Η αιφνιδιαστική απόφαση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να απολύσει με συνοπτικές διαδικασίες (προεδρικό διάταγμα) τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας (CBRT), Νατσί Άγμπαλ, ενδέχεται να πυροδοτήσει μεγάλη πτώση της τουρκικής λίρας όταν ανοίξουν οι αγορές τη Δευτέρα.
Υπενθυμίζεται ότι ο Άγμπαλ είναι ο πρώην υπουργός Οικονομικών τον οποίο επέλεξε ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος στις αρχές Νοεμβρίου να αναλάβει τα ηνία της CBRT, όταν η λίρα υποχωρούσε σε διαδοχικά ιστορικά χαμηλά –είχε φτάσει στο επίπεδο των 8,58 λιρών/δολάριο– και η τουρκική οικονομία βρισκόταν σε πλήρες αδιέξοδο.
Ο Άγμπαλ, ο οποίος διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με την επενδυτική κοινότητα, μόλις ανέλαβε αύξησε αμέσως το κόστος δανεισμού των τραπεζών για να σταματήσει την εκτίναξη του πληθωρισμού και οι αγορές επικρότησαν τις κινήσεις του, οδηγώντας τη λίρα σε μεγάλη άνοδο.
Η τουρκική οικονομία στη συνέχεια πήρε σημαντικές ανάσες και πολλοί πίστεψαν ότι ο Ερντογάν αλλάζει οικονομική κατεύθυνση και… υποκύπτει στην ανάγκη αύξησης των επιτοκίων για να υποχωρήσει ο πληθωρισμός από το επίπεδο του 15%.
Την περασμένη Πέμπτη 18 Μαρτίου, η CBRT προχώρησε σε μεγαλύτερη του αναμενόμενου αύξηση των επιτοκίων, κατά 200 μονάδες βάσης ή 2 ποσοστιαίες μονάδες, στο 19% σε μια προσπάθεια να επιταχύνει την πτώση του πληθωρισμού από το 15,6%, που βρίσκεται σήμερα, στο 5% που είναι ο στόχος.
«Φαίνεται ότι οι προσπάθειες της CBRT να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό φτάνουν στο τέλος τους και μία κρίση στο ισοζύγιο πληρωμών αποτελεί ξανά πραγματικό κίνδυνο για την Τουρκία», σημειώνει σε σημερινό της σημείωμα η Capital Economics.
Για «οικονομική αυτοκτονία» κάνει λόγο σε τουρκικά μέσα ο πρώην υποδιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, Ιμπραήμ Τουράν. Εκτιμάται ότι η τουρκική οικονομία δέχθηκε εισροές κεφαλαίων ύψους 4,5 δισ. δολαρίων λόγω των αποφάσεων του Άγμπαλ, χρήματα που υπάρχει κίνδυνος να εγκαταλείψουν τη χώρα μετά την απόλυσή του.
Οι αγορές εκτιμούν ότι ο Άγμπαλ έχει κάνει μία αξιέπαινη δουλειά στο να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας από τον περασμένο Νοέμβριο. Φαινόταν επίσης ότι η αλλαγή πολιτικής θα είχε διάρκεια. Πριν από λίγες ημέρες άλλωστε ήταν ο ίδιος ο Ερντογάν αυτός που ανακοίνωσε ένα νέο οικονομικό πρόγραμμα το οποίο περιλάμβανε μέτρα για τη μείωση του πληθωρισμού.
Ο αντικαταστάτης του Άγμπαλ είναι ο Σαχάπ Καβτζίογλου, καθηγητή τραπεζικής στην Κωνσταντινούπολη και υποστηρικτή της… οικονομικής θεωρίας του Ερντογάν, καθώς σε πρόσφατο άρθρο του υποστήριξε ότι η αύξηση των επιτοκίων οδηγεί έμμεσα στην άνοδο του πληθωρισμού.
Είναι λυπηρό να βλέπει κανείς τραπεζίτες και επιχειρήσεις να τάσσονται υπέρ των υψηλών επιτοκίων όταν άλλες χώρες έχουν αρνητικά επιτόκια, αναφέρει ο Καβτζίογλου, ο οποίος αρθρογραφεί στη Yeni Safak, εφημερίδα που έβαλε στο στόχαστρο τον Άγμπαλ μετά την αύξηση των επιτοκίων την Πέμπτη.
«Μία μεγάλη πτώση της τουρκικής λίρας τη Δευτέρα είναι αναπόφευκτη», τονίζει η Capital Economics, προσθέτοντας ότι οι κινήσεις του Ερντογάν δείχνουν ξεκάθαρα ότι ο ίδιος αποφασίζει για τα πάντα στην Τουρκία, που συνεπάγεται ότι θα δούμε μειώσεις των επιτοκίων. Μία τέτοια εξέλιξη θα επιδεινώσει τα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας και θα οδηγήσει σε sell-off τα τουρκικά assets.