Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κηρύσσει σήμερα με απόφασή του άκυρη τη συμφωνία που επιτρέπει σε εταιρείες υψηλής τεχνολογίας να μεταφέρουν δεδομένα στις ΗΠΑ, στηρίζοντας τις ανησυχίες σχετικά με παρακολούθηση εκ μέρους των αμερικανικών αρχών που έφερε στο προσκήνιο η υπόθεση του ακτιβιστή υπέρ της προστασίας προσωπικών δεδομένων Μαξ Σρεμς εναντίον του Facebook.
Η «Ασπίδα Προστασίας» είχε τεθεί σε εφαρμογή το 2016 για να προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα των Ευρωπαίων όταν αυτά μεταφέρονται στις ΗΠΑ για εμπορική χρήση. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είχε κρίνει ανίσχυρη και την προηγούμενη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαβίβαση δεδομένων στις ΗΠΑ (Safe Harbor). Η απόφαση αναμένεται να έχει μεγάλες συνέπειες για τις διαβιβάσεις δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προς τις ΗΠΑ.
«Σε σχέση με ορισμένα προγράμματα παρακολούθησης, ουδόλως προκύπτει από την εν λόγω κανονιστική ρύθμιση η ύπαρξη περιορισμών στην εξουσιοδότηση που παρέχεται για την εφαρμογή των προγραμμάτων αυτών, όπως δεν προκύπτει ούτε η ύπαρξη εγγυήσεων για τους μη Αμερικανούς πολίτες τους οποίους αφορούν εν δυνάμει τα σχετικά προγράμματα» αναφέρει η απόφαση του Δικαστηρίου.
Αντιθέτως, το Δικαστήριο έκρινε ότι η απόφαση της Επιτροπής σχετικά με τις τυποποιημένες συμβατικές ρήτρες για τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε τρίτες χώρες είναι έγκυρη, καλεί ωστόσο τους εθνικούς ρυθμιστικούς οργανισμούς να λάβουν αυστηρά μέτρα για την προστασία των δεδομένων των πολιτών τους.
Εκατοντάδες χιλιάδες εταιρείες συμπεριλαμβανομένου του Facebook, βιομηχανικών κολοσσών και αυτοκινητοβιομηχανιών χρησιμοποιούν αυτές τις διατάξεις για να διαβιβάζουν δεδομένα Ευρωπαίων σε όλο τον κόσμο.
Η απόφαση δεν μπορεί να επιβάλει την άμεση απαγόρευση μεταφοράς δεδομένων εκτός της Ε.Ε. καθώς οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας μπορούν να προσφύγουν κατά της απόφασης.
Στην ΕΕ, ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (GDPR), που τέθηκε σε ισχύ το 2018, έχει στόχο να αυξήσει τον έλεγχο των ατόμων στα προσωπικά τους δεδομένα. Οι εταιρείες που δεν συμμορφώνονται με τον κανονισμό μπορεί να δουν να τους επιβάλλεται πρόστιμο έως και 4% επί του συνολικού ετήσιου κύκλου εργασιών τους.
Μετά την ανακοίνωση της απόφασης ο Επίτροπος Δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει προσεκτικά την αιτιολόγηση της ακύρωσης της συμφωνίας για τη διαβίβαση δεδομένων μεταξύ ΕΕ-ΗΠΑ και θα εξετάσει, σε συνεργασία με τους Αμερικανούς ομολόγους του, το πώς θα αναπτύξουν έναν ενισχυμένο και λειτουργικό μηχανισμό μεταφοράς δεδομένων.