Γιατί συνεχίζονται οι αντιδράσεις απέναντι στο ιρανικό καθεστώς
AP
AP

Γιατί συνεχίζονται οι αντιδράσεις απέναντι στο ιρανικό καθεστώς

Ο θάνατος της 22χρονης Κούρδισσας Τζίνα (Μαχσά) Αμινί επειδή δεν φορούσε σωστά το χιτζάμπ της, έχει πυροδοτήσει τις πιο έντονες διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα των τελευταίων ετών. Η αποφασιστικότητα των γυναικών που βγάζουν τις μαντίλες τους απέναντι σε ένα αυταρχικό σύστημα είναι κάτι μάλλον αναπάντεχο για το θεοκρατικό καθεστώς, που βρίσκεται μπροστά στην πιο σοβαρή κρίση των τελευταίων ετών.

Περισσότεροι από 185 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωής τους το τελευταίο διάστημα, ενώ εκατοντάδες έχουν υποστεί σοβαρούς τραυματισμούς από τις δυνάμεις ασφαλείας σύμφωνα με αρκετές αναφορές. Το χακάρισμα της κρατικής τηλεόρασης, τη στιγμή που έδειχνε πλάνα του Αγιατολάχ Χαμενεΐ στο βραδινό δελτίο ειδήσεων δείχνει, όσο δύσκολο κι αν φαίνεται αυτό, να υπάρχει μία συντονισμένη αντίδραση, αν και δίχως κεντρική καθοδήγηση. Το εύρος των αντιδράσεων απέναντι στο καθεστώς στην Τεχεράνη έχει γίνει πλέον εμφανές.

Την ώρα που φοιτήτριες φώναζαν ρυθμικά «Μουλάδες, άντε να χαθείτε», ο Ιρανός πρόεδρος Ιμπραήμ Ραϊσί, μιλούσε σε καθηγητές και φοιτητές στο Πανεπιστήμιο Αλζάχρα της Τεχεράνης, απαγγέλοντας ένα ποίημα που παρομοιάζει τους «ταραξίες» με μύγες.

Ανήκοντας στον στενό πυρήνα του θεοκρατικού καθεστώτος, ο Ραϊσί έχει περιχαρακωθεί στο αφήγημα του ξένου δακτύλου που οργανώνουν τις εκδηλώσεις αντίδρασης εναντίον του. Η μετάδοση από την ιρανική κρατική τηλεόραση ενός βίντεο που εμφάνιζε δύο Γάλλους πολίτες που έχουν συλληφθεί στο Ιράν να παραδέχονται ότι είναι πράκτορες των γαλλικών υπηρεσιών, με στόχο την πρόκληση ταραχών και την ανατροπή του ιρανικού καθεστώτος το δείχνει ξεκάθαρα.

Βέβαια, αυτό δεν βοηθάει το Ιράν στις σχέσεις του με τη Δύση, την ώρα που η καταστολή των διαμαρτυριών έχει θορυβήσει όλη την Ευρώπη. Οι αρχές του Ιράν διαψεύδουν τις αναφορές πως οι αρχές ασφαλείας σκότωσαν ένα 16χρονο κορίτσι στη διάρκεια διαδηλώσεων, ενώ αποδίδουν τον θάνατο ακόμα μίας νεαρής κοπέλας σε πτώση από μπαλκόνι.

Ωστόσο, αυτό δεν πείθει τη διεθνή κοινότητα. Στις κυρώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών προστίθεται πλέον η Ευρωπαϊκή Ένωση, τη στιγμή που η Γερμανία προανήγγειλε πως θα παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία Ιρανών αξιωματούχων που ευθύνονταν για τη βίαιη καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στο Ιράν.

Οι διαδηλώσεις στο Ιράν μπαίνουν στην τέταρτη εβδομάδα τους και συνεχίζονται με νέα ορμή, καθώς δεκαπεντάχρονα κορίτσια βγαίνουν να εκφραστούν εναντίον του κυρίαρχου καθεστώτος με κίνδυνο της υπόστασης τους. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, που ελέγχονται από την Τεχεράνη, προσπαθούν βέβαια να υποβαθμίσουν την αναταραχή που επικρατεί στη χώρα.

Πλέον, όμως μπορεί κάποιος να διαπιστώσει πως οι διαδηλώσεις προέρχονται από πολλούς νέους ανθρώπους, που έχουν δυνατότητα χρήσης των νέων μέσων επικοινωνίας και δεν μπορούν να δεχθούν το οπισθοδρομικό σύστημα που τους έχει επιβληθεί. Άλλωστε οι διαδηλώσεις έχουν μεταφερθεί στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπου οι δυνάμεις ασφαλείας του καθεστώτος περικύκλωσαν φοιτητές, μία εβδομάδα μετά τις σημαντικές φοιτητικές διαδηλώσεις.

Το σύνθημα «Γυναίκα, ζωή, ελευθερία» που ξεκίνησε από τις κουρδικές περιοχές δονεί τις διαδηλώσεις, αποτυπώνοντας την καταπίεση, που έχουν βιώσει από το θεοκρατικό καθεστώς. Οι Κούρδισσες με το ελεύθερο πνεύμα τους έχουν υποστεί τις προσπάθειες καθήλωσης τους από το θεοκρατικό σύστημα στην Τεχεράνη.

Ωστόσο, οι συγκεντρώσεις που ξεκίνησαν ως διαμαρτυρία για την τραγική απώλεια της Αμινί έχουν μετατραπεί σε μία ευρύτερη αντίδραση για τη μεταχείριση των γυναικών στη χώρα, αλλά και στην αμφισβήτηση των κληρικών που βρίσκονται τόσα χρόνια ουσιαστικά στην εξουσία.

Οι διαμαρτυρίες εναντίον της κυβέρνησης έχουν κλιμακωθεί, καθώς συνδικάτα εκπαιδευτικών έχουν καλέσει σε πανεθνική απεργία, ενώ οι αντιδράσεις διευρύνονται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Αυτό έχει ενώσει πολλές κοινωνικές ομάδες, ενώ έχει συγκινήσει τους νεότερους ανθρώπους, που αμφισβητούν την ίδια την ύπαρξη αυτού του καθεστώτος, τη στιγμή που τα οικονομικά προβλήματα που σοβούν τα τελευταία χρόνια έχουν επιδεινωθεί. Το αποτέλεσμα είναι το καθεστώς που βασίζεται την κυριαρχία των ισλαμιστών κληρικών να αισθάνεται όλο και περισσότερο ανασφαλές για το μέλλον.