Δίκτυο τουλάχιστον 20 θαλάμων βασανιστηρίων στην πρόσφατα απελευθερωθείσα νότια ουκρανική περιοχή της Χερσώνας είχε «σχεδιασθεί και χρηματοδοτούνταν απευθείας από το ρωσικό κράτος», ανακοίνωσαν ερευνητές εγκλημάτων πολέμου, επικαλούμενοι νέα αποδεικτικά στοιχεία.
Η Κινητή Ομάδα Δικαιοσύνης, η οποία χρηματοδοτείται από τη Βρετανία, την ΕΕ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, συνεργάζεται με Ουκρανούς εισαγγελείς για εγκλήματα πολέμου σε όλη την Ουκρανία και στη Χερσώνα από τότε που η περιοχή αυτή ανακτήθηκε από τις ρωσικές δυνάμεις τον Νοέμβριο μετά από οκτώ και πλέον μήνες κατοχής.
Το γραφείο Τύπου του Κρεμλίνου δεν απάντησε σε αίτημα να σχολιάσει το θέμα. Το Reuters είχε αναφερθεί στην κλίμακα των θαλάμων βασανιστηρίων στη Χερσώνα τον Ιανουάριο, όταν οι ουκρανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι περίπου 200 άνθρωποι φέρεται να έχουν βασανιστεί σε 10 τοποθεσίες. Επιζώντες δήλωσαν στο Reuters ότι βασανίστηκαν, με διάφορους τρόπους που συμπεριλάμβαναν ηλεκτροσόκ και τεχνικές πνιγμού.
Η Μόσχα, η οποία έχει δηλώσει ότι διεξάγει μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία, έχει αρνηθεί ότι διαπράττει εγκλήματα πολέμου ή ότι στοχεύει αμάχους.
Η Κινητή Ομάδα Δικαιοσύνης, η οποία συστάθηκε τον Μάιο του 2022 από την εταιρεία ανθρωπιστικού δικαίου Global Rights Compliance και υποστηρίζεται από διεθνείς εμπειρογνώμονες, υποστηρίζει το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα της Ουκρανίας καθώς εξετάζει περισσότερες από 71.000 αναφορές για εγκλήματα πολέμου σε εθνικό επίπεδο από την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2022.
«Νέα στοιχεία που συνελέγησαν από την πρόσφατα απελευθερωθείσα Χερσώνα αποκαλύπτουν ότι οι θάλαμοι βασανιστηρίων σχεδιάστηκαν και χρηματοδοτήθηκαν απευθείας από το ρωσικό κράτος», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η ομάδα, που συστάθηκε από τον Βρετανό δικηγόρο Γουέιν Τζόρντας.
Μάρτυρες περιέγραψαν τη χρήση βασανιστηρίων με ηλεκτροσόκ και με νερό από τις ρωσικές δυνάμεις. Τουλάχιστον 1.000 επιζώντες από τους θαλάμους βασανιστηρίων έχουν καταθέσει στοιχεία στους ερευνητές και περισσότεροι από 400 άνθρωποι έχουν δηλωθεί ως αγνοούμενοι από τη Χερσώνα, αναφέρεται στην ανακοίνωση της ομάδας.
Η χρηματοδότηση ενός δικτύου εγκαταστάσεων βασανιστηρίων αποτελούσε μέρος ενός ρωσικού κρατικού σχεδίου για την «υποταγή, επαναδιαπαιδαγώγηση ή θανάτωση ουκρανών πολιτικών ηγετών και απλών αντιφρονούντων», ανέφερε η ομάδα στην ανακοίνωσή της.
Τα κέντρα βασανιστηρίων λειτουργούσαν από διάφορες ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων της ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB), της τοπικής FSB της Χερσώνας και της ρωσικής υπηρεσίας φυλακών, αναφέρεται στην ανακοίνωση. Το Reuters δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει τους ισχυρισμούς.
Διεξάγεται επίσης έρευνα από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, στο πλαίσιο των εγχώριων και διεθνών προσπαθειών να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία σε ολόκληρη την Ουκρανία.
