Οι ΗΠΑ αρνούνται να συνυπογράψουν ένα σχέδιο ψηφίσματος του ΟΗΕ για τη συμπλήρωση τριών ετών από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το οποίο υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και απαιτεί και πάλι από τη Μόσχα να αποσύρει τα στρατεύματά της, δήλωσαν τρεις διπλωματικές πηγές στο Reuters.
Η Ουάσινγκτον έχει επίσης αντιταχθεί σε μια φράση σε μια δήλωση που σχεδίαζε να εκδώσει την επόμενη εβδομάδα η G7, η οποία θα καταδίκαζε τη ρωσική επίθεση, δήλωσαν άλλες δύο πηγές.
Η κίνηση των ΗΠΑ στον ΟΗΕ τη θέτει αντιμέτωπη με την Ουκρανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες εδώ και έναν μήνα διαπραγματεύονται με τα κράτη μέλη του ΟΗΕ για το δικό τους ψήφισμα για τον πόλεμο, το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί από τη Γενική Συνέλευση.
Εάν το Συμβούλιο Ασφαλείας των 15 μελών υιοθετήσει το σχέδιο των ΗΠΑ το πρωί της Δευτέρας, θα επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία να υποστηρίξουν ότι δεν είναι απαραίτητο να συνεδριάσει ή να ψηφίσει η Γενική Συνέλευση για το ψήφισμα που έχει συνταχθεί από την Ουκρανία και την Ευρώπη.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας είχε ήδη προγραμματιστεί να συνεδριάσει για την Ουκρανία το απόγευμα της Δευτέρας. Είναι στο χέρι της Κίνας, ως προεδρεύουσας χώρας του Συμβουλίου για τον Φεβρουάριο, να αναβάλει τη συνεδρίαση, όπως ζήτησε η Ουάσιγκτον. Δεν έχει ληφθεί ακόμη απόφαση, ανέφεραν διπλωμάτες.
Για να υιοθετηθεί ένα ψήφισμα του Συμβουλίου, απαιτούνται τουλάχιστον εννέα ψήφοι υπέρ και καμία αρνητική ψήφος από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βρετανία ή τη Γαλλία.
Οι ΗΠΑ ασκούν έντονες πιέσεις για να εξασφαλίσουν υποστήριξη για το σχέδιο τους, ανέφεραν διπλωμάτες, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες συνεχίζουν να προωθούν την υποστήριξη για την προσπάθειά τους στη Γενική Συνέλευση. Το σχέδιο ψηφίσματος των ΗΠΑ δεν καταδικάζει τη Ρωσία ως επιτιθέμενη στη σύγκρουση, ούτε αναγνωρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.
«Μέσω της υποστήριξης αυτού του ψηφίσματος, επιβεβαιώνουμε ότι αυτή η σύγκρουση είναι φρικτή, ότι ο ΟΗΕ μπορεί να βοηθήσει να τερματιστεί και ότι η ειρήνη είναι εφικτή», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο. «Αυτή είναι η ευκαιρία μας να δημιουργήσουμε πραγματική δυναμική προς την ειρήνη. Προτρέπουμε όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να ενταχθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες.»
Την Πέμπτη, το Reuters μετέδωσε ότι οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να συνυπογράψουν το κείμενο που συντάχθηκε από την Ουκρανία και την ΕΕ. Στη συνέχεια, την Παρασκευή, η Ουάσιγκτον πρότεινε το δικό της ψήφισμα για ψήφιση στη Γενική Συνέλευση τη Δευτέρα. Αργά την Παρασκευή, οι ΗΠΑ παρέδωσαν το ίδιο σχέδιο ψηφίσματος στο Συμβούλιο Ασφαλείας.
Η πίεση των ΗΠΑ για δράση στον ΟΗΕ έρχεται μετά την προσπάθεια του Τραμπ να μεσολαβήσει για τον τερματισμό του πολέμου, προκαλώντας ρήξη με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, και εγείροντας ανησυχίες μεταξύ των ευρωπαϊκών συμμάχων ότι θα μπορούσαν να αποκλειστούν από τις ειρηνικές συνομιλίες. Αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Ρωσίας συναντήθηκαν την Τρίτη.
Η Γενική Συνέλευση συγκαλείται τη Δευτέρα ως «έκτακτη ειδική συνεδρίαση». Τέτοιες συνεδριάσεις πραγματοποιούνται όταν το Συμβούλιο Ασφαλείας «αποτυγχάνει να ασκήσει την κύρια ευθύνη του για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας σε περιπτώσεις όπου φαίνεται ότι υπάρχει απειλή για την ειρήνη, παραβίαση της ειρήνης ή πράξη επιθετικότητας».
Λόγω του δικαιώματος βέτο της Ρωσίας, το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει βρεθεί σε αδιέξοδο καθ' όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης. Η Γενική Συνέλευση υιοθέτησε έξι ψηφίσματα για τη σύγκρουση κατά το πρώτο έτος της, καταδικάζοντας τη Μόσχα και απαιτώντας την αποχώρηση όλων των ρωσικών στρατευμάτων.
Αλλά αν το Συμβούλιο υιοθετήσει το σχέδιο ψηφίσματος των ΗΠΑ τη Δευτέρα το πρωί, τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία μπορούν να υποστηρίξουν ότι δεν είναι απαραίτητο να συνεδριάσει ή να δράσει η Γενική Συνέλευση.
Το αμερικανικό κείμενο που αποτελείται από 65 λέξεις αναμένεται να προκαλέσει την οργή των Ευρωπαίων, οι οποίοι βρίσκονται ήδη αντιμέτωποι με το τετελεσμένο ενός αμερικανορωσικού διαλόγου για την Ουκρανία. «Ενα μινιμαλιστικό κείμενο σαν αυτό, που δεν καταδικάζει τη ρωσική επίθεση ή δεν κάνει αναφορά στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανία, μοιάζει με προδοσία προς το Κίεβο και συνιστά χαμηλό κτύπημα για την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς επίσης και περιφρόνηση των αρχών του πυρήνα του διεθνούς δικαίου», δήλωσε ο Richard Gowan του International Crisis Group.
Το κείμενο των ΗΠΑ αναφέρεται στην απώλεια ζωών κατά τη διάρκεια της «σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας» και επαναλαμβάνει «ότι ο κύριος σκοπός των Ηνωμένων Εθνών είναι να διατηρήσει τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια και να επιλύσει ειρηνικά τις διαφορές». Ζητά επίσης «έναν ταχύ τερματισμό της σύγκρουσης, και προτρέπει περαιτέρω για μια διαρκή ειρήνη μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας».
Η Ρωσία έχει προτείνει μια τροπολογία σε αυτή τη γραμμή - προς ψήφιση από τη Γενική Συνέλευση - επομένως «ζητά έναν ταχύ τερματισμό της σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτιών της, και προτρέπει περαιτέρω για μια διαρκή ειρήνη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας». Ο πρέσβης της Ρωσίας στον ΟΗΕ Βασίλι Νεμπένζια χαρακτήρισε το σχέδιο των ΗΠΑ ως «καλή κίνηση».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Αντρίι Σίμπιχα το Σάββατο φάνηκε να επικρίνει την προσπάθεια της Ρωσίας να τροποποιήσει το σχέδιο των ΗΠΑ.
«Οι βαθύτερες αιτίες αυτού του πολέμου είναι η άρνηση του (του Ρώσου Προέδρου Βλαντίμιρ) Πούτιν στο δικαίωμα ύπαρξης της Ουκρανίας και η επιθυμία του να καταστρέψει το έθνος μας», τόνισε στο X. «Γι’ αυτό η Ρωσία ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο, διαπράττει φρικαλεότητες και προσπαθεί να αλλάξει σύνορα με τη βία».
Russia’s war against Ukraine is the largest war of aggression in Europe since WWII. Allowing Putin to succeed would have disastrous consequences for the stability and common way of life of every family in Europe and the US. The cost of appeasement will be paid by ordinary people.
— Andrii Sybiha 🇺🇦 (@andrii_sybiha) February 22, 2025
Η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, χαρακτηρίζοντάς τη «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» που έχει σχεδιαστεί για να «αποναζιστικοποιήσει» τη γείτονά της και να σταματήσει την επικίνδυνη επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά.
Από την άλλη, το κείμενο που συντάχθηκε από την Ουκρανία και την ΕΕ «επιβεβαιώνει εκ νέου την επείγουσα ανάγκη να τερματιστεί ο πόλεμος φέτος και να ενταθούν οι διπλωματικές προσπάθειες για τη μείωση των κινδύνων περαιτέρω κλιμάκωσης και για την επίτευξη μιας συνολικής, δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία».
Διατυπώνει την ανάγκη για την εφαρμογή προηγούμενων ψηφισμάτων του ΟΗΕ που απαιτούσαν την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την αναγνωρισμένη διεθνώς εδαφική επικράτεια της Ουκρανίας και επισημαίνει ότι η Μόσχα πρέπει να σταματήσει τις εχθροπραξίες.
Τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης δεν είναι δεσμευτικά, αλλά έχουν πολιτική βαρύτητα, αντανακλώντας τη διεθνή άποψη για τον πόλεμο. Κανένα κράτος δεν έχει δικαίωμα βέτο στη συνέλευση.
