Οι ηγέτες της ΕΕ στις Βρυξέλλες επεφύλαξαν ένα θερμό καλωσόρισμα στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην πλέον κρίσιμη Σύνοδο για το Ουκρανικό καθώς αναμένεται συμφωνία για μαζική αύξηση των αμυντικών δαπανών σε μιας προσπάθεια να στηρίξουν την Ουκρανία, αφού ο Ντόναλντ Τραμπ σταμάτησε τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ και την ανταλλαγή πληροφοριών.
«Ξοδέψτε, ξοδέψτε, ξοδέψτε για την άμυνα»
Φτάνοντας στη σύνοδο κορυφής, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, ο οποίος αρχικά είχε προγραμματιστεί να συμμετάσχει μέσω βιντεοκλήσης, δήλωσε: «Είμαστε πολύ ευγνώμονες που δεν είμαστε μόνοι μας».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, η οποία θα παρουσιάσει στους ηγέτες ένα σχέδιο ύψους 800 δισ. ευρώ για την αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών, δήλωσε ότι πρόκειται για «μια στιγμή καμπής για την Ευρώπη» και επίσης για την Ουκρανία.
Η πρωθυπουργός της Δανίας, Mέτε Φρεντέρικσεν, έδωσε τον τόνο της συνάντησης: «Ξοδέψτε, ξοδέψτε, ξοδέψτε για την άμυνα και την αποτροπή. Αυτό είναι το πιο σημαντικό μήνυμα, και ταυτόχρονα, φυσικά, συνεχίστε να στηρίζετε την Ουκρανία επειδή θέλουμε ειρήνη στην Ευρώπη».
Αυτή η επίδειξη ενότητας ίσως χαλάσει από τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος απείλησε να ασκήσει βέτο σε ένα κείμενο της ΕΕ για την Ουκρανία, το οποίο επιδιώκει να αντιταχθεί στην προσπάθεια του Ντόναλντ Τραμπ να συνάψει μια ειρηνευτική συμφωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν παραγκωνίζοντας την Ευρώπη.
Η Έκτακτη Σύνοδος συγκλήθηκε την περασμένη εβδομάδα, αφού ο Τραμπ ξεκίνησε την απευθείας διπλωματία του με τον Ρώσο πρόεδρο, αλλά πριν από την εκφοβιστική συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με τον Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο και την αναστολή της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας.
Το ReArm Europe
Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να εγκρίνουν σε μεγάλο βαθμό το σχέδιο ReArm Europe ύψους 800 δισ. ευρώ που παρουσίασε η φον ντερ Λάιεν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
«Η Ευρώπη πρέπει να γίνει πιο κυρίαρχη, πιο υπεύθυνη για τη δική της άμυνα και καλύτερα εξοπλισμένη για να δράσει και να αντιμετωπίσει αυτόνομα τις άμεσες και μελλοντικές προκλήσεις και απειλές», αναφέρεται στο τελευταίο σχέδιο συμπερασμάτων σύμφωνα με τον Guardian. Η ΕΕ «θα επιταχύνει την κινητοποίηση των απαραίτητων μέσων και χρηματοδοτήσεων» για την ενίσχυση της ασφάλειας και «θα ενισχύσει τη συνολική αμυντική της ετοιμότητα [και] θα μειώσει τις στρατηγικές της εξαρτήσεις».
Το σχέδιο ύψους 800 δισ. ευρώ για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα δανείων ύψους 150 δισ. ευρώ, το οποίο εξασφαλίζεται από αχρησιμοποίητα κεφάλαια του προϋπολογισμού της ΕΕ, καθώς και μεγαλύτερες ευελιξίες στους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ που θα μπορούσαν να ξεκλειδώσουν νέες δαπάνες ύψους 650 δισ. ευρώ.
Η πρόταση της Γαλλίας
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, δήλωσε ότι η γαλλική πρόταση για την πυρηνική αποτροπή θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου συντονισμού των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων.
Η Ευρώπη είχε χάσει πολύ χρόνο, «αλλά σήμερα όλα έχουν πραγματικά αλλάξει», δήλωσε ο Τουσκ, αναφερόμενος στις προτάσεις της Επιτροπής και στις πρόσφατες συναντήσεις των Ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι και το Λονδίνο. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η νέα προσέγγιση της αμερικανικής κυβέρνησης και η κούρσα εξοπλισμών που ξεκίνησε η Ρωσία θέτουν νέες προκλήσεις για την Ευρώπη, είπε, προσθέτοντας: «Είμαι πεπεισμένος ότι η Ρωσία θα χάσει αυτή την κούρσα εξοπλισμών - όπως ακριβώς η Σοβιετική Ένωση έχασε μια παρόμοια κούρσα εξοπλισμών πριν από 40 χρόνια».
Αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι είναι απίθανο οι ηγέτες να συμφωνήσουν σε ένα ακριβές σχέδιο για την ευρωπαϊκή στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία για το 2025, μετά από πρόταση του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλλας. Από τότε που η Κάλλας παρουσίασε το σχέδιό της για την παροχή όπλων και πυρομαχικών στην Ουκρανία, έχουν διακινηθεί ποσά που κυμαίνονται από 20 δισ. ευρώ έως 40 δισ. ευρώ.
Ενοχλημένοι με Όρμπαν
Πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης, ο Όρμπαν προκάλεσε οργισμένη αντίδραση όταν κάλεσε την ΕΕ να ακολουθήσει τον Τραμπ και να ξεκινήσει απευθείας ειρηνευτικές συνομιλίες με τον Πούτιν, σε μια επιστολή στην οποία ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ασκήσει βέτο στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για την Ουκρανία.
Ο Λιθουανός πρόεδρος, Γκιτάνας Ναουσέντα, δήλωσε ότι η ΕΕ πρέπει να εξετάσει άλλους τρόπους λήψης αποφάσεων, παρακάμπτοντας την αντίθεση μιας ή δύο χωρών, «διότι διαφορετικά η ιστορία θα μας τιμωρήσει».
«Διαρκεί πάρα πολύ καιρό η ανικανότητά μας να λαμβάνουμε αποφάσεις. Και τώρα είναι η ώρα [να δράσουμε]», δήλωσε.
Διστακτικότητα για το ευρωομόλογο
Από το σχέδιο κειμένου της ΕΕ απουσιάζουν οι προτάσεις για νέο κοινό δανεισμό (ευρωομόλογα), αλλά η ιδέα συνεχίζει να κυκλοφορεί, παρά την αντίθεση της Γερμανίας που επανέλαβε ο Σολτς την Πέμπτη.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα γυρίσει πραγματικά σελίδα σε μια Ευρώπη της άμυνας», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ πριν από τη συνεδρίαση, αναφερόμενος στη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης. «Είναι αυτό το τέλος της ιστορίας; Όχι, δεν το νομίζω».
Η Κάλλας δήλωσε ότι ελπίζει να υπάρξει πολιτική συμφωνία επί της πρότασής της στη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης, ενώ οι αριθμοί θα συμπληρωθούν σε Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 20-21 Μαρτίου. Ερωτηθείσα σχετικά με την αντίθεση της Ουγγαρίας, είπε ότι η πρωτοβουλία της θα μπορούσε επίσης να βασιστεί σε έναν «συνασπισμό των προθύμων» για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο μια χώρα να μπλοκάρει όλες τις άλλες.
