Η προσπάθεια στήριξης της λίρας έχει πώς φαίνεται μεγάλο κόστος για τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τόσο μεταφορικά όσο και ουσιαστικά.
Οι αλλεπάλληλες παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας στις αγορές συναλλάγματος με σκοπό πάντα τη στήριξη του εθνικού νομίσματος έχουν φέρει τα συναλλαγματικά διαθέσιμα στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Μάϊο του 2019.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας, στις 24 Απριλίου, τα αποθέματα μειώθηκαν περισσότερο από 2 δισ. δολάρια για να υποστηριχθεί η συναλλαγματική ισοτιμία της λίρας με το δολάριο.
Από τον Δεκέμβριο, η κεντρική τράπεζα αύξησε τις ανταλλαγές νομισμάτων κατά 11,4 δισ. δολάρια και μέχρι τα τέλη Μαρτίου είχε συγκεντρώσει 29,6 δισ. δολάρια από αυτά τα swaps. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg, δανείστηκε άλλα 3 δισ. δολάρια μέχρι τα μέσα Απριλίου. Το πρακτορείο μάλιστα σημειώνει ότι όταν προ ημερών, η κεντρική τράπεζα μείωσε απρόσμενα κατά 1% το βασικό της επιτόκιο, στο 8,75%, προκλήθηκε μεγάλη έξοδο κεφαλαίων, καθώς "κάηκαν" περισσότερα από 600 εκατ. δολ. για τη στήριξη της λίρας.
Την ίδια ώρα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της χώρας στο εξωτερικό είναι 122 δισ. δολ. ενώ τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, (εκτός των απαιτήσεων εγχώριων δανειστών), είναι 26,3 δισ. δολ. Την ίδια ώρα, ο Καάν Νατζλί, οικονομολόγος και διαχειριστής επενδύσεων χαρτοφυλακίου στη Neuberger Berman στη Χάγη, υπογραμμίζει πως «δεν είναι καθόλου καθησυχαστική η κατάσταση της κεντρικής τράπεζας σε ό,τι αφορά το ύψος των διαθεσίμων της».
Όπως είναι λογικό οι εξελίξεις αυτές έδωσαν τροφή στα σενάρια για προσφυγή στο ΔΝΤ και επιβολή capital controls. Σε αυτά συνέτειναν ένα δημοσίευμα φιλοκυβερνητικής εφημερίδας και η δήλωση της διευθύντριας του ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα ότι «βρίσκεται σε επαφή με την Τουρκία».
«Στην ατζέντα της Τουρκίας δεν βρίσκεται καμία νέα συμφωνία με το ΔΝΤ και κανένα δάνειο» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, Ιμπραήμ Καλίν στο CNN Turk.
Σύμφωνα με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch, η προσφυγή στο Ταμείο θα ήταν για τον Ερντογάν το «απολύτως έσχατο καταφύγιο». Εξάλλου, την τελευταία φορά, πάντως, που η Τουρκία προσέφυγε στο ΔΝΤ, το 2001, αυτό συνέπεσε με την εξαφάνιση μιας γενιάς πολιτικών αρχηγών μεταξύ των οποίων ο Μπουλέντ Ετσεβίτ, ο Μεσούτ Γιλμάζ και η Τανσού Τσιλέρ, που έστρωσε το δρόμο στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Όπως δήλωσε ο Ντάγκλας Γουίνσλοου, διευθυντής πιστοληπτικής αξιολόγησης ευρωπαϊκών κρατών την Πέμπτη, η κατάσταση είναι πολύ ρευστή, αλλά ο ίδιος δεν προβλέπει ότι θα υπάρξει υποστήριξη της Τουρκίας από το Ταμείου και αυτό το σενάριο δεν ενσωματώνεται στην αξιολόγηση της χώρας από τον οίκο.
Επιπρόσθετα, ο Πολ Τόμσεν του ΔΝΤ ανάφερε πρόσφατα ότι μόνο δύο χώρες ανάμεσα στις 9 αναπτυσσόμενες οικονομίες που δεν ανήκουν στην ΕΕ δεν έχουν ζητήσει ακόμη βοήθεια από τη «δεξαμενή» των 50 δισ. δολαρίων που διαθέτει το ΔΝΤ για άμεση εκταμίευση: Τουρκία και Ρωσία.
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας, Ογκιουζάν Οζμπάς, εμφανίστηκε τουλάχιστον καθησυχαστικός «Με τη δυναμική της δομή, η τουρκική οικονομία θα είναι μία από αυτές που θα πληγούν λιγότερο σε αυτή τη διαδικασία και θα ανακάμψει σε πολύ μικρό χρόνο», είπε.
AP Photo/Lefteris Pitarakis