Του Γιάννη Μαντζίκου
«Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν» λέει ο θυμόσοφος λαός στην Ελλάδα, αλλά φαίνεται πως η Σουηδία τηρεί κατά γράμμα την παροιμία. Η χώρα δεν έχει εμπλακεί σε πολεμική σύρραξη με άλλη για περισσότερα από 200 χρόνια, νιώθει όμως καυτή πια πάνω της την ανάσα της ρωσικής αρκούδας. Κάτι που έχει ως αποτέλεσμα ο παραδοσιακά φιλειρηνικός σουηδικός λαός αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να εμφανίζονται ότι είναι με μεγάλο ποσοστό υπέρ της εισόδου της χώρας στο ΝΑΤΟ και να πιέζουν ήδη την κεντροαριστερή κυβέρνηση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση αποστέλλει στα 4,8 εκατομμύρια νοικοκυριά της χώρας ένα εκπαιδευτικό φυλλάδιο, που μοιάζει κυριολεκτικά με εγχειρίδιο πολέμου, ενημερώνοντάς τα για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια σχετικά με τους κινδύνους σε περίπτωση κρίσης ή πολέμου. Φέρει, άλλωστε, τον τίτλο «Εάν έλθει κρίση ή πόλεμος», ενώ καταρτίστηκε από την Υπηρεσία Πολιτικών Επιπτώσεων (MSB) και δίνει οδηγίες στους πολίτες για το τι πρέπει να κάνουν αν «η καθημερινότητά τους γυρίσει ανάποδα».
Φόβος μετά την Κριμαία
Σημειώνεται ότι από το 2014, χρονιά προσάρτησης της Κριμαίας από τη Ρωσία, η χώρα της Σκανδιναβίας επενδύει σοβαρά στην αμυντική στρατηγική της, ενισχύοντας την αμυντική δαπάνη κατά 270 εκατομμύρια δολάρια για μία πενταετία και στρατιωτικοποιώντας το στρατηγικά κρίσιμο νησί του Γκότλαντ (δυτικά των χωρών της Βαλτικής). Το 2016 ο (σοσιαλδημοκράτης) πρωθυπουργός της Σουηδίας, Στέφαν Λέφβεν, είχε αναφέρει πως «η ρωσική επιθετικότητα και η αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας αποτελούν τη σοβαρότερη πρόκληση για την ευρωπαϊκή ασφάλεια από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου».
Μάλιστα, η Ρωσία έχει αυξήσει τη στρατιωτική της δραστηριότητα στη Βαλτική Θάλασσα, με αποκορύφωμα την άσκηση ZAPAD 17, η οποία περιελάμβανε το σενάριο πολέμου με το ΝΑΤΟ, ακόμη και το ενδεχόμενο εισβολής σε χώρες επί ευρωπαϊκού εδάφους. Η γερμανική εφημερίδα «Bild» είχε αποκαλύψει ότι οι ρωσικές ασκήσεις, όχι απλώς δεν είχαν αμυντικό περιεχόμενο, αλλά αποτελούσαν μια ολοκληρωμένη πρόβα πολέμου εναντίον κρατών όπως η Γερμανία, η Πολωνία, η Σουηδία, η Φινλανδία και οι τρεις χώρες της Βαλτικής. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έχει δηλώσει πολλάκις ότι «αν η Σουηδία ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, η Ρωσία θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα»...
Χαρακτηριστικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι πέρυσι η Σουηδία πραγματοποίησε τα μεγαλύτερα αμυντικά γυμνάσια σε διάστημα 23 χρόνων και επανέφερε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, που είχε καταργηθεί το 2010. Ετσι, το 2017 στρατολογήθηκαν περίπου 13.000 νέοι Σουηδοί, ενώ τη φετινή χρονιά η επιλογή γίνεται ανάλογα με τα κίνητρα και τις ικανότητες των υπό στράτευση νέων.
Οι οδηγίες στο φυλλάδιο
Όσον αφορά το προαναφερθέν φυλλάδιο, για τους Σουηδούς δεν είναι η πρώτη φορά που έρχονται αντιμέτωποι με κάτι τέτοιο, αφού το αρχικό εκδόθηκε το 1943, ενώ ανανεωμένες εκδόσεις δίνονταν στους πολίτες από το 1961 μέχρι και το 1991 από τοπικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Το φυλλάδιο εξηγεί στις 20 σελίδες του, πρώτα απ'' όλα πώς οι πολίτες θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν αν δεν υπάρχει θέρμανση, αν είναι δύσκολο να βρουν και να αποθηκεύσουν τρόφιμα, αν δεν υπάρχει νερό, αν δεν είναι εφικτή η ανάληψη μετρητών, αν τα κινητά τηλέφωνα και το διαδίκτυο πάψουν να λειτουργούν. Αναφέρονται «συμβουλές ετοιμότητας για το σπίτι», με λεπτομέρειες για την αποθήκευση μπουκαλιών νερού, ζεστών ρούχων και υπνόσακων, όπως και «τροφίμων που διατηρούνται και μπορούν να παρασκευαστούν γρήγορα, απαιτούν λίγο νερό ή μπορούν να καταναλωθούν χωρίς προετοιμασία».
Στη συνέχεια δείχνει εικόνες σειρήνων, αεροπλάνων και οικογενειών που εγκαταλείπουν τα σπίτια τους. Προετοιμάζει, επίσης, τους πολίτες για κινδύνους, όπως οι κυβερνοεπιθέσεις, η τρομοκρατία και η κλιματική αλλαγή, ενώ περιλαμβάνει και μία σελίδα σχετικά με τον εντοπισμό των ψευδών ειδήσεων και συμβουλεύει να ελέγχονται οι πηγές όλων των πληροφοριών, προειδοποιώντας ότι «κράτη προσπαθούν ήδη να επηρεάσουν τις αξίες μας και το πώς ενεργούμε... και να μειώσουν την ανθεκτικότητα και προθυμία μας να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας». Για περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης αναφέρεται, ότι «όλοι είναι υποχρεωμένοι να συνεισφέρουν και όλοι χρειάζονται για την ''''ολοκληρωτική άμυνα'''' της Σουηδίας. Όλοι μεταξύ 16 και 70 ετών ''''μπορεί να κληθούν να βοηθήσουν σε περίπτωση απειλής πολέμου''''».
Εκλογές και Ακροδεξιά
Σίγουρα, πάντως, η διανομή του συγκεκριμένου φυλλαδίου έχει σχέση και με το κλίμα που επικρατεί στη χώρα εν όψει των βουλευτικών εκλογών του ερχόμενου Σεπτεμβρίου. Εκεί όπου το σύνθημα «νόμος και τάξη» είναι πολύ πιθανό να αποδειχθεί κυρίαρχο. Κι αυτό, προφανώς, είναι κάτι που βολεύει το ακροδεξιό λαϊκιστικό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών του Τζίμι Ακεσον, που οι δημοσκοπήσεις φέρνουν κοντά στο 20% (από 6% στις εκλογές του 2014). Όσο για τo κυβερνητικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Λέφβεν εμφανίζεται να είναι πρώτο με 26%, ενώ οι Μετριοπαθείς του Ουλφ Κρίστερσον είναι κοντά στο 22%.
Σε κάθε περίπτωση, εν όψει των βουλευτικών εκλογών, τα τέσσερα μεγαλύτερα κόμματα της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης συμφωνούν για πρώτη φορά στο ότι η χώρα θα πρέπει να επιδιώξει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 23 Μαΐου.
