Του Γιώργου Παυλόπουλου
Άστραψε και βρόντηξε η Αγκελα Μέρκελ κατά τη χθεσινή της ομιλία στη γερμανική Βουλή. Στοι στόχαστρό της, αυτή τη φορά, βρέθηκαν τόσο τα ξενοφοβικά κόμματα εντός Γερμανίας όσο και οι ηγέτες των χωρών εκείνων, ευρωπαϊκών και μη, οι οποίοι αποφάσισαν ότι δεν θα υπογράψουν το Παγκόσμιο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, στην τελετή που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στις 10 και 11 Δεκεμβρίου στο Μαρόκο.
«Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι λένε πως μπορούν να λύσουν όλα τα προβλήματα μόνοι τους και πως δεν έχουν ανάγκη να σκέφτονται κανέναν άλλον. Κι αυτό είναι εθνικισμός στην πιο καθαρή του μορφή», δήλωσε από το βήμα της Μπούντεσταγκ η Γερμανίδα καγκελάριος, για να συνεχίσει διατυπώνοντας κι αυτή τον διαχωρισμό που είχε κάνει πρόσφατα ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν: «Αυτή η στάση δεν είναι πατριωτισμός. Πατριωτισμός είναι όταν εμπλέκουμε και άλλους στο γερμανικό συμφέρον και αποδεχόμαστε καταστάσεις επωφελείς για όλους».
Ο Τραμπ και οι άλλοι
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη για να καταλάβει κανείς ότι τα βέλη της Μέρκελ στράφηκαν κατά του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος άνοιξε τον δρόμο για την υπονόμευση της συμφωνίας που είχε καταρχήν υπογραφεί από 193 χώρες τον περασμένο Ιούλιο. Θεωρώντας προφανώς -και δικαίως- ότι η απόφαση των ΗΠΑ να απέχουν εξαρχής από αυτήν αποτέλεσε παράδειγμα προς μίμηση και για όσες χώρες έχουν ακολουθήσει, οι οποίες μάλιστα πληθαίνουν διαρκώς.
Ήδη, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις που έχουν γίνει, εκτός των ΗΠΑ θα απέχουν από την τελετή στο Μαρόκο έξι κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης -οι συνήθεις ύποπτοι Ουγγαρία, Τσεχία και Πολωνία, η Αυστρία στην κυβέρνηση της οποίας συμμετέχει η Ακροδεξιά, όπως επίσης οι Βουλγαρία και Εσθονία- καθώς και δύο ακόμη χώρες: η Αυστραλία και το Ισραήλ. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, όσο πλησιάζει η ημερομηνία, ο κατάλογος των αποχωρήσεων να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο.
Εντός συνόρων, από την άλλη, η επί 13 χρόνια καγκελάριος επιχείρησε να αποκρούσει τα επιχειρήματα της ακροδεξιάς Εναλλακτικής για τη Γερμανία και να αντεπιτεθεί -υπερασπίζοντας, ταυτόχρονα, την πολιτική που εφάρμοσε, ειδικά μετά το 2015 και η οποία φαίνεται πως της έχει κοστίσει πολύ σε πολιτικό επίπεδο. Μόνο που εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα: Διότι στο συγκεκριμένο θέμα, τις απόψεις της AfD μοιάζουν να συμμερίζονται και κόμματα και πολιτικοί του «δημοκρατικού τόξου» της Γερμανίας και δη εταίροι της Μέρκελ στην κυβέρνηση.
Για του λόγου το αληθές, οι Βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές σύμμαχοί της έχουν υιοθετήσει πολλές από τις θέσεις της AfD, σε μια προσπάθεια να σταματήσους τις διαρροές ψηφοφόρων προς εκείνη την κατεύθυνση -αν και οι πρόσφατες εκλογές έδειξαν ότι μάλλον δεν τα καταφέρνουν. Ακόμη, όμως, και ο ένας εκ των διεκδικητών της προεδρίας των Χριστιανοδημοκρατών στο συνέδριο που θα γίνει 7 και 8 Δεκεμβρίου, ο νυν υπουργός Υγείας Γενς Σπαν -υποστηριζόμενος και από άλλα στελέχη- τάσσεται υπέρ της διεξοδικής συζήτησης του συμφώνου του ΟΗΕ προτού αυτό υπογραφεί από την Μέρκελ, με σκοπό να αυστηροποιηθεί ή και να αλλάξει ριζικά.
Προσφυγικό και κρίση
Όλοι αυτοί, εκφράζοντας προφανώς ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας, δεν δείχνουν να έχουν πειστεί από την κατάσταση που επικρατεί στον πλανήτη και τα επιχειρήματα της Μέρκελ, η οποία χαρακτήρισε απολύτως αναγκαία τη συζήτηση γύρω από «ένα παγκόσμιο σύμφωνο για τη μετανάστευση, για την εν τάξει και νόμιμη μετανάστευση, σε ένα κόσμο στον οποίο υπάρχουν 222 βίαιες συγκρούσεις, 68,5 εκατομμύρια πρόσφυγες, εκ των οποίων το 52% είναι παιδιά».
Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει η Μέρκελ να έχει ως πρώτο μέλημα την υστεροφημία της, μιας και η ίδια έχει παραδεχθεί πως βρίσκεται στη δύση της πολιτικής της καριέρας. Ωστόσο, οφείλει να της αναγνωρίσει κανείς πως παραμένει συνεπής στη στάση που επέλεξε εξαρχής -των υπό όρους ανοιχτών συνόρων- παρά το βαρύ πολιτικό κόστος. Όπως πρέπει να παραδεχτούμε ότι τα μεγάλα προσφυγικά κύματα που έχει προκαλέσει η εποχή της κρίσης και των πολέμων την οποία ζούμε σήμερα χαράζει νέες διαχωριστικές γραμμές στις κοινωνίες και το παραδοσιακό πολιτικό σκηνικό, λειτουργώντας ως καταλύτης μεγάλων ανακατατάξεων και ανατροπών.
AP Photo/Michael Sohn