις. Ομως, σύμφωνα με το γραφείο του Ισπανού πρωθυπουργού, η κυβέρνηση του Ραχόι άφησε τη χώρα απροετοίμαστη, με τα υπάρχοντα κέντρα υποδοχής να βρίσκονται στα όρια της κατάρρευσης λόγω των απανωτών αφίξεων.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Ισπανία είναι ίσως η μοναδική χώρα της Ευρώπης που δεν γνώρισε την άνοδο ενός ξενοφοβικού κόμματος, όμως το μεταναστευτικό θα αποτελέσει ένα δυνατό τεστ τόσο για τον Ισπανό πρωθυπουργό όσο και για τις αντοχές της ίδιας της κοινωνίας. Τις όποιες αντιδράσεις περιμένει να εκμεταλλευτεί το μικρό ξενοφοβικό κόμμα Vox, το οποίο ιδρύθηκε το 2013. Ενώ νερό στον μύλο των ακροδεξιών ρίχνει βέβαια και το ζήτημα της μεταφοράς των λειψάνων του δικτάτορα Φράνκο από την Κοιλάδα των Πεσόντων (Βάγιε δε λος Καΐδος), την οποία ο ίδιος ο Σάντσεθ έχει αναγάγει σε προτεραιότητα της κυβέρνησής του, λέγοντας ότι η Ισπανία πρέπει να αντιμετωπίσει επιτέλους κατάματα την ιστορία του αιματηρού εμφυλίου (με τους 200.000 νεκρούς) και της κληρονομιάς του δικτάτορα.
Το «αγκάθι» του προϋπολογισμού
Στην απότομη προσγείωση του Σάντσεθ πάντως στην πραγματικότητα συνέβαλε και η ήττα στο Κοινοβούλιο την περασμένη Παρασκευή, όταν το σχέδιό του να αυξηθεί το ανώτατο όριο των κρατικών δαπανών κατά 4,4% το 2019, καθώς επίσης και να αυξηθεί ο στόχος για το δημοσιονομικό έλλειμμα από 1,3% σε 1,8% του ΑΕΠ, καταψηφίστηκε στο Κοινοβούλιο μετά την απόφαση των δύο καταλανικών κομμάτων PdeCat και ERC, καθώς και του αριστερού Podemos να απόσχουν από την ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό, όπως δήλωσαν εκπρόσωποί τους. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι από την αρχή της ανάληψης των καθηκόντων του ο Ισπανός πρωθυπουργός είχε δεσμευτεί απέναντι στις Βρυξέλλες ότι θα εφαρμόσει σχεδόν πιστά τον προϋπολογισμό που είχε καταρτίσει η προηγούμενη κυβέρνηση. Παρότι, λοιπόν, οι Σοσιαλιστές αποφάσισαν μια πολύ περιορισμένη αύξηση των κρατικών δαπανών προκειμένου να μην αντιδράσουν οι συντηρητικοί του Λαϊκού Κόμματος, οι τελευταίοι ανακοίνωσαν ότι θα καταψηφίσουν το μέτρο στη Γερουσία, όπου έχουν την απόλυτη πλειοψηφία.
Δεν αρκούν οι γυναίκες
Παρότι δυνατό σημείο του Σάντσεθ θεωρείται η στήριξη των γυναικών, οι οποίες είναι πολύ ικανοποιημένες από τα μέτρα που έχει λάβει η σοσιαλιστική κυβέρνηση υπέρ της ισότητας, αλλά και από την ίδια τη σύνθεσή της, αυτό δεν αρκεί, καθώς το φθινόπωρο ο πρωθυπουργός θα πρέπει να περάσει τον προϋπολογισμό, να αντιμετωπίσει τις διαδηλώσεις στην Καταλονία για την εθνική επέτειο και να ψηφίσει νέους φόρους.
*Tο άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο την 2η Αυγούστου.