Η Τουρκία αναδιπλώθηκε. Συμφώνησε στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ έπειτα από τις δεσμεύσεις της Στοκχόλμης ότι θα αντιμετωπίσει με πιο αποφασιστικό τρόπο την τρομοκρατία και το PKK και ότι η Στοκχόλμη θα στηρίξει την ενταξιακή προοπτική της Άγκυρας.
Η συμφωνία κλείνει την εκκρεμότητα της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ και αποτελεί ένα μονοπάτι απόδρασης για τον Ερντογάν από το αδιέξοδο που είχε προκαλέσει o ίδιος, λειτουργώντας συχνά ως «Δούρειος Ιππος» του Πούτιν, διασώζοντας παράλληλα την Συμμαχία από ένα τέλμα.
Επί της ουσίας πρόκειται για μια υπαναχώρηση της Τουρκίας χωρίς ακόμη να έχει πάρει κάτι το ουσιαστικό, πέρα από γενικές δεσμεύσεις από την πλευρά της Σουηδίας για στήριξη της ενταξιακής της προοπτικής, ένα μόνο από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Επόμενος σταθμός, η σημερινή συνάντηση του Ερντογάν με τον Πρόεδρο Μπάιντεν, στην οποία κατά πάσα πιθανότητα θα επιβεβαιωθεί η υποστήριξη του Λευκού Οίκου για την προμήθεια των αμερικανικών μαχητικών F-16, όπως είχε δηλώσει στο CNN ο Αμερικανός πρόεδρος.
Και αυτό που μένει να φανεί είναι πως θα εξελιχθεί η διαπραγμάτευση του Μπάιντεν με το Κογκρέσο και πόσο είναι διατεθειμένος ο Λευκός Οίκος να το πιέσει, προσπαθώντας να υπερκεράσει το βέτο Μενέντεζ, όπως και των ελληνοαμερικανών γερουσιαστών.
Πλέον, μετά και το πράσινο φως Ερντογάν στην σουηδική διεύρυνση είναι πιο εύκολο για τον Μπαίντεν να πιέσει, προκειμένου να εγκρίνει το Κογκρέσο την πώληση των μαχητικών, με το επιχείρημα ότι η Τουρκία είναι λίαν σημαντική για την άμυνα της Συμμαχίας και χωρίς εκσυγχρονισμό του στόλου της θα παραμένει ένας αποδυναμωμένος σύμμαχος. Εξάλλου, ο εδώ και μήνες εκμηδενισμός των παραβιάσεων πάνω από τον Αιγαίο αποσκοπεί ακριβώς σε αυτή τη συστηματική καλλιέργεια του προφίλ μιας φιλειρηνικής Τουρκίας.
Η διαπραγμάτευση της Τουρκίας με την Ουάσινγκτον αρχίζει πλέον να αποκτά συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Από την μια ο Λευκός Οίκος έχει στα χέρια του την υποχώρηση της Αγκυρας στο θέμα της διεύρυνσης και το «καρότο» των F-16 και από την άλλη υπάρχει το Κογκρέσο, που με την επιστολή των έξι γερουσιαστών, έχει θέσει ως όρο την αιρεσιμότητα, δηλαδή τα αμερικανικά μαχητικά να μην χρησιμοποιούνται για επιθετικές ενέργειες σε βάρος της Ελλάδος.
Πάντως το πράσινο φως της Αγκυρας στο Βίλνιους δεν αναιρεί ότι η Τουρκία – κρίσιμος γεωπολιτικός κρίκος στην άμυνα της Δύσης – παραμένει ένας προβληματικός εταίρος. Μέχρι και στο παρά πέντε, εργαλειοποιούσε την διεύρυνση της Συμμαχίας για να πετύχει οφέλη, χωρίς να συμμερίζεται σχεδόν καθόλου την αντίληψη περί ρωσικής απειλής. Χωρίς υπερβολή, ο Πρόεδρος Ερντογάν και η κυβέρνησή του δεν θεωρούν – δεν θεώρησαν ποτέ – ότι τους αφορά το τεράστιο πρόβλημα ευρωπαϊκής και παγκόσμιας ασφάλειας που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η ρωσική επιθετικότητα δεν είναι μία περιφερειακή αναστάτωση σαν τόσες άλλες. Είναι μία τεράστια ρωγμή στο μεταψυχροπολεμικό σύστημα που έχει οδηγήσει στην κατάρρευση των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Δύσης με τις προοπτικές να παραμένουν σκοτεινές.
Και στο Βίλνιους η Τουρκία εμφανίστηκε με μια απολύτως συναλλακτική λογική. Η επιδίωξή της ήταν να εξαρτήσει κάτω από το τραπέζι την συναίνεσή της με την προμήθεια των F-16, πέρα βεβαίως από μία σειρά από παραχωρήσεις που απαίτησε από την Στοκχόλμη πάνω στο τραπέζι.
Αυτή η διαπραγματευτική στρατηγική τραυματίστηκε από την στιγμή που η Ουάσιγκτον «πρόλαβε» και έβαλε και αυτή απροκάλυπτα (συνέντευξη Μπάιντεν στον CNN παραμονη της Συνόδου) ως προϋπόθεση της προμήθειας των F-16 την άρση των τουρκικών αντιρρήσεων για την ένταξη της Σουηδίας.
Επειτα και από τις χθεσινοβραδυνές εξελίξεις, η σουηδική ένταξη θα επιτρέψει στην Συμμαχία να ολοκληρώσει ταχύτατα την αμυντική θωράκιση του ευρωπαϊκού θεάτρου από τον αρκτικό κύκλο μέχρι την Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Μεσόγειο απέναντι στην ρωσική απειλή και θα στείλει ένα ηχηρό μήνυμα στην Μόσχα ότι ο αναθεωρητισμός της έχει το αντίθετο αποτέλεσμα. Δηλαδή, ενισχύει την ενότητα της Δύσης σε θεσμικό, πολιτικό και στρατηγικό επίπεδο. Αυτή η «αγωνία» δεν άντεχε μια εκ νέου αποσταθεροποίηση στην Μεσόγειο.
Τώρα, μεγάλη σημασία έχει η συνάντηση Μητσοτάκη Ερντογάν την Τετάρτη. Η Αθήνα δεν έχει κανένα λόγο να μην επιδιώξει ένα θετικό αποτέλεσμα στην συνάντηση. Χωρίς μεγάλες προσδοκίες αλλά με διάθεση για θετική εμπλοκή, τουλάχιστον επί της διαδικασίας.
