«Βρισκόμαστε σε κίνδυνο κάθε μέρα. Αντιλαμβάνομαι ότι μπορεί να με χτυπήσουν ή να με συλλάβουν, αλλά αυτό δεν με φοβίζει. Θα υπερασπιστούμε το μέλλον των παιδιών μας και το μέλλον της χώρας μας μέχρι τέλους και η Ρωσία δεν θα μας το πάρει». Η Τεόνα Τσχομελίτσε, με πολυετή δημοσιογραφική πορεία, ισχυρή παρουσία ως blogger και δημιουργός περιεχομένου στη σφαίρα των μέσων κοινωνικών δικτύωσης, και εκτελεστική διευθύντρια της μη κυβερνητικής οργάνωσης Mediavoice, μεταφέρει το Liberal στην Τιφλίδα των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων και παραθέτει το χρονικό της κρίσης.
Καλυμμένοι με τις σημαίες της χώρας τους και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι Γεωργιανοί κατακλύζουν κάθε βράδυ τους δρόμους διαδηλώνοντας κατά του κυβερνώντος «Γεωργιανού Ονείρου» που έχοντας παρεκκλίνει προς τον αυταρχισμό υπό τις «ευλογίες» της Μόσχας επιδιώκει να σκοτώσει το δικό τους όνειρο για ένα ευρωπαϊκό μέλλον. Mία κυβέρνηση, που ενταφιάζει δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες και μαζί τους την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, απαντά με σκληρή καταστολή, κατηγορώντας τους πολιτικούς της αντιπάλους και τη φιλοδυτική πρόεδρο, Σαλόμε Ζουραμπιτσβίλι, ότι θέλουν να μετατρέψουν τη χώρα «σε μια νέα Ουκρανία», παρασύροντάς την σε έναν νέο πόλεμο με τη Ρωσία.
Την επανάληψη των βουλευτικών εκλογών της 26ης Οκτωβρίου και την έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση ζητούν οι διαδηλωτές. Εκατοντάδες τραυματίες και αθρόες συλλήψεις πολιτών και ηγετικών προσώπων της αντιπολίτευσης. Στο στόχαστρο και οι εκπρόσωποι του Τύπου. Μιλώντας την ίδια γλώσσα με το Κρεμλίνο, ο πρωθυπουργός Ηρακλί Κομπαχίτζε κάνει λόγο περί «χρηματοδότησης» των διαδηλώσεων από το εξωτερικό και διαμηνύει ότι «κανένα σενάριο Μαϊντάν δεν θα πετύχει στη Γεωργία».
Το Σύνταγμα της Γεωργίας δεσμεύει τη χώρα να επιδιώξει την ένταξη στην ΕΕ και οι δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν ότι πάνω από το 80% των Γεωργιανών θέλει να βαδίσει στον ευρωπαϊκό δρόμο. Κόντρα στην κυβέρνηση, και στο πλευρό των διαδηλωτών, στέκεται η Σαλόμε Ζουραμπισβίλι που καλεί την Ευρώπη να επιδείξει τη μέγιστη ηθική και πολιτική υποστήριξη σε αυτό το κρίσιμο σημείο καμπής για τη Γεωργία. Η ενταξιακή διαδικασία είχε ήδη «παγώσει» από τα θεσμικά όργανα των Βρυξελλών εξαιτίας της δημοκρατικής οπισθδρόμησης και του α λα Πούτιν νόμου περί «ξένων πρακτόρων», όμως η κυβέρνηση Κομπαχίτζε αιφνιδίασε ανακοινώνοντας ότι βάζει η ίδια στο «συρτάρι» το ζήτημα της ένταξης για τα επόμενα τέσσερα χρόνια αποφασίζοντας ουσιαστικά να προκαλέσει ανοιχτά τους πολίτες.
Ο λόγος περνά στην Τεόνα Τσχομελίτσε.
Η μάχη για το ευρωπαϊκό μέλλον της Γεωργίας
«Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν όταν, στις 28 Νοεμβρίου, ο Ηρακλί Κομπαχίτζε, επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος Γεωργιανό Όνειρο (GD), ανακοίνωσε την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Γεωργίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το 2028, μαζί με την άρνηση της ευρωπαϊκής οικονομικής υποστήριξης. Ισχυρίστηκε ότι η Γεωργία θα ενταχθεί στην ΕΕ έως το 2030 «με τους δικούς της όρους, με αξιοπρέπεια». Η δήλωση αυτή, η οποία έρχεται σε αντίθεση με τις καθιερωμένες διαδικασίες ένταξης στην ΕΕ, σηματοδότησε μια δραματική στροφή στην εξωτερική πολιτική της Γεωργίας, η οποία είναι κατοχυρωμένη στο Σύνταγμά της. Σε απάντηση, η πρόεδρος Σαλόμε Ζουραμπισβίλι υποσχέθηκε αντίσταση μαζί με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, ενώ οι πολίτες βγήκαν στους δρόμους σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Την ίδια ημέρα, μαζικές διαδηλώσεις ξέσπασαν σε ολόκληρη τη Γεωργία, αποτελώντας «κάλεσμα για νέο αγώνα κατά του ρωσικού καθεστώτος». Στην Τιφλίδα, η πρόεδρος Ζουραμπισβίλι ενώθηκε με ειρηνικούς διαδηλωτές μπροστά από το Κοινοβούλιο, όπου είχαν ήδη παραταχθεί κανόνια νερού και ειδικές δυνάμεις. Η πρόεδρος πλησίασε μάλιστα μέλη των ειδικών δυνάμεων σε μια προσπάθεια να ξεκινήσει διάλογο.
Οι συγκεντρώσεις απέκτησαν γρήγορα δυναμική, με τους αριθμούς των διαδηλωτών να ξεπερνούν τις 200.000 και να εξαπλώνονται σε όλες τις μεγάλες πόλεις. Η διαμαρτυρία απάσπασε μεγάλη αλληλεγγύη ακόμη και από κρατικούς θεσμούς και δημόσιους υπαλλήλους. Πάνω από 200 εργαζόμενοι του υπουργείου Εξωτερικών εξέδωσαν κοινή δήλωση με την οποία καταδίκασαν την απόφαση της κυβέρνησης και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στη φιλοδοξία της Γεωργίας να ενταχθεί στην ΕΕ. Προειδοποίησαν ότι το τρέχον παράθυρο για τη διεύρυνση της ΕΕ μπορεί να μην ανοίξει ξανά, με κίνδυνο την απομόνωση της Γεωργίας.
Η δήλωση αυτή ενέπνευσε την αλληλεγγύη σε όλα τα θεσμικά όργανα: Υπάλληλοι του υπουργείου Άμυνας, του υπουργείου Παιδείας και Επιστημών, του υπουργείου Εσωτερικών, του Συνταγματικού Δικαστηρίου και των δημοτικών συμβουλίων εξέφρασαν επίσης τη διαφωνία τους. Τα πανεπιστήμια σταμάτησαν τη διδασκαλία και ανακοίνωσαν κινητοποιήσεις, στις οποίες προσχώρησαν και σχολεία σε διάφορες περιοχές. Εκπρόσωποι του ιατρικού κλάδου εξέδωσαν μανιφέστο με το οποίο καταδικάζουν τις ενέργειες της κυβέρνησης και δεσμεύονται να συμπαρασταθούν στον γεωργιανό λαό.
Η κατάσταση κλιμακώθηκε καθώς οι δυνάμεις καταστολής, οπλισμένες με δακρυγόνα, σπρέι πιπεριού και κανόνια νερού αναμεμειγμένα με χημικά ερεθιστικά, χρησιμοποίησαν υπέρμετρη βία για να διαλύσουν τους διαδηλωτές. Οι θερμοκρασίες κοντά στο μηδέν επιβάρυναν τη βιαιότητα αυτών των τακτικών. Άγνωστοι άνδρες με μαύρες στολές, κράνη και αντιασφυξιογόνες μάσκες δρούσαν παράλληλα με τις δυνάμεις καταστολής, στοχοποιώντας ειρηνικούς διαδηλωτές (μεταξύ των οποίων και ηλικιωμένους) και κυρίως δημοσιογράφους.
Καταγράφουμε στοχευμένη βία κατά των δημοσιογράφων: την πρώτη ημέρα των διαδηλώσεων τραυματίστηκαν 14 δημοσιογράφοι. Τις επόμενες ημέρες, ο Guram Rogava από το Formula TV νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο με τραύμα στο κεφάλι μετά από στοχευμένη επίθεση. Ο δημοσιογράφος Lekso Keshelashvili από την Publika ξυλοκοπήθηκε και κρατήθηκε, ενώ η κάμερά του κατασχέθηκε. Η δημοσιογράφος του TV Pirveli, Mariam Gaprindashvili, υπέστη σοβαρά τραύματα αφού βρέθηκε σε σωματική αντιπαράθεση με τις δυνάμεις καταστολής και δέχτηκε κλωτσιές. Εν τω μεταξύ, δημοσιογράφοι εγκαταλείπουν τη φιλοκυβερνητική τηλεόραση «Rustavi 2» (πέντε δημοσιογράφοι συνολικά, μεταξύ των οποίων και ο ανταποκριτής των Βρυξελλών),
Η Ένωση Νέων Γεωργιανών Δικηγόρων (GYLA) καταδίκασε τη δυσανάλογη χρήση βίας από την κυβέρνηση, επικαλούμενη παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των νομικών κανόνων. Ανέφεραν ότι περισσότεροι από 200 διαδηλωτές είχαν συλληφθεί, με το υπουργείο Εσωτερικών να επιβεβαιώνει 224 συλλήψεις με κατηγορίες για χουλιγκανισμό και ανυπακοή στις εντολές της αστυνομίας.
Μια βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων βρίσκεται σε εξέλιξη. Έως την περασμένη Πέμπτη είχαν συλληφθεί 320 άτομα, εκ των οποίων 260 χρειάστηκαν ιατρική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που τραυματίστηκαν σοβαρά και χρειάστηκε να υποβληθούν σε χειρουργικές επεμβάσεις. Οι κρατούμενοι βασανίζονται, ξυλοκοπούνται και αντιμετωπίζονται απάνθρωπα. Όλοι οι κρατικοί θεσμοί είναι υποταγμένοι στην κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της Δικαιοσύνης και του Συνηγόρου του Πολίτη. Ο μόνος θεσμός που βρίσκεται στο πλευρό του λαού είναι ο πρόεδρος. Η Σαλόμε Ζουραμπισβίλι είναι η μόνη κρατική εκπρόσωπος που υποστηρίζει ανοιχτά την ένταξη της Γεωργίας στην ΕΕ, αλλά το πρόβλημα είναι ότι η θητεία της λήγει πολύ σύντομα.
Αρκετοί πρεσβευτές της Γεωργίας, μεταξύ άλλων στην Ολλανδία, τη Λιθουανία, την Ιταλία, τη Βουλγαρία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, παραιτήθηκαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη στροφή στην εξωτερική πολιτική του Γεωργιανού Ονείρου (GD). Εν τω μεταξύ, η Λιθουανία, η Εσθονία και η Λετονία επέβαλαν κυρώσεις σε πρόσωπα-κλειδιά, μεταξύ των οποίων ο Μπιτζίνα Ιβανισβίλι [σ.σ. ολιγάρχης που έκανε την περιουσία του στη Ρωσία, ιδρυτής και πραγματικός ηγέτης του GD) και υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών της Γεωργίας.
Τώρα εμείς, οι Γεωργιανοί αγωνιζόμαστε κατά του ρωσικού καθεστώτος. Και κατά της παράνομης κυβέρνησής μας, η οποία ελέγχεται από το Κρεμλίνο. Τώρα αγωνιζόμαστε για το ευρωπαϊκό μέλλον της Γεωργίας.
Η κυβέρνησή μας νόθευσε τις εκλογές της 26ης Οκτωβρίου. Υπήρξε εκφοβισμός, εκβιασμός, χειραγώγηση δεδομένων. Μετά τη διεξαγωγή αυτών των εκλογών, ο ντε φάκτο πρωθυπουργός της Γεωργίας, Ηρακλί Κομπαχίτζε, ανακοίνωσε ότι η Γεωργία αναστέλλει τις διαπραγματεύσεις για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που φυσικά είχε ως αποτέλεσμα πολύ έντονες επικρίσεις και διαμαρτυρίες από τον γεωργιανό λαό. Επί ημέρες, βρισκόμαστε στους δρόμους. Και είμαστε ακόμα εδώ και απαιτούμε την παραίτηση της γεωργιανής κυβέρνησης και τη διεξαγωγή νέων εκλογών υπό μια νέα Κεντρική Εκλογική Επιτροπή.
Καθώς οι διαδηλώσεις συνεχίζονται, ηγέτες της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφοι και δημόσια πρόσωπα παραμένουν ενωμένοι στην αντίστασή τους. Δηλώσεις υποστήριξης έχουν εισρεύσει από την ΕΕ, τις ΗΠΑ και άλλους συμμάχους, τονίζοντας ότι η Γεωργία ανήκει στην Ευρώπη. Εν τω μεταξύ, η Ρωσική Ομοσπονδία και ο ίδιος ο Πούτιν επιδοκίμασαν τις ενέργειες της γεωργιανής κυβέρνησης. Η Ρωσία βοηθά το Γεωργιανό Όνειρο με προπαγάνδα και υπάρχουν υποψίες ότι Γεωργιανοί αξιωματικοί εκπαιδεύονται από εκπροσώπους της FSB.
Το ντε φάκτο Κοινοβούλιο σχεδιάζει να εκλέξει νέο πρόεδρο μέχρι τις 16 Δεκεμβρίου. Έχουν προτείνει τον πρώην ποδοσφαιριστή Μιχαήλ Καβελασβίλι, μέλος της «Λαϊκής Εξουσίας» [σ.σ. μία από τις πιο φιλορωσικές δυνάμεις της Γεωργίας], ως υποψήφιο για πρόεδρο της Γεωργίας (παρεμπιπτόντως, δεν έχει δίπλωμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης). Ο Καβελασβίλι είναι συνιδρυτής της πτέρυγας «Λαϊκή Δύναμη» του κυβερνώντος κόμματος και είναι γνωστός για τις βωμολοχίες του στο Κοινοβούλιο και τη σφοδρά αντιδυτική του στάση, με ιδιαίτερη εχθρότητα κατά των Ηνωμένων Πολιτειών. Η «Λαϊκή Εξουσία» ήταν η πτέρυγα που κατέθεσε επίσημα τον νόμο για τους «ξένους πράκτορες».
Παρ' όλα τα εμπόδια, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βρίσκονται καθημερινά στους δρόμους της Τιφλίδας και κάθε γεωργιανής πόλης. Δεν έχουμε τρόπο να κάνουμε πίσω, γι' αυτό συνεχίζουμε να διαδηλώνουμε.
Βρισκόμαστε σε κίνδυνο κάθε μέρα. Αντιλαμβάνομαι ότι μπορεί να με χτυπήσουν ή να με συλλάβουν, αλλά αυτό δεν με φοβίζει. Θα υπερασπιστούμε το μέλλον των παιδιών μας και το μέλλον της χώρας μας μέχρι τέλους και η Ρωσία δεν θα μας το πάρει».
Η Τεόνα Τσχομελίτσε είναι ανεξάρτητη δημοσιογράφος, blogger, δημιουργός περιεχομένου και εκτελεστική διεθύντρια της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Mediavoice». Διαθέτει 20 χρόνια δημοσιογραφικής εμπειρίας. Από τον Φεβρουάριο του 2020, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και μετέπειτα, μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, παρέχει καθημερινά ενημέρωση για αμφότερα τα μέτωπα μέσω των καναλιών της στα social media.
Το 2022, για τη δημιουργία ανεξάρτητου περιεχομένου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έλαβε το πιο σημαντικό δημοσιογραφικό βραβείο στη Γεωργία: το βραβείο του Χάρτη Δεοντολογίας των Γεωργιανών Δημοσιογράφων. Το ίδιο έτος για την κάλυψη του πολέμου στην Ουκρανία και τη δημιουργία περιεχομένου στη γεωργιανή γλώσσα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έλαβε το βραβείο «History Keepers» του προγράμματος που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με αποστολή την ενίσχυση των μέσων ενημέρωσης στη Γεωργία, η Τεόνα Τσχομελίτσε συνεργάζεται με σειρά κυβερνητικών οργανώσεων και διδάσκει κανόνες ηθικής και δεοντολογίας του δημοσιογραφικού επαγγέλματος.
