Ενισχύει τη δύναμη πυρός το Ισραήλ και εισέρχεται πλέον σε σκληρή μάχη αστικού περιβάλλοντος στη Λωρίδα της Γάζας για τη διάλυση του οικοδομήματος της Χαμάς, ενόσω στο διπλωματικό πεδίο επιχειρείται αποκωδικοποίηση των προθέσεων του Μπενιαμίν Νετανιάχου για την επόμενη ημέρα. Ο κίνδυνος διάχυσης του πολέμου κρίνεται, τουλάχιστον τη δεδομένη στιγμή, διαχειρίσιμος, με το Ιράν να «βρυχάται» μεν, αλλά να μην «ρισκάρει» μία ανοιχτή αναμέτρηση με το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι επόμενες εβδομάδες προδιαγράφονται οι πιο κρίσιμες στις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού. Οι τρομοκράτες της Χαμάς δεν μπορούν να διαφύγουν από την περικυκλωμένη Πόλη της Γάζας· ούτε οι πιο εκτεταμένες σήραγγες δεν μπορούν να τους οδηγήσουν πέρα από τις γραμμές του Ισραήλ. Για τους Παλαιστίνιους αμάχους της Γάζας το τίμημα της τρομοκρατικής επίθεσης της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου είναι ανυπολόγιστο και η επόμενη ημέρα άγνωστη.
Η φρενήρης διπλωματική κινητικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών, και τα μηνύματα που στέλνουν δημόσια και πίσω από κλειστές πόρτες, στοχεύουν στην αποτροπή της διάχυσης του πολέμου και στον περιορισμό του ανθρωπιστικού κόστους των ισραηλινών επιχειρήσεων για τον άμαχο παλαιστινιακό πληθυσμό.
Για την κυβέρνηση Μπάιντεν, είναι πρώτα απ' όλα ζωτικής σημασίας να αποτραπεί μια περιφερειακή κλιμάκωση της σύγκρουσης που θα κινδύνευε να παρασύρει τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες σε αυτήν και στη συνέχεια να εξαπλωθεί σε ακόμη ευρύτερη κλίμακα. Εξ ου και η ενίσχυση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας με αεροπλανοφόρα και πυρηνοκίνητα υποβρύχια και οι σαφείς προειδοποιήσεις προς το Ιράν να μην κουνήσει τη Χεζμπολάχ και τα άλλα «πιόνια» του στη Μέση Ανατολή.
Η προσπάθεια ανακούφισης των δεινών των κατοίκων της Γάζας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε διπλωματική λύση, και η ισχυρή και επιδεικτική δέσμευση της Ουάσινγκτον σε αυτό χρησιμεύει επίσης ως προσπάθεια ανάκτησης μιας αξιοπιστίας που έχει εν μέρει χαθεί απέναντι σε μεγάλες πλειοψηφίες της αραβικής κοινής γνώμης.
Ζητούμενο, να μην χαθεί το νήμα μιας διπλής διπλωματικής διαδικασίας που η Ουάσινγκτον κατά τους αναλυτές διαπιστώνει σήμερα πως λανθασμένα θεωρήθηκε ότι μπορούσε να κρατηθεί χωριστά: Οι διαπραγματεύσεις προς επέκταση της Συμφωνιών του Αβραάμ με τη Σαουδική Αραβία και εκείνες, που έχουν από καιρό «νεκρώσει» μεταξύ του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής με απώτερο στόχο τα δύο κράτη.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο Άντονι Μπλίνκεν έδωσε χθες από το Τόκιο και τις εργασίες της συνόδου της G7 το πιο σαφές μέχρι στιγμής στίγμα των αμερικανικών θέσεων αναφορικά με το μεταπολεμικό μέλλον της Γάζας, λέγοντας πως θα πρέπει να τελεί μαζί με τη Δυτική Όχθη υπό τη διοίκηση της Παλαιστινιακής Αρχής.
Περιγράφοντας «μία οδό για να ζήσουν οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι πλάι-πλάι σε δικά τους κράτη, με ίσα μέτρα ασφάλειας, ελευθερίας, ευκαιριών και αξιοπρέπειας», ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών ανέφερε πως «οι φωνές και προσδοκίες των Παλαιστινίων πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο» της διακυβέρνησης της Γάζας μετά τον πόλεμο και παράλληλα θα πρέπει να καταρτιστεί ένας μηχανισμός ανοικοδόμησης του παλαιστινιακού θύλακα.
Η Χαμάς δεν μπορεί να διοικεί τη Γάζα, ούτε και το Ισραήλ μπορεί να επιβάλει εκ νέου κατοχή, είπε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών λίγες ώρες μετά τη συνέντευξη Νετανιάχου στο αμερικανικό δίκτυο ABC και τη δήλωση περί ανάγκης να διατηρήσει το Ισραήλ επ’ αόριστον τον έλεγχο της ασφάλειας. Η επίμαχη αναφορά του Ισραηλινού πρωθυπουργού ήταν η πρώτη δημόσια ένδειξη εκ μέρους του για το τι μπορεί να εξετάζει για την επόμενη ημέρα, όμως ήταν ασαφής, επιδέχεται ερμηνειών και σε πρώτη ανάγνωση κοντράρεται ευθέως με τις θέσεις της Ουάσινγκτον.
«Εκτιμώ ότι το Ισραήλ θα αναλάβει, για αόριστο χρονικό διάστημα, τη συνολική ευθύνη για την ασφάλεια, διότι έχουμε δει τι συμβαίνει όταν δεν την έχουμε» είπε ο Νετανιάχου στο δίκτυο ABC. Μένει να διαφανεί αν η δήλωση θα μπορούσε να παραπέμπει σε μία εκ νέου κατοχή της Γάζας από την οποία το Ισραήλ αποσύρθηκε το 2005 (αξιωματούχοι της κυβέρνησης αποσαφήνιζαν χθες πως ο Νετανιάχου δεν μιλούσε για κατοχή) ή εάν θα κινούνταν σε ένα μοντέλο Δυτικής Όχθης, όπου σε συγκεκριμένους τομείς η ασφάλεια ανήκει στο Ισραήλ και ο πολιτική διακυβέρνηση στην Παλαιστινιακή Αρχή.
Ασαφής ήταν, ωστόσο, και ο Άντονι Μπλίνκεν ως προς το πώς θα αναλάμβανε τη διοίκηση της Γάζας η Παλαιστινιακή Αρχή, δεδομένου ότι ο Μαχμούντ Αμπάς είναι γηραιός και παροπλισμένος, χωρίς ωστόσο να παραδίδει και την εξουσία, αντιδημοφιλής, και για πολλούς Παλαιστινίους συνώνυμο της διαφθοράς.
Παρά τις πιέσεις των ΗΠΑ και τις αλλεπάλληλες επισκέψεις Μπλίνκεν στην περιοχή, οι αραβικές κυβερνήσεις αρνούνται να συζητήσουν προτάσεις περί ενδεχόμενης συγκρότησης μίας πολυεθνούς δύναμης ενόσω βρίσκεται σε εξέλιξη η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα, ζητώντας από την κυβέρνηση Μπάιντεν να απαιτήσει την εφαρμογή εκεχειρίας. Από πλευράς Τουρκίας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν -ο οποίος εν μέσω του πολέμου έχει αναδειχθεί σε «προστάτη» της Χαμάς- έχει υποβάλλει πρόταση περί εγγυητριών δυνάμεων, η οποία επίσης είναι ασαφής, ούτε και ρεαλιστικά θα μπορούσε καν να εξεταστεί από το Ισραήλ δεδομένης της στάσης του και της συμπόρευσης με το Ιράν.
Η Ουάσινγκτον εμμένει σε ανθρωπιστικές παύσεις στις επιχειρήσεις -και αυτή ήταν και η αναφορά στο ανακοινωθέν της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της G7 στο Τόκιο. Η εκεχειρία είναι εκτός κάθε συζήτησης από την κυβέρνηση Νετανιάχου αν δεν απελευθερωθούν πρώτα οι όμηροι που κρατά στα χέρια της η Χαμάς. Εντούτοις, αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν ερμηνεύουν ως μία πολύ ελαφρά μετατόπιση το γεγονός ότι ο Νετανιάχου έκανε αναφορά σε «τακτικές παύσεις» μιλώντας στο δίκτυο ABC.
Από την άλλη, ο Άντονι Μπλίνκεν μιλώντας από το Τόκιο αναγνώρισε πως «η πραγματικότητα είναι ότι πως μπορεί να υπάρξει ανάγκη για μία μεταβατική περίοδο μετά το τέλος της σύγκρουσης» στη Λωρίδα της Γάζας.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι η επίθεση κατά της Χαμάς θα διαρκέσει και αναγνωρίζουν ότι δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί ένα συγκεκριμένο σχέδιο για το τι θα ακολουθήσει μετά τον πόλεμο. Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Γιόαβ Γκάλαντ, έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι δεν επιδιώκεται μακροπρόθεσμη εκ νέου κατοχή της Γάζας, όμως έχει προϊδεάσει πως θα ακολουθήσει μακρά περίοδος συγκρούσεων χαμηλής έντασης ενάντια με εναπομείναντες θύλακες. Άλλοι αξιωματούχοι έχουν μιλήσει για δημιουργία ζώνης ασφαλείας στη μεθόριο.
