Οι κυριολεκτικά εκρηκτικές διαστάσεις που παίρνει καθημερινά η εξάπλωση του νέου κορονοϊού θέτει ανθρώπους και θεσμούς, το δημόσιο σύστημα και την ιδιωτική οικονομία, ενώπιον μιας δύσκολης δοκιμασίας. Μιας δοκιμασίας η οποία – όπως συμβαίνει σε κάθε τέτοια περίπτωση – επιφυλάσσει εκπλήξεις ενώ από αυτήν ουδείς θα βγει αλώβητος ή ίδιος.
Η αξιοπιστία των κυβερνήσεων και η αποτελεσματικότητα των κρατικών μηχανισμών θα κριθούν εκ νέου, σχεδόν εκ του μηδενός. Η δυνατότητα συντονισμού, η έμπρακτη επίδειξη αλληλεγγύης και γενικά η αξία χρήσης υπερεθνικών οργανισμών, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη, θα μπουν στο μικροσκόπιο, όπως συνέβη και με την κρίση του 2008. Οι αντοχές και η συνέπεια των επιχειρήσεων απέναντι σε εργαζόμενους και πελάτες-καταναλωτές θα αποδειχθούν στην πράξη, θα αποτιμηθούν και θα μετρήσουν σημαντικά την επόμενη ημέρα.
Το τσουνάμι που έχει ξεσπάσει – την καταστροφική ισχύ του οποίου πιθανώς δεν έχουμε βιώσει, ούτε καν συνειδητοποιήσει ακόμη – μπορεί να παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά του. Ακόμη και τον Ντόναλτ Τραμπ, ο οποίος έμοιαζε να οδεύει σχετικά αμέριμνος προς τις εκλογές του Νοεμβρίου.
Το εμπάργκο στην Ευρώπη
Η απόφασή του να κλείσει τις πύλες των Ηνωμένων Πολιτειών στους πολίτες της Ευρώπης για τις επόμενες 30 (τουλάχιστον) ημέρες δεν μαρτυρά τίποτε άλλο παρά αυτό. Κατά το ήμισυ, φυσικά, για το υπόλοιπο μισό έχει να κάνει με τον ανορθολογισμό και αντιεπιστημονισμό ο οποίος διακρίνει τον πρόεδρο των ΗΠΑ, καθώς και με μικρο(γεω)πολιτικούς υπολογισμούς του, έστω κι αν δεν έχουν οποιοδήποτε πρακτικό αντίκρισμα.
Ας εξηγηθούμε. Πρώτα από όλα, είναι τουλάχιστον αστείο να θεωρεί η Ουάσινγκτον ότι μόνο οι Ευρωπαίοι πολίτες είναι επικίνδυνοι και όχι οι χιλιάδες Αμερικανοί οι οποίοι βρίσκονται αυτή την περίοδο στην Ευρώπη και θα έχουν τη δυνατότητα να επιστρέψουν το επόμενο διάστημα στην πατρίδα τους, καθώς εξαιρούνται της ντιρεκτίβας.
Το ίδιο, προφανώς, ισχύει και με τους Βρετανούς και Ιρλανδούς, τους οποίους επίσης δεν αγγίζει η απαγόρευση. Πρόκειται για μια επιλογή που έχει να κάνει αποκλειστικά με την εκτίμηση του Τραμπ ότι έτσι θα δείξει στους μεν ότι καλά έκαναν και έφυγαν από την ΕΕ, γιατί θα έχουν τις ΗΠΑ στο πλευρό τους και στους δε (των οποίων η χώρα είναι έδρα πολλών μεγάλων αμερικανικών ομίλων...) ότι καλά θα κάνουν να ακολουθήσουν τον δρόμο των γειτόνων τους.
Χθες, άλλωστε, στο Λονδίνο η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον – η οποία «κάνει καλή δουλειά», σύμφωνα με τον Τραμπ – αποφάνθηκε ότι η ορμή του κορονοϊού είναι τόσο μεγάλη ώστε δεν έχει νόημα η προσπάθεια να σταματήσει η διάδοσή του και στόχος είναι πλέον να καθυστερήσει, προκειμένου να κερδηθεί χρόνος – επαναλαμβάνοντας ακριβώς ό,τι είχε πει προχθές και η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ. Η κυβέρνηση της Ιρλανδίας, επίσης, προχώρησε στο κλείσιμο σχολείων και πανεπιστημίων και στο πάγωμα μιας σειράς δραστηριοτήτων, όπως όλες σχεδόν οι άλλες χώρες της ΕΕ.
Ακόμη, όμως, κι αν υποθέσουμε ότι οι ενέργειες του Τραμπ έχουν κάποιο νόημα και θα φέρουν κάποιο αποτέλεσμα, ο ίδιος είναι ούτως ή άλλως απολογούμενος γιατί μέχρι τώρα δεν είχε πράξει σχεδόν τίποτα ώστε να αποτρέψει ή να καθυστερήσει τη διάδοση του ιού εντός των ΗΠΑ. Αντιθέτως, εμφανιζόταν να δηλώνει ειρωνικά ότι η χώρα του περίπου δεν κινδυνεύει και να υπονοεί ότι είναι πολύ δυνατή για να πάθει κακό – όπως κάνει και ο Ερντογάν για την Τουρκία.
Η ουσία είναι ότι μετά από όλα αυτά, ειδικά εφόσον η κατάσταση στις ΗΠΑ επιδεινωθεί δραματικά (κάτι που ουδείς πρέπει, φυσικά, να εύχεται), ο Τραμπ κινδυνεύει περισσότερο από ποτέ να χάσει το τρένο που οδηγεί στην επανεκλογή του. Εκτός από την αναξιοπιστία του, άλλωστε, σε ένα θέμα που «καίει» όλο τον λαό και σε έναν ιό ο οποίος δεν κάνει διακρίσεις, βλέπει να καταρρέει μπροστά στα μάτια του και το οικοδόμημα πάνω στο οποίο στήριζε το μεγαλύτερο μέρος της επιρροής του: Η Wall Street και η αμερικανική οικονομία που, εάν δεν βρεθεί σύντομα το γιατρικό για τον Covid-19, κινδυνεύουν να ζήσουν ημέρες 2008 και Lehman Brothers.
Φυσικά, το ίδιο ισχύει και για την Ευρώπη και για ολόκληρο τον κόσμο. Μόνο που εκεί, δύσκολα θα βρει κανείς κάποιο ηγέτη ο οποίος να έχει εκτεθεί τόσο πολύ, ισχυριζόμενος ότι η «φούσκα» δεν θα σταματήσει να μεγαλώνει, ούτε πρόκειται ποτέ να σκάσει...
Σε κάθε περίπτωση, βεβαίως, το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο και σοβαρό και ξεπερνά τον Τραμπ. Το «αποτύπωμα» της νέας πανδημίας στην πορεία της ανθρωπότητας θα είναι σημαντικό και μόλις ο κίνδυνος περάσει, ίσως ανακαλύψουμε ότι πολλά από όσα ξέραμε ανήκουν στο παρελθόν και πολλά από όσα ήρθαν εκτάκτως δεν πρόκειται να φύγουν ποτέ...
