Κάτι λιγότερο από τέσσερις εβδομάδες απομένουν για τις ομοσπονδιακές εκλογές (23 Φεβρουαρίου) στη Γερμανία, μετά την κατάρρευση του τριμερούς συνασπισμού του καγκελάριου Όλαφ Σολτς.
Στη Γερμανία υπάρχουν δύο κεντρώα, «μεγάλα» κόμματα: Οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του Όλαφ Σολτς και οι συντηρητικοί της αντιπολίτευσης, μια συμμαχία των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) και του βαυαρικού αδελφού κόμματός τους, της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU).
Ωστόσο, αμφότερα έχουν χάσει δυνάμεις τα τελευταία χρόνια, με μικρότερα κόμματα όπως οι οικολόγοι Πράσινοι και η ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) να κερδίζουν έδαφος.
Το SPD, το CDU/CSU, οι Πράσινοι και η AfD θέτουν όλοι υποψηφίους για την καγκελαρία.
Υποψήφιοι είναι επίσης οι φιλελεύθεροι Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP), το ακροαριστερό Linke και η αριστερή Συμμαχία Sahra Wagenknecht (BSW), οι οποίοι πάντωςδεν είναι σίγουρο ότι θα πιάσουν το όριο του 5% για να μπουν στο κοινοβούλιο, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.
Τι λένε οι δημοσκοπήσεις
Οι συντηρητικοί προηγούνται στις εθνικές δημοσκοπήσεις για περισσότερο από δύο χρόνια και βρίσκονται στο 30%, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση που δημοσίευσε η INSA στις 25 Ιανουαρίου, ακολουθούμενοι από την AfD με 21%.
Το SPD του Σολτς, με 16%, έχει πέσει στην τρίτη θέση από την πρώτη θέση που είχε κατακτήσει στις εκλογές του 2021. Ακολουθούν οι Πράσινοι με 12% και το BSW με 7%. Το FDP και το Linke συγκεντρώνουν αμφότερα ποσοστό 4%.
Ωστόσο, οι αναλυτές λένε ότι οι δημοσκοπήσεις μπορούν να αλλάξουν, καθώς οι ψηφοφόροι είναι λιγότερο πιστοί στα κόμματα από ό,τι ήταν κάποτε, υπενθυμίζοντας την προεκλογική εκστρατεία του 2021, όταν οι συντηρητικοί μετατράπηκαν από πρώτοι σε δεύτεροι μέσα σε λίγους μήνες.
Ειδικά, ο ηγέτης των συντηρητικών, Φρίντριχ Μερτς, θεωρείται επιρρεπής σε γκάφες και οξύθυμος.
Η ατζέντα των εκλογών
Ουκρανία
Τα κυρίαρχα κόμματα της Γερμανίας τάσσονται όλα υπέρ της παροχής βοήθειας στην Ουκρανία ενώ η AfD και το BSW επιθυμούν τον τερματισμό των παραδόσεων όπλων στο Κίεβο και την αποκατάσταση των καλών σχέσεων με τη Μόσχα.
Ωστόσο, ο Σολτς και το SPD του έχουν υιοθετήσει πρόσφατα έναν πιο προσεκτικό τόνο -τονίζοντας την ανάγκη για διπλωματία και σύνεση στο θέμα της Ουκρανίας- σε σχέση με τους συντηρητικούς, τους Πράσινους και το FDP, οι οποίοι είναι, για παράδειγμα, όλοι υπέρ της παράδοσης πυραύλων Taurus μεγάλου βεληνεκούς από τη Γερμανία στο Κίεβο.
Οικονομία
Ο Σολτς προτείνει την παροχή κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών με ένα εκτός προϋπολογισμού ταμείο ύψους 100 δισ.ευρώ. Το SPD σχεδιάζει επίσης άμεση επιστροφή φόρου 10% στις επενδύσεις εξοπλισμού από τις επιχειρήσεις.
Ο Ρόμπερτ Χάμπεκ των Πρασίνων έχει ζητήσει, όπως και ο Σολτς, τη μεταρρύθμιση του συνταγματικά κατοχυρωμένου «φρένου χρέους» της Γερμανίας, ώστε να επιτραπούν υψηλότερες δημόσιες δαπάνες.
Ο Μερτς είχε επίσης κάνει κάποιο άνοιγμα σε μια μετριοπαθή μεταρρύθμιση του φρένου χρέους, αλλά το μανιφέστο του κόμματός του δεσμεύεται να το διατηρήσει. Η AfD και οι Φιλελεύθεροι υπερασπίζονται σθεναρά το όριο του δημόσιου δανεισμού.
Το μανιφέστο του CDU/CSU προτείνει εκτεταμένες οικονομικές ελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων μειώσεων του φόρου εισοδήματος και του εταιρικού φόρου, καθώς και χαμηλότερα τέλη ηλεκτρικού ρεύματος, αν και δεν έχουν πει πώς θα χρηματοδοτηθούν αυτά.
Η AfD θέλει η Γερμανία να εγκαταλείψει το ευρώ, να επαναφέρει το γερμανικό μάρκο και ενδεχομένως να εγκαταλείψουν την ΕΕ.
Μετανάστευση
Μια σειρά βίαιων επιθέσεων που συνδέονται με αλλοδαπούς στη Γερμανία έχουν εντείνει τις ανησυχίες της κοινής γνώμης σχετικά με την ασφάλεια και τη μετανάστευση, κάνοντας τα κόμματα να απαιτήσουν αυστηρότερα μέτρα για τη μετανάστευση.
Μετά την πιο πρόσφατη επίθεση στις 22 Ιανουαρίου, ο Φρίντριχ Μερτς, ο ηγέτης του CDU και υποψήφιος καγκελάριος, δεσμεύτηκε να φέρει στο κοινοβούλιο νομοθεσία για την αποκατάσταση των συνοριακών ελέγχων, ακόμη και αν χρειαστεί να περάσει με την υποστήριξη της ακροδεξιάς, κάτι που το κόμμα του συνήθιζε να αποφεύγει με κάθε τρόπο στο παρελθόν.
Σε γενικές γραμμές, το συντηρητικό CDU έχει υιοθετήσει όλο και περισσότερο μια πολύ πιο αυστηρή στάση για τη μετανάστευση τα τελευταία χρόνια, ζητώντας να απωθηθούν οι αιτούντες άσυλο στα σύνορα και να περιοριστούν οι οικογενειακές επανενώσεις και η πολιτογράφηση των προσφύγων.
H AfD έχει ζητήσει να κλείσουν τα σύνορα και οι αιτούντες άσυλο να μην έχουν πλέον δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης. Ορισμένα υψηλόβαθμα στελέχη της προχώρησαν περισσότερο στα σχόλιά τους και ήταν παρόντα σε συζητήσεις μεταξύ ακροδεξιών ακτιβιστών σχετικά με την απέλαση εκατομμυρίων ανθρώπων ξένης καταγωγής, συμπεριλαμβανομένων των Γερμανών πολιτών.
Θέλουν επίσης όλοι όσοι ζητούν άσυλο στην Ευρώπη να μεταφερθούν σε μια ασφαλή τρίτη χώρα για την επεξεργασία των αιτημάτων τους.Το ίδιο το SPD έχει σκληρύνει τη θέση του, επιβάλλοντας αυστηρότερους συνοριακούς ελέγχους και επιταχύνοντας τις απελάσεις, αν και θέλει επίσης να φέρει περισσότερους ξένους ειδικευμένους εργάτες.
Αντίθετα, οι Πράσινοι διατηρούν μια πιο ανοιχτή πολιτική ασύλου, προωθώντας πρωτοβουλίες διάσωσης στη θάλασσα με κρατική υποστήριξη και απλοποιώντας τις διαδικασίες οικογενειακής επανένωσης και ενισχύοντας την ενσωμάτωση.
Ενέργεια
Οι υψηλές τιμές της ενέργειας παραμένουν μια τρομερή πρόκληση για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις στη Γερμανία και ένα σημαντικό θέμα της προεκλογικής εκστρατείας.
Το CDU, το SPD και οι Πράσινοι συμφωνούν στην επέκταση των ΑΠΕ για τη μείωση του κόστους, αλλά διαφέρουν ως προς τις προσεγγίσεις χρηματοδότησης:
Το CDU, το SPD και οι Πράσινοι συμφωνούν στην επέκταση των ΑΠΕ για τη μείωση του κόστους, αλλά διαφέρουν ως προς τις προσεγγίσεις χρηματοδότησης: το CDU προτείνει τη χρήση υψηλότερων εσόδων από πιστοποιητικά CO2 για τη μείωση των τελών δικτύου, ενώ το SPD και οι Πράσινοι υποστηρίζουν κρατικές επιδοτήσεις που χρηματοδοτούνται με χρέος. Το CDU και η AfD προτείνουν επίσης να αξιολογηθεί η επιστροφή στην πυρηνική ενέργεια, ιδέα που απορρίπτεται από το SPD και τους Πράσινους.
Η AfD αντιτίθεται πλήρως στις επιδοτήσεις των ΑΠΕ, υποστηρίζοντας την απεριόριστη λειτουργία ανθρακικών μονάδων και την κατάργηση της τιμολόγησης του CO2 για τη μείωση του κόστους των καταναλωτών και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.
Σχέσεις με τις ΗΠΑ/Τραμπ
Το ζήτημα της αντιμετώπισης της νέας αμερικανικής κυβέρνησης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει ήδη επισημάνει το ενδεχόμενο αύξησης των δασμών και μείωσης της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ευρώπη, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο για τη Γερμανία. Οι ΗΠΑ παραμένουν ο κορυφαίος προορισμός για τις γερμανικές εξαγωγές και ο κυριότερος σύμμαχος ασφαλείας της.
Ο Σολτς αντέδρασε στα σχόλια του Τραμπ για τη Γροιλανδία και τον Καναδά, ενώ ο Μερτς προειδοποίησε τον νυν καγκελάριο να μην κάνει μαθήματα στον Τραμπ, δίνοντας αντίθετα έμφαση σε τομείς πιθανής συνεργασίας, όπως μια πιθανή εμπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ ή μια κοινή στρατηγική για την Κίνα.
Ο Χάμπεκ των Πρασίνων προειδοποίησε ότι η ΕΕ πρέπει να παραμείνει ενωμένη και να επιδιώξει συνομιλίες με την κυβέρνηση Τραμπ, διότι ένας εμπορικός πόλεμος θα βλάψει τελικά όλες τις πλευρές.
Όλα τα κυρίαρχα κόμματα εξέφρασαν σκεπτικισμό σχετικά με την απαίτηση του Τραμπ προς τις ευρωπαϊκές χώρες να αυξήσουν τις δαπάνες για την άμυνα στο 5% της οικονομικής παραγωγής, δεδομένου ότι η Γερμανία θα δυσκολευτεί ήδη να τηρήσει το 2% μετά την εξάντληση του ειδικού ταμείου της για τον στρατό. Ο Χάμπεκ, ωστόσο, έχει ήδη προτείνει αύξηση στο 3,5%.
Το γερμανικό κόμμα που έχει αγκαλιάσει περισσότερο την κυβέρνηση Τραμπ είναι η AfD, το οποίο έλαβε μεγάλη στήριξη από τον Ίλον Μασκ.
