Το διακύβευμα για την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Ουκρανία δεν περιορίζεται μόνο στην αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας με τη μεσολαβητική προσπάθεια, αλλά αφορά και τα ίδια τα οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα της χώρας.
Χαρακτηριστικές οι εξελίξεις στο μέτωπο των τουρκικών drones, τα οποία πλέον θα κατασκευάζονται και επί ουκρανικού εδάφους. Ερντογάν και Ζελένσκι υπέγραψαν σήμερα στο Κίεβο συμφωνία για κατασκευή τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην Ουκρανία.
Η Τουρκία έχει ήδη προμηθεύσει τα drones Bayraktar2 στην Ουκρανία, τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί τις τελευταίες ημέρες για πτήσεις πάνω από τις περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, που ελέγχονται από τους φιλορώσους αυτονομιστές στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς.
Όπως αναφέρουν οι Financial times ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψε συμφωνία για την εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας με την Ουκρανία, αψηφώντας τις προειδοποιήσεις της Μόσχας να μην εξοπλίσει περαιτέρω το Κίεβο. Ο Τούρκος ηγέτης έκλεισε μια σειρά από συμφωνίες για το ελεύθερο εμπόριο και την άμυνα με το Κίεβο μετά από τρεις ώρες συνομιλιών με τον πρόεδρο Ζελένσκι στην ουκρανική πρωτεύουσα.
Αυτά περιλαμβάνουν την κοινή παραγωγή στην Ουκρανία τουρκικών drones, την επέκταση μιας συνεργασίας που οδήγησε το Κίεβο να αγοράζει τουλάχιστον 20 μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα από την Τουρκία και να τα αναπτύσσει κατά των αυτονομιστών που υποστηρίζονται από τη Ρωσία.
Ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας είπε στο Reuters ότι η συμφωνία για τα drones δημιούργησε «ευνοϊκές συνθήκες για τους Τούρκους κατασκευαστές ώστε να κατασκευάσουν ένα εργοστάσιο παραγωγής drone στην Ουκρανία, ώστε να μπορέσουμε να παράγουμε ολόκληρη τη σειρά drones και να αποκτήσουμε τις υψηλές τεχνολογίες τους».
Ο Ερντογάν, ο οποίος περιέγραψε τον Ζελένσκι ως «αγαπητό φίλο», επανέλαβε την υποστήριξή του για την «εδαφική ακεραιότητα» της Ουκρανίας και της Κριμαίας και την προσφορά του να ενεργήσει ως μεσολαβητής μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Η Τουρκία ήθελε «να αμβλύνει τις εντάσεις αντί να τροφοδοτήσει τη στρατιωτική κλιμάκωση», είπε.
Περιγράφοντας τη σχέση τους ως «πραγματικούς φίλους», ο Ζελένσκι ευχαρίστησε τον Ερντογάν για την προσφορά μεσολάβησης. «Σήμερα υπογράψαμε μια συμφωνία που θα επεκτείνει σημαντικά την παραγωγή των UAV Baykar στην Ουκρανία», είπε ο Zelensky, προσθέτοντας: «Πρόκειται για νέες τεχνολογίες, νέες θέσεις εργασίας και ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ουκρανίας».
Η Τουρκία και η Ουκρανία, υπέγραψαν ακόμα μια σειρά συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης μιας συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου που το Κίεβο λέει ότι θα ενισχύσει το διμερές ετήσιο εμπόριο σε περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε πέντε χρόνια από 7 δισεκατομμύρια δολάρια τώρα, ανέφερε σε δημοσίευμά του το Reuters
Οι δύο πρόεδροι δεν έδωσαν λεπτομέρειες για τις συνομιλίες τους για τη Ρωσία.
Το διακύβευμα του Ερντογάν
Σύμφωνα με τα διεθνή μέσα ενημέρωσης ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να αξιοποιήσει τη στρατηγική θέση της χώρας του στο ΝΑΤΟ και τη σχέση του με τον Ρώσο πρόεδρο και ελπίζει πως με τη μεσολάβηση μεταξύ των δυο ανδρών μπορεί να αποτρέψει μια ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας, για την οποία οι ΗΠΑ έχει προειδοποιήσει ότι μπορεί να ξεκινήσει μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου.
Επικαλούμενους αναλυτές, το γαλλικό ειδησεογραφικό μέσο france24 αναφέρει ότι σε μια σοβαρή σύγκρουση στην Ουκρανία θα μπορούσε να αποτρέψει την οικονομία της Τουρκίας και να θέσει σε κίνδυνο τις πιθανότητες του Ερντογάν να επεκτείνει την πολιτική κυριαρχία του για τρίτη δεκαετία με την επανεκλογή του στην προεδρία, στις εκλογές οι οποίες θα πραγματοποιηθούν μέχρι τα μέσα του 2023.
Θα μπορούσε επίσης να αναγκάσει την Άγκυρα να διαλέξει πλευρά μεταξύ του Πούτιν, «ενός ηγέτη που έχει πολλά οικονομικά και στρατιωτικά ατού για την Τουρκία», όπως σημειώνει, και των παραδοσιακών δυτικών συμμάχων που έχουν γίνει ανυπόμονοι με τη στάση του Ερντογάν.
Η απόκτηση από το Κίεβο δοκιμασμένων τουρκικών drones προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία για τους αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία στην ανατολική Ουκρανία και για το Κρεμλίνο. Ωστόσο, οι αναλυτές πιστεύουν ότι η επιτυχία στην αποτροπή μιας ρωσικής εισβολής θα μπορούσε να αναδείξει τη σημασία της Τουρκίας για τη δυτική αμυντική συμμαχία και να αποκαταστήσει τις κακές σχέσεις του Ερντογάν με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Πάντως, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει δεσμευτεί να υποστηρίξει τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενόψει των εντάσεων με τη Μόσχα. Ωστόσο και εδώ οι περισσότεροι αναλυτές αμφιβάλλουν ότι ο Ερντογάν θα αντιμετωπίσει ανοιχτά τον Πούτιν για την Ουκρανία, καθώς μεταξύ άλλων, η οικονομική αδυναμία καθιστά την Τουρκία ευάλωτη σε αντίποινα από τη Ρωσία, από την οποία οι τουρίστες της παρέχουν σημαντική πηγή συναλλάγματος για την Άγκυρα.
«Αν η Τουρκία εναντιωθεί στη Ρωσία η τελευταία μπορεί να απαντήσει ασκώντας πίεση κατά των Τούρκων στρατιωτών στη Συρία και να προχωρήσει σε οικονομικές κυρώσεις. Η τουρκική οικονομία δεν μπορεί να αντέξει ένα ρωσικό μποϊκοτάζ» εκτιμούν οι αναλυτές, υπενθυμίζοντας ότι ένα σημαντικό ποσοστό πετρελαίου και φυσικού αερίου η Τουρκία το προμηθεύεται από την Ρωσία.
Σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τη Μόσχα, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, τόνισε τη δέσμευση της Άγκυρας σε μια συνθήκη που περιορίζει αυστηρά την πρόσβαση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στη Μαύρη Θάλασσα μέσω του Βοσπόρου, σημειώνουν οι New York Times
Ο διευθυντής επικοινωνίας του κ. Ερντογάν, Φαχρετίν Αλτούν, δήλωσε σε συνέντευξή του στο Bloomberg την Τετάρτη ότι η στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Άγκυρας και Κιέβου δεν είχε στόχο να στοχεύσει τη Ρωσία.
Σύμφωνα με τους New York Times, Τούρκοι αξιωματούχοι ανέφεραν ότι ο κ. Πούτιν θα επισκεφθεί την Τουρκία μετά το ταξίδι του στην Κίνα, χωρίς ωστόσο να προβούν σε περαιτέρω λεπτομέρειες.