Προτού διανύσει μια ολόκληρη εβδομάδα στο «τιμόνι» της προεδρίας των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ ενεπλάκη στην πρώτη του διεθνή διαμάχη με αφορμή τους δασμούς και την παράτυπη μετανάστευση. Και παρά τις προβλέψεις δεν ήταν ούτε με την Κίνα, ούτε με τον Καναδά, – που αποτελούν το επίκεντρο των απειλών του – αλλά με την Κολομβία, έναν από τους στενότερους συμμάχους των ΗΠΑ στη Νότια Αμερική.
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC, το «παράπτωμα» της Κολομβίας ήταν ότι αρνήθηκε να επιτρέψει σε δύο αμερικανικές πτήσεις που μετέφεραν απελαθέντες μετανάστες να προσγειωθούν, επειδή ήταν στρατιωτικά και όχι πολιτικά μεταφορικά αεροσκάφη. Αυτό ήταν αρκετό για να ωθήσει τον Τραμπ να απειλήσει με υψηλούς δασμούς.
«Δεν θα επιτρέψουμε στην κυβέρνηση της Κολομβίας να παραβιάσει τις νομικές της υποχρεώσεις όσον αφορά την αποδοχή και την επιστροφή των εγκληματιών που ανάγκασαν να εισέλθουν στις ΗΠΑ», έγραψε ο Τραμπ στον ιστότοπό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Εκτός από τους δασμούς 25% που απείλησε ότι θα επιβάλει, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλουν ταξιδιωτική απαγόρευση και «άμεση ανάκληση της βίζας» σε αξιωματούχους της κολομβιανής κυβέρνησης, καθώς και σε συμμάχους και υποστηρικτές της.
Αργότερα, όμως, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι η Κολομβία «λύγισε» και συμφώνησε να δέχεται τους μετανάστες που φθάνουν με στρατιωτικά αεροσκάφη των ΗΠΑ «χωρίς περιορισμό ή καθυστέρηση». Εξαιτίας της συμφωνίας αυτής, οι ΗΠΑ δεν θα προχωρήσουν τελικά στην επιβολή των δασμών.
Για την πρώτη εβδομάδα της θητείας του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ φάνηκε να δίνει προτεραιότητα στη δράση για τη μετανάστευση έναντι των εμπορικών μέτρων – παρά το γεγονός ότι το τελευταίο αποτελούσε βασική προεκλογική υπόσχεση. Ο Τραμπ εμφανίζεται έτοιμος να τιμωρήσει τις χώρες που θεωρεί ότι δεν υποστηρίζουν επαρκώς τη νέα σκληρή μεταναστευτική πολιτική της Αμερικής.
Το συμβάν με την Κολομβία αποτελεί προειδοποίηση για τους συμμάχους και τους αντιπάλους των ΗΠΑ: Αν δεν συνεργαστείτε με τις ΗΠΑ, οι συνέπειες θα είναι σοβαρές.
Η Κολομβία υποχώρησε από έναν πόλεμο δασμών, αλλά η τακτική αυτή αποτελεί δοκιμασία για τη νέα κυβέρνηση Τραμπ.
Εάν οι μελλοντικές κυρώσεις οδηγήσουν σε υψηλότερες τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές, θα αντιδράσει το αμερικανικό κοινό; Θα είναι πρόθυμο να ανεχθεί κάποιο οικονομικό πόνο που θα προκληθεί από τις μεταναστευτικές προτεραιότητες του Τραμπ;
Οι ΗΠΑ εισάγουν περίπου το 27% του καφέ τους από την Κολομβία, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, καθώς και άλλα προϊόντα όπως μπανάνες, πετρέλαιο, αβοκάντο και λουλούδια. Μόνο οι εισαγωγές καφέ έχουν αξία ύψους σχεδόν 2 δισ. δολαρίων.
Ο πρόεδρος της Κολομβίας Γκουστάβο Πέτρο είχε αρχικά απαντήσει λέγοντας ότι η χώρα του θα δεχόταν τους επαναπατριζόμενους πολίτες με «πολιτικά αεροπλάνα, χωρίς να αντιμετωπίζονται σαν εγκληματίες».
Δεν είναι μυστικό ότι ο Πέτρο δεν συμπαθεί τον Ντόναλντ Τραμπ - έχει επικρίνει έντονα τις πολιτικές του για τη μετανάστευση και το περιβάλλον στο παρελθόν.
Σε μια μακροσκελή απάντηση στο X, είπε ότι ο Τραμπ θα «εξαφανίσει το ανθρώπινο είδος λόγω απληστίας» και κατηγόρησε τον πρόεδρο των ΗΠΑ ότι θεωρεί τους Κολομβιανούς «κατώτερη φυλή». Ο Πέτρο συνέχισε περιγράφοντας τον εαυτό του ως «πεισματάρη» και δήλωσε ότι ενώ ο Τραμπ θα μπορούσε να προσπαθήσει να «πραγματοποιήσει πραξικόπημα» με «οικονομική δύναμη και αλαζονεία», εκείνος, εν ολίγοις, θα αντεπιτεθεί. Ανέφερε επίσης: «Από σήμερα, η Κολομβία είναι ανοιχτή σε ολόκληρο τον κόσμο, με ανοιχτές αγκάλες».
Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να ανησυχεί έναν πρόεδρο των ΗΠΑ που θέλει να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό. Οι αξιωματούχοι της επερχόμενης κυβέρνησής του έχουν καταστήσει σαφές ότι η αποστολή αυτή θα απαιτήσει να κοιτάξει πέρα από τα σύνορα με το Μεξικό.
Σημειώνεται ότι, δεκάδες χιλιάδες μετανάστες κάθε χρόνο από όλο τον κόσμο, από την Ινδία έως την Κίνα, κατευθύνονται βόρεια προς τις ΗΠΑ, αφού αποβιβαστούν στη Νότια Αμερική και ταξιδέψουν μέσω της Κολομβίας μέσω του Darien Gap - ενός βασικού σημείου ακριβώς βόρεια των συνόρων Παναμά-Κολομβίας. Πρόκειται για ένα επικίνδυνο ταξίδι όπου δρουν εγκληματικές συμμορίες.
Στην απάντησή του στις ενέργειες του Τραμπ, ο πρόεδρος Πέτρο σημείωσε ότι αν ανασταλούν οι συνομιλίες για τη διαχείριση της μετανάστευσης μέσω του Darien, «οι παράνομες δραστηριότητες θα αυξηθούν». Οι δηλώσεις αυτές θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως συγκαλυμμένη απειλή για περισσότερους παράνομους μετανάστες χωρίς.
Ο Πέτρο έσπευσε αργότερα να δηλώσει ότι η χώρα του δεν θα αρνηθεί την απέλαση Κολομβιανών υπηκόων από τις ΗΠΑ – αρκεί να τύχουν «αξιοπρεπούς μεταχείρισης».
Ακόμα και αφού η Κολομβία ενήργησε για την εκτόνωση της διαμάχης, ανέφερε ότι ο διάλογος θα διατηρηθεί για να «εγγυηθεί η αξιοπρέπεια των πολιτών μας».
Αλλά αυτού του είδους οι δασμοί αποτελούν δοκιμασία–- και θα μπορούσαν να εφαρμοστούν απέναντι σε άλλες χώρες που δεν συμφωνούν με τις απαιτήσεις των ΗΠΑ. Απ' ό,τι φαίνεται, αυτή είναι απλώς η πρώτη κίνηση του Τραμπ.