Η απόφαση των ΗΠΑ να συγκροτήσουν συνοριακή δύναμη αποτελούμενη από 30.000 μαχητές – κυρίως Κούρδους - στο βόρειο τμήμα της Συρίας φέρνει την Τουρκία στα όριά της και αποδεικνύει ότι το τοπίο μετά τη συντριβή του ISIS στην περιοχή κάθε άλλο παρά ξεκάθαρο είναι.
Την Δευτέρα, 15 Ιανουαρίου, ο Tayyip Erdogan προανήγγειλε νέα στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στη βόρεια Συρία με στόχο τους Κούρδους αντάρτες, εξαπολύοντας παράλληλα ευθεία επίθεση εναντίον των ΗΠΑ, που σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο προσπαθούν να εξοπλίσουν μια «τρομοκρατική δύναμη» στην περιοχή.
«Μια χώρα που αποκαλούμε σύμμαχο επιμένει να δημιουργήσει έναν τρομοκρατικό στρατό στα σύνορά μας», ανέφερε ο Erdogan σε ομιλία του στην Άγκυρα. «Σε τι άλλο μπορεί να στοχεύει αυτός ο τρομοκρατικός στρατός εκτός από την Τουρκία; Αποστολή μας είναι να τον στραγγαλίσουμε πριν καν γεννηθεί», πρόσθεσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Αιτία για τις νέες απειλές Erdogan αποτέλεσε η ανακοίνωση του υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συνασπισμού πως εργάζεται με την κουρδική πολιτοφυλακή YPG για τη δημιουργία μιας νέας μεθοριακής δύναμης στη Βόρεια Συρία που θα αποτελείται από 30.000 μέλη.
«Στόχος είναι η συγκρότηση δύναμης 30.000 ανδρών το ήμισυ της οποίας θα είναι μέλη των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, μίας συμμαχίας Κούρδων και Αράβων μαχητών, της αιχμής του δόρατος στις επιχειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους», είχε τονίσει ο εκπρόσωπος του διεθνούς συνασπισμού.
Όλοι εναντίον όλων
Η υποστήριξη των ΗΠΑ στις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) έχει θέσει υπό σκληρή δοκιμασία τους δεσμούς της Τουρκίας όχι μόνο με τις ΗΠΑ αλλά και με το ΝΑΤΟ. Η Άγκυρα θεωρεί το YPG – την αιχμή του δόρατος των SDF - ως επέκταση του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK) και το χαρακτηρίζει τρομοκρατική οργάνωση. Στον αντίποδα, οι ΗΠΑ θεωρούν τους Κούρδους του YPG ως τους πλέον ικανούς συμμάχους τόσο στο αγώνα κατά των Ισλαμιστών όσο και ως αντίβαρο στις δυνάμεις του Σύρου προέδρου Bashar al Assad. Και κάπου εκεί ξεκινά μια απίστευτη διελκυστίνδα μεταξύ αντικρουόμενων συμφερόντων, διαφορετικών «παικτών».
Οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη το YPG καθώς διαθέτουν στη Συρία μόλις 2.000 στρατιώτες. Κατά συνέπεια για να εξασφαλίσουν ότι το ISIS δεν θα επανακάμψει χρειάζονται μια αξιόπιστη αποτρεπτική δύναμη. Η Τουρκία με τη σειρά της θεωρεί αδιανόητη την ύπαρξη 30.000 εκπαιδευμένων, εξοπλισμένων και με θεσμικό ρόλο, μαχητών στο μαλακό της υπογάστριο. Ταυτόχρονα, η συριακή κυβέρνηση έχει χαρακτηρίσει τις ΗΠΑ ξένη δύναμη κατοχής και τους μαχητές της SDF ως προδότες. Η συριακή κυβέρνηση η οποία σημειωτέον έχει την υποστήριξη της Ρωσίας, κάτι που άλλωστε υπήρξε το σημείο καμπής στην αποτυχία ανατροπής του Bashar al Assad. Οι ίδιοι οι Κούρδοι είναι ίσως οι μόνοι νικητές του συριακού εμφυλίου, αφού όλες οι υπόλοιπες πλευρές κάτι έχασαν: το ISIS εξαϋλώθηκε, ο Assad αν και διατήρησε τη θέση του και το… κεφάλι του δεν ασκεί εξουσία στο σύνολο της Συρίας και η συριακή αντιπολίτευση δεν πέτυχε τον αντικειμενικό της στόχο που ήταν η ανατροπή του Assad και η κατάληψη της εξουσίας.
Η σημασία που έχει το YPG για τους Αμερικανούς φάνηκε από την απόφαση του προέδρου Trump να εξοπλίσει τους μαχητές της κουρδικής οργάνωσης παρά τη λυσσώδη αντίδραση της Άγκυρας. Οι αποστολές αμερικανικών όπλων στο YPG ξεκίνησαν λίγο πριν την έναρξη για την ανακατάληψη της Ράκα – στην οποία το YPG έπαιξε κρίσιμο ρόλο – και ανεστάλησαν τον περασμένο Νοέμβριο.
Σε κάθε περίπτωση οι Κούρδοι μαχητές του YPG διαθέτουν τον εξοπλισμό, την εμπειρία και την τεχνογνωσία για να εμπλακούν σε σύγκρουση με τον τουρκικό στρατό. Αν, λοιπόν, η Τουρκία πραγματοποιήσει την απειλή της και επιτεθεί κατά της Αφρίν, του προπυργίου του YPG, οι Κούρδοι έχουν δηλώσει ότι θα αντισταθούν και τότε οι διεθνείς προσπάθειες για οριστική κατάπαυση του πυρός και πολιτική λύση στη Συρία θα βρεθούν επί ξυρού ακμής.
Γιάννης Παλιούρης
Με πληροφορίες από Reuters, Al Jazeera
Φωτογραφία: AP Images