Η θεαματική ήττα του κόμματος Ζάεφ στις δημοτικές εκλογές της χώρας του προσθέτει ένα ακόμα στοιχείο αβεβαιότητας στο ρευστό τοπίο των Βαλκανίων. Η γειτονική χώρα της Βόρειας Μακεδονίας από τη στιγμή της δημιουργίας της είναι μία κρίσιμη μεταβλητή, που μπορεί ανά πάσα στιγμή να επηρεάσει την περιφερειακή εξίσωση. Οι εσωτερικές εξελίξεις άλλωστε αναμένονται ραγδαίες.
Πέρα από τις μετριοπαθείς δυνάμεις, η επικράτηση του Ζόραν Ζάεφ επί των εθνικιστών και ιδιαίτερα η εκδίωξη του Νικολά Γκρουέφσκι αποτέλεσε μία μεγάλη νίκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Βρυξέλλες είχαν επενδύσει μεγάλη προσπάθεια αλλά και κονδύλια, ώστε να ενισχυθούν οι φιλοευρωπαϊκές φωνές στη γειτονική χώρα. Ωστόσο, όλη η εξουσία του Ζάεφ βασιζόταν στην ευρωπαϊκή προοπτική.
Η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών άλλωστε ήταν ένα ακόμα ρίσκο για τον κεντροαριστερό ηγέτη. Παρά τις σημαντικές παραχωρήσεις που εξασφάλισε η συμφωνία του με την Ελλάδα, με την αναγνώριση μίας εθνότητας που δημιουργήθηκε εκ του μηδενός αλλά της σλαβομακεδονικής γλώσσας, η απεμπόληση του φαντασιακού της σύνδεσης με την αρχαία Μακεδονία αλλά και το πρόθεμα Βόρεια στη συνταγματική ονομασία, αποτέλεσαν βασικά όπλα στη φαρέτρα των εθνικιστών. Βέβαια, η οικονομική δυσπραγία έπαιζε τον δικό της ρόλο.
Η σχέση των Σκοπίων με την Ευρωπαϊκή Ένωση έφτασε ωστόσο στα όρια της. Η διαμάχη με τη Βουλγαρία για το γλωσσικό ζήτημα αλλά και η σύνδεση με την υποψηφιότητα της Αλβανίας έθεσε αδιαπέραστο φραγμό στην ευρωπαϊκή πορεία των Σκοπίων. Ο Ζάεφ έβρισκε όλο και περισσότερα εμπόδια στη διακυβέρνηση της χώρας, όσο απομακρυνόταν η πιθανότητα να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο της ενταξιακής διαδικασίας.
Η ήττα στις δημοτικές εκλογές ουσιαστικά έκανε τη διακυβέρνηση από τον Ζόραν Ζαεφ ουσιαστικά μη βιώσιμη. Άλλωστε οι εθνικιστές αντίπαλοι του άμεσα ζήτησαν την παραίτηση του και ο έλεγχος κομβικών αστικών κέντρων από στελέχη της αντιπολίτευσης θα καθιστούσε κάθε μέρα που περνούσε μία μικρή οδύσσεια για την κυβέρνηση του. Τα αλβανικά κόμματα βέβαια μπορούσαν να καταλάβουν την αδυναμία του, διατηρώντας τις δικές τους στοχεύσεις.
Η προοπτική της επιστροφής των εθνικιστών στη Βόρεια Μακεδονία δε θέτει μόνο σε άλλο πλαίσιο τη Συμφωνία των Πρεσπών με την Ελλάδα, η οποία παραμένει πάντως βασικό ζήτημα, τόσο για τους Ευρωπαίους όσο για τους Αμερικάνους. Ένα μεγάλο μέρος της στρατηγικής των Βρυξελλών βασιζόταν στις διαδοχικές θετικές συνέπειες μίας φιλοευρωπαϊκής ηγεσίας στα Σκόπια που θα ωθούσε κι άλλες χώρες των Βαλκανίων προς τη Δύση. Πλέον όμως αυτό το σχέδιο φαίνεται να μένει επί χάρτου.
